Emekçiler iflasta!

Yıl bitiyor. Asgari ücret tartışması başladı. 2019’da asgari ücret ne olmalı? Enflasyonun yüzde 25’lerde olduğu bir dönemde ücret artışı yüzde 10 mu, ilk yarı yüzde 10 sonraki yarı yıl yüzde 10 mu olmalı, diye değerlendirmeler yapılıyor.

AÇLIK-YOKSULLUK SINIRI ARTTI

Kasım 2018 dönemi itibariyle dört kişilik bir ailenin açlık sınırı aylık 1.943 TL. Yoksulluk sınırı ise aylık 6.328 TL

2017’de aynı ayında sırasıyla bu rakamlar 1.608 TL ve 5.106 TL idi.

Açlık sınırının yaklaşık 2.000 TL ve enflasyon canavarının satın alma gücünü yok ettiği bir ekonomik kriz döneminde asgari ücretin hesaplanması yapılacak.

AB ÜLKELERİNDE ASGARİ ÜCRET

AB ülkelerinde 2018 yılında asgari ücretlere baktığımızda ortalama 876 avro.Bunu TL’ye çevirirsek yaklaşık 5 bin lira demektir. Biz de brüt 2.059 TL. Yani yaklaşık 146 avro.

Net asgari ücret ortalaması bu ülkelerde 685 avro. Biz de 1.603 TL. Yani 267 avro.

DİĞER ÜLKELERDE ASGARİ ÜCRET

Avustralya: 2.397dolar-Yeni Zelanda: 2.127 dolar-İsrail: 1.473 dolar-Kanada:1.461 dolar-ABD: 1.257 dolar-Japonya: 1.176 dolar-G.Kore: 1.155 dolar

ABD’de Amazon asgari ücreti saati 15 dolar olarak belirlemiş durumda.8 saatlik bir çalışmanın karşılığı 120 dolar, aylık 3.600 dolar.

TÜRKİYE’DE ASGARİ ÜCRETLİ SAYISI

Türkiye’de çalışanların yüzde 40.3’ü, bir başka deyişle 5.8 milyon kişi, asgari ücretle çalışıyor. Çalışanların yüzde 42.7’si ise asgari ücretin iki katına kadar maaş alıyor. Buna göre çalışanların yüzde 83’ü (12 milyon kişi), 1404 ile 2 bin 808 TL arasında değişen ücretlerle çalışıyor.

Türkiye’deki çalışan sayısı, 14 milyon 547 bin 574 kişi.

ASGARİ ÜCRETTEN VERGİ ALINMAMALI

2018 yılında brüt asgari ücret olan 2.029,50 TL’den 106,55 TL gelir vergisi kesiliyor. Asgari ücretli sayısı 5.8 milyon kişi olduğuna göre bu rakamı gelir vergisi tutarı ile çarptığımızda yaklaşık aylık 618 milyon lira gelir vergisi tahsil edilmeyecek demektir. Bunu 12 ay olarak hesaplarsak yıllık yaklaşık 7.5 milyar TL gelir vergisinden vazgeçmek demektir.

Şu anda uygulanan asgari geçim indirimi ile çalışanın üzerindeki gelir vergisi yükü bir miktar azaltılıyor olsa da bu çalışanı rahat geçindirecek bir tutara ulaştırmıyor.

Bu yapılamaz mı? Elbette yapılır Bütçe gelirlerinden bu tutarın eksilmesi kayıt dışı ekonominin küçültülmesiyle telafi edilir.

Yani asgari ücretten vergi alınmamalı. Bundan korkulmamalı. Aşğaıda belirttiğimiz gibi 850 milyar dolar olan GSYH’ın yüzde 26’sı 221 milyar dolar yapar. Bu büyüklüğün yarısı kayıt içine alınsa 100 milyar liralık bir ekonomi yaratılır. Bu yaratılan ekonomiden alınacak vergi asgari ücretten alınmayacak vergiyi misli ile telafi eder.

Bunun yanında işçi örgütlenmeleri güçlendirilmeli, sarı sendikacılık tasfiye edilmeli. İşçinin pazarlık gücü artırılmalıdır.

KAYITDIŞI EKONOMİ

2018 Ekim ayı itibarıyla toplam mükellef sayısı 10 milyon 962 bin. Bu 80 milyon nüfusa göre oldukça az bir sayı. ABD ve Japonya’da nüfusun yarısı vergi mükellefi.

Ülkemizde GSYH’nın yüzde 26’sı kayıtdışı. Bu denli bir yüksek bir kayıtdışılık kabul edilemez.

Kayıtdışı ekonomi hem vergi hem de istihdam kaybı yaratıyor.

KAYITDIŞI EKONOMİ İÇİN ÇÖZÜMLER

Kayıtdışı ekonomiyi kayda almak için çözümler çok. Bazılarını burada sıralayalım:

1- Vergi mükellefi herkesin her türlü harcamasını masraf yazması

2- Vergi gelirleri içinde KDV-ÖTV gibi dolaylı vergilerin payını yüzde 60-70’lerden 50-40’lara indirmek.

3- Spekülasyon ve rant vergisi getirmek

4- Kademeli vergi indirimine gitmek

5- Kısa vadeli sıcak paraya caydırıcı vergi uygulamak

6- Vergi denetimlerini etkin yapmak. Vergi aflarına son vermek. Mükellefi müşteri olarak görmemek.

7- Vergi rejiminde muafiyet ve istisnaları azaltmak

8- Ezcümle vergi adaletini tesis etmek.

BU HÜKÜMET YAPAR MI?

Bu iktidar fakir-fukara-garip-gureba edebiyatı yapar. Seçimlerde sadaka ekonomisi uygular. Ramazanlarda hayır, hasenat der. Ama işçinin, emekçinin, memurun yaşam seviyesini yükseltmez.

Ama kişi başına milli gelirin 10 bin dolar olması ile reklam yapar.

15 milyon çalışanın büyük çoğunluğu şükür ederek ve kanaat getirerek yine gider oyunu AKP’ye verir. Böyle olunca da onların hakkını savunmak bizlere düşer. Bizlerin söyledikleri ve yazdıkları da sivrisinek cızıltısı gibi etki yapar. Olan yine işçiye ve emekçiye olur.

Ne diyelim; alan razı satan razı. Bizim yaptığımız ise işin arızası...