Enflasyonda dereyi henüz görmedik

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ağustos ayı ile birlikte enflasyonda düşüşün görüleceğini belirtti. Önceki akşam ortak yayında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, "Bundan böyle enflasyonun daha yukarı çıkması mümkün değil. Faiz oranlarında da düşüşe geçiyoruz, yüksek faiz yok. Çünkü yüksek faiz, bize yüksek enflasyonu getirecektir. Bunu da özellikle buradan bir yerde ben de sinyallerini belli yerlere herhalde vermiş oluyorum, çünkü bundan böyle enflasyonun daha yukarı çıkması mümkün değil, zira faiz oranlarında da bir defa düşüşe geçiyoruz" dedi.

PETROL FİYATI ÇOK OYNAK

Dolar kuru önceki güne kadar düşüş eğilimindeydi. Çarşamba günü 8.30 TL'nin altına geriledikten sonra aynı günü 8.47 TL'den kapatan dolar kuru, Erdoğan'ın açıklamaları sonrası yükseldi. Kur dün gün içinde 8.57 TL'ye kadar yükseldi. Temmuz ayı sonunda 75 dolar olan petrol fiyatının şu günlerde 70 dolar seviyesine kadar inmesi Türkiye'nin enerji ithalatında rahatlama yaratacak olsa da fiyatların kalıcılığı şüpheli. IMF'nin SDR desteği ve FED'in varlık alımlarını azaltmayı geciktirmesi gibi gelişmeler son haftalarda TL'yi destekledi. Ancak yüzde 18.95 gelen temmuz enflasyonu Merkez'in fonlama faizi yüzde 19'un hemen altında bulunuyor. Uzmanlar eylül ayından sonra enflasyonda baz etkisinin başlayacağını ifade ediyorlar. Ağustosta ise Cumhurbaşkanı'nın belirttiğinin aksine bir tablo oluşabilir.

ÜRETİCİ 'FİYAT ARTACAK' DİYOR

Merkez Bankası'nın reel kesim iktisadi yönelim anketine baktığımızda temmuz ayında imalatçı firmalar gelecek üç aya ilişkin satış fiyatı beklentilerini (0.5 puan) artırdılar. Firmaların gelecek üç ayda iç piyasada satış fiyatı beklentisi ise 0.1 puan azaldı. Bu azalış fiyatlar düşecek diyen kesimin yüzde 3.5'ten yüzde 3.6'ya çıkması etkili oldu. Yüzde 40.7'lik kesim fiyatların artacağını, yüzde 55.7 ise aynı kalacağını düşünüyor. TÜİK'in sektörel güven endekslerine baktığımızda gelecek üç aylık satış fiyatı beklenti endeksi hizmetlerde 127.5, perakende ticarette 160.1 ve inşaatta 121.3 oldu. Hizmetlerdeki satış fiyatı beklentisi endeks değeri son 19 ayın, perakende ticaretteki son 8 ayın, inşaatta de endeksin başladığı 2011'den bu yana en yüksek seviyede bulunuyor.

TEMMUZ KISMEN ZAMLI GEÇTİ

İSO İmalat PMI verilerine baktığımızda da on alt sektörün yedisinde temmuz ayında satış fiyatları endeksi önceki aya göre azaldı. Gıdada ise son altı ayın en yüksek artış değerine ulaştı.Ağaç ve kağıt ürünleri sektörü ile kara ve deniz taşıtları sektörlerinde de satış fiyatları zamlandı. PMI raporunda, “Girdi maliyetleri enflasyonu üst üste üçüncü ay artış gösterdi ve yüksek düzeyde kaydedildi. Anket katılımcıları girdi fiyatlarındaki yükselişi Türk lirasındaki değer kaybına ve ham madde maliyetlerindeki artışa bağladı. Bu gelişmelerin sonucunda firmalar kendi satış fiyatlarını belirgin düzeyde ve anket ortalamasından daha yüksek oranda artırdı. Yine de söz konusu artış önceki aya kıyasla yavaş gerçekleşti” denildi.

ZOR BİR PATİKADAYIZ

TEPAV'ın perakende güven endeksi araştırmasına göre ise, perakendeciler önümüzdeki üç aya ilişkin satış fiyatı beklentilerini düşürdüler. Endeksteki düşüş 1.9 puan oldu. Temmuz ayı enerji zamlarının etkili olduğu bir dönemdi. Bu yüzden enflasyonun zirve ayı olarak not edilmesi olası. Ancak dolar kurunun enflasyon üzerindeki etkisi Merkez Bankası'nın aylık fiyat gelişmeleri raporlarında ve enflasyon raporlarında sabit. Şu halde yeni bir faiz-enflasyon söyleminin dolarizasyon sürerken TL üzerinde baskı oluşturacağı, olası bir yukarı yönlü kur hareketinin, baz etksini göremeden, fiyatlama davranışlarında yeniden bozulmaya yol açacağı aşikar. Enflasyon açısından halihazırda zor bir patikada ilerliyoruz.

HALLERE AZ MAL İNDİ, FİYATLAR HIZLI YÜKSELDİ

Antalya hallerinde temmuz ayında hazirana göre sebze ve meyve fiyatları arttı. Geçen yıla göre sebzede yüzde 50, meyvede yüzde 100'den fazla fiyat artışı söz konusu. Yaz ortasında görülen gıda enflasyonuna üretim bölgelerindeki kuraklık ve yangın etkisi de dahil olduğunda ağustos ayı için olumlu bir tahmin yapmak güç.