Eşimin çeyiz sandığına kitledim

Ülkemizde bedensel engellilerdeki protez sorunu gün geçtikçe büyüyerek karşımıza çıkmaya devam etmektedir. 2022 yılı itibarıyla belli aralıklarla yayımlanan yazılarımda görüldüğü üzere, konunun önemini yetkililere iletmeye çalışmaktayım. Maalesef sorunlarımız ve sorularımız, çözüm noktasına dahi ulaşamıyor.

Kimi engelli kadınlarımız kullanamadığı protezlerini çeyiz sandıklarına, kimi engelli adamlar ise elbise gardıroplarına kaldırmış durumdalar.

Türkiye'de engellilerin ortez ve protez alımları için çeşitli düzenlemeler ve destekler olmasına rağmen bu destekler, engelli bireylerin günlük yaşamlarını kolaylaştırmayı ve daha aktif bir şekilde topluma katılmalarının sağlanmasını maalesef karşılayamıyor.

SGK, engelli bireylerin ortez ve protez ihtiyaçlarını karşılamak için çeşitli destekler vermektedir. SGK'nın sağladığı bu destekler kapsamında, belirli bir oranda ödeme yapılarak engelli bireylerin ortez ve protez ihtiyaçları az bir oranda sağlasa da engelli bireylerin SGK'dan ortez ve protez desteği alabilmeleri için öncelikle bir sağlık kurulu raporu almalıdırlar. Bu rapor, engelliliğin türüne ve derecesine göre düzenlenmekle birlikte engelli bireyin hangi tür ortez veya proteze ihtiyaç duyduğunu belirtmektedir.

Ülkemizde çeşitli devlet destekli merkezler engelli bireylere ortez ve protez temini konusunda destek sağlamaktadır. Bu merkezler, engelli bireylerin ihtiyaçlarına uygun ölçümler yaparak ve gereksinimlerine göre özel ürünler sağlayarak destek sunmaktadır. Bu destekler, engelli bireylerin daha bağımsız ve aktif bir yaşam sürmelerine olanak sağlamaktadır. Bedensel engelli bir bireyin en önemli yardımcısı (uzuv) kullandığı protezdir.

Türkiye 'de engelli bireylerin protez ihtiyaçları SUT (Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Tebliği) tarafından genelge ile belirlendikten sonra Resmî Gazete 'de yayınlanmakta. SUT Tebliği sadece protez ve ortez fiyatlarının belirlenmesine değil, tüm listede bulunan uygulama ve sağlık hizmetlerindeki ihtiyaç kalemlerinin güncellenmesine de yardımcı oluyor.

Maalesef listede protezler ve uygulama ücretleri için 2013 tarihinden 2022 tarihine kadar hiçbir güncelleme yapılmadı. SUT'taki fiyat güncellemesinin yapılmaması neticesinde, 9 yılda artan protez ücretlerindeki fiyat aralığının ciddi ölçüde yukarıya doğru açılmasına sebep olmuştur.

Engelliler seslerini ve ihtiyaçlarını bireysel olarak CİMER aracılığıyla, e-posta yoluyla veya gazete köşelerinden ihtiyaçlarını duyurmaya çalışıyorlar. Ben de engelli bireylerin bu seslerini hızlı ve doğru bir biçimde ilgili mercilere elimden geldiğince iletilmesi için çaba harcıyorum. Bu mağduriyetlerin en kısa sürede giderilmesi önem arz etmektedir.

PROTEZ NEDEN SATILIR?

2013 yılında kalça dez. protezi 3.500-TL karşılığı 1.498 Euro.

Uzun bir aradan sonra 9 Şubat 2022 tarihinde SUT tarafından Resmî Gazetede yayımlanan fiyatlar devreye girdi. 2022 yılında kalça dez. protezi 6.799 TL. karşılığı 437 Euro.

2023 yılında kalça dez. protezi 13.558 TL. karşılığı 645 Euro. 2024 yılında kalça dez. protezi 13.558 TL. karşılığı 400 Euro.

2025 yılında … (SUT Komisyonu önümüzdeki günlerde toplanacak ve bu yıl olacak fiyat belirlenecektir.) Engelli bireylerin kullandığı protezler ve malzemelerin tamamı yurt dışından temin edilmektedir. 2024 Yılında yayımlanan Ek3/C-2 ek1 Ödeme listesindeki protez ve uygulama fiyatları;

Dizaltı protezleri: 25.000-TL Güncel uygulama: 180.000-TL Engelli bireyin cebinden ödemesi gerekli fark tutarı: 155.000-TL 2)

Diz üstü protezi: 126.000-TL Güncel uygulama: 1.295.000-TL Engelli bireyin cebinden ödemesi gerekli fark tutarı: 1.169.000-TL 3)

Kalça dez protezi: 115.000-TL Güncel uygulama: 1.400.000-TL Engelli bireyin cebinden ödemesi gerekli fark tutarı: 1.285.000-TL

Yukarıdaki fiyatların tamamı yüksek teknoloji protezler için geçerlidir.

1) Dizaltın da aktif vakum sistem denilen uygulama içindir.

2) Diz üstünde ise mikro işlemcili olarak.

3) Kalça eklemdeki kullanılan mekanik olarak belirtilmiştir. Kalça ekleminin hidrolik olması durumunda, fiyatların dahada yukarı çıkması kaçınılmaz oluyor. Kullanılan Ortezler içinde aynı durum söz konusudur. Yukarıda yazılmış olan ve SUT’un belirlediği 25.000-TL, 126.000-TL ve 115.000-TL lik bu tutarların, aslında engelli bireyin cebinde çıkması gereken katkı payı olması gerekmez miydi?

(Fiyatlardaki döviz kuru euro=37.00-TL den hesaplanmıştır.)

Devamı gelecek…