Faizler yükselecek
Gösterge faiz olarak da alınan iki yıllık tahviller, Mayıs 2019 ayında yüzde 25-26’ları gördükten sonra 29 Ocak 2020 tarihinde tek haneli rakamları görmüştü. Bu faiz 29 Ocak Çarşamba günü yüzde 9.96 oranına kadar düştü. Ancak bu tarihten sonra tekrar yükselme eğilimine girdi. Yazının yazıldığı tarih olan 4 Şubat 2020 Salı günü oranlar %10’un üzerinde seyrediyordu.
Tekrar faizlerin yükselme tehlikesi var mı? Gerçekçi mi? Sorularının cevabı hükümetin izlediği politikalarda gizli.
SONUÇ ALICI DEĞİL
İzlenen enflasyon, büyüme, krizin etkilerini giderme politikaları bu tür değişimleri etkileyecek.
Öncelikle şunu söylemek gerek. Hükümet ve ekonomi kurmayları hala liberal ekonomi politikalarının en sonunda istikrarı sağlayacağı öngörüsü ile hareket ediyor, ama iş sıkıya geldiğinde müdahale etmekten de kaçınmıyor. Ama müdahaleler sonuç alıcı değil sadece kısa dönem için geçerli ufak dokunuşları geçemiyor.
TATMİN ETMİYOR
Bu ufak dokunuşlar da ekonomiye güveni toparlamıyor. 2019 yılsonuna doğru büyüme eğilimi başlasa da insanların endişesi bir türlü geçmiyor. Yapılanlar, insanları tatmin etmekten uzak kalıyor.
Ocak ayı enflasyonu açıklandı. Kasım, aralık ayında baz etkisi ile yükseldiği söylenen, doğru da olan, enflasyon yükselişi, ocak ayın da hız kesmeyip yüzde 12’nin üstüne çıktı. Hükümetin bütçe açığını kapatmak için yüklendiği, gelir dağılımını olumsuz etkileyen dolaylı vergiler aynı zamanda enflasyon oranını da yukarı çekti. Genel enflasyonun yükselmesinde etkisi çok olmasa da Avrasya Tüneli geçiş ücretine yapılan son zam, yüzde 56.7 ihtiyacın ne kadar yakıcı olduğunu göstermektedir.
NEGATİFE GEÇTİ
Merkez Bankası’nın en son ocak ayında 75 baz puan düşüş sağlayarak gösterge faiz oranını yüzde 11.25’e kadar düşürdü. Bazıları negatif faize geçildi diye yorum yapsa da, çok ufak bir marj da olsa hala pozitif faiz verilmeye devam ediyordu. Ancak son açıklanan enflasyon ile bu ufak marj da yok oldu, negatif faize geçilmiş oldu. Evet işte bu da faiz oranlarını yukarı doğru tetikleyen etkiyi yarattı.
İÇLER ACISI DURUM
Ekonomiye gerçekten olumlu katkı yapan düşük faiz oranlarının ömrü umarım kısa olmaz.
Henüz bu faiz yükselmesi kredi ve mevduata yansımadı. Yakın gelecekte bunu da göreceğiz.
Faizler yükselecek. Suriye ile arayı düzeltmeyen, önüne gelen fırsatları değerlendirmeyi bilmeyen, burnunun önünü göremeyip, el yordamı ile ilerlemeyi program haline getiren bu hükümetin hal-i pür melali içler acısı.