Fast Company Kurum Kültürü 100 (2022)

Kariyer.net desteğiyle Fast Company ve ERA Research işbirliğiyle gerçekleştirilen “Kurum Kültürü 100” araştırmasına kısaca bakacağız. (Ayrıntılar için bkz. Fast Company dergisi, Ağustos/Eylül 2022 sayısı).

ÖNCE KURUM KÜLTÜRÜNE KISA BAKIŞ

Kurum kültürü kurum çalışanlarınca (genel olarak bütünü tarafından) içselleştirilen veya içselleştirilmesine çalışılan temel değerler olarak tanımlanabilmektedir. Kurum içinde işlerin yapılış biçimi ve başarım (performans) göstergeleriyle kuruma özgü bir kültürden söz edilebilir. İşletmelerde kültür konusunda Hofstede’e göre kültürün yansımaları grafikteki gibidir.

Şirket kültürünü böyle yumuşak güç yaklaşımıyla ele almak yerine, kanımızca beş öğeyle (insan, malzeme, makine, yöntembilim, para) ve bunların her birini de maddî ve maddî olmayan biçimde ikişer alt kategoride ele almak daha açıklayıcı olacaktır.

KURUM KÜLTÜRÜ 100 MODELİ

Bu çalışmada incelenen 11 boyut şöyle: Çeviklik / Takım çalışması / Müşteri odaklılık / Çeşitlilik ve kapsayıcılık / Örgütsel eksiksizlik / Yenilikçilik / Saydam ve etik yönetim / Sonuç odaklılık ve başarıyı ödüllendirme / Saygı / Toplumsal şirket olma / Pandemi sonrasına hazırlık.

Araştırmada hem boyutlara göre hem de genel olarak en beğenilen şirketlerin sıralaması çıkarılmış

ARAŞTIRMANIN SONUÇLARI

Genel sıralamadaki ilk 11 şöyle: Koç Holding / Arçelik / Migros / Turkcell / Eczacıbaşı Holding / İş Bankası / Getir / Trendyol / Sabancı Holding / THY / Google.

Koç Holding 3. kez ilk sıraya oturmuş. Ayrıca Fortune Global 500’e de giren tek Türk şirketi olmuştu! İlk 11’de köklü şirketlerin yanısıra Getir ve Trendyol da var! Çizelgeye genel olarak baktığımızda yeni kuşak şirketlerin (Insider vb.) girdiği gözüküyor. Koç Holding tüm boyutlarda birinci ya da ikinci sırada çıkmış. Migros ve Turkcell 11 boyutun 5’inde ilk 3’te yer almış. Yenilikçilik boyutunda ilk sıra Arçelik’in ama çeviklik boyutunda birinciliği Getir kapmış. Çeşitlilik boyutunda ikinci Google; saydam-etik yönetim ve toplumsal şirket olma boyutlarında da ikinci Eczacıbaşı.

KURUM KÜLTÜRÜ ÖNEMLİ Mİ?

Prof.Dr. Erin Meyer’e (INSEAD) göre, şirketlerinden ayrılanların gerekçeleri içinde “ücret” yüzde 44’lere gerilemiş! Meyer’e göre, yenilikçi bir şirket olmayı besleyen bir kültürün temel bileşeni özgür bir ortam sağlamak! Meyer çok köktenci: “10 kişi işe alacağınıza kültürünüze uygun 1 kişi alın” diyor! Şirket kültürü açısından güçlü şirketlerin diğerlerine göre daha fazla performans gösterdikleri ve kurum kültürünün iyileştirilmesinin şirket değerini artırdığı gözlenmiş!

İLK 11 VE BIST PERFORMANSI

İlk 11 şirketten kimilerinin pay senetlerinin BIST’e kıyasla fiyat performanslarına (26.8.2022 kapanışları ile) bakıverelim. Şöyle: BIST 100 (yüzde 63.36) iken Koç Holding (yüzde 69.45) / Migros (yüzde 115.47) / Sabancı Holding (yüzde 100.87) vd. Ülkemizde kültür-şirket değeri ilişkisini incelenmeye değer kuramsal bir konu olarak araştırmacılara önerelim.

SONSÖZ

Şirketler 5M bazlı kültürlerini geliştirip, bir de bunu ESG (çevresel, sosyal, yönetişimsel) raporlama ile sunarlarsa tam bir “anlam şirketi” olabilirler. Bu işe Bomaksan (hava temizleme cihazı üreticisi) gibi “İnsan ve Kültür Departmanı” kurarak başlayabilirsiniz belki!

Not 1: Geçen haftaki yazımızda grafik yer darlığı nedeniyle düşünce yazıyı (eklemeli) yeniden yayınlıyoruz.

Not2 : Fast Company’nin Corporate Culture 2022 Zirvesi’ni kaçırmamanızı salık veririm.