Genel bir bakış

Dünyaya genel olarak baktığımızda bir sıkıntı ve gerilim gözleniyor. Dünyada şu an hakim sistem olan Atlantikçi gözü ile baktığımızda; İsrail Filistin konusunda tüm dünya tarafından sıkıştırılmaya başlandı. Trump, Demokratları İsrail’i sevmemekle suçluyor. İsrail için tecrit o kadar güncel ve acil durumda.
Ukrayna, Rusya topraklarında tuzağa düşmüş durumda, yaklaşan kış şartları belki Ukrayna ordusunun toptan çöküşüne dahi neden olabilir. Çin, Tayvan’da göz açtırmıyor.

ABD için en yakın müttefikler olan Avrupa’da ekonomi iyi gitmiyor. Muhalefet iktidara çok yakın sonuçlar alıyor. İktidardaki ABD yandaşı partilerin uygulamaları çok sıkı şekilde eleştiriliyor. Eleştirilen bu partiler her an iktidardan uzaklaşabilirler.

Avrupa emperyalistlerinin, özellikle Afrika’da sömürgeleri ayağa kalkıyor ve başta Fransa olmak üzere ülkelerinden kovalıyor.

BRICS ATAĞA GEÇTİ

BRICS, Rusya Tataristan Özerk Bölgesi Başkenti Kazan’da 22-24 Ekim tarihleri arasında toplantı yapıyor. Bu toplantı daha önceki toplantılardan farklı olarak daha fazla atağı gündeme getiriyor. Örneğin BRICS-pay adı ile halen kullanılan SWIFT sistemine rakip bir ödemeler sistemi gündeme geliyor.

Bu sistem aynı zamanda öyle düzenlenmiş ki SWIFT’i kullanmak isteyen ülkeleri de dışlamadan SWIFT’e de uyumlu. Aynı zamanda Çin’in CIPS ve Rusya’nın SPFS adlı ödeme sistemleri ile de uyumlu çalışacak. Bu sistem aynı zamanda günlük yaşamımızda cep telefonuna indirilen bir uygulama aracılığı ile perakende alışveriş olanağı da sunuyor. Sanki sistem bizim Bankalararası Kart Merkezi’nin yerine geçecek.

Kısaca öyle bir sistem oluşuyor ki, bugün dünyada kullanılan tüm ödeme ve mesajlaşma sistemlerini bünyesinde barındıran ve aralarında ilişki kuran bir merkezi sistem. Bu öyle bir olanak ki dünyayı tek çatı altında eşit ve adil bir şekilde buluşturacak.

Tabi ki bu sistemin en can alıcı yeri, milli paraların karşılıklı olarak hangi değer üzerinden karşılaşacakları. Bu konuda canlı algoritma oluşturmak çok zahmetli ve zor bir iş. Bu algoritma için çalışıldığı söyleniyor.
Dolar ise halen hem ödeme aracı hem de değer birimi olarak yoğun şekilde kullanılıyor. Kullananlar dolar kullanma konusunda tedirgin olsa da yerine geçecek sistem daha emekleme aşamasında. Tedrici kullanımlar oluyor. Bazı ülkeler ticaretlerini kısmi de olsa milli paralar ile yapmaya çalışıyorlar.

ATLANTİK SIKIŞIYOR

Atlantik sistemi açısından gelişmeler hiç de iç açıcı değil. Hem ekonomik hem askerî açıdan sıkışıyor.
Türkiye’de ise birbirine çelişkili gelişmeler oluyor. 2023 yılı Haziran ayından itibaren uygulamaya konan Sn. Mehmet Şimşek’in liberal politikaları son olarak Sn. Cevdet Yılmaz tarafından açıklanan OVP ile uygulamada kalınacağı teyit edildi.

Özellikle mart ayında yapılan yerel seçimler sonrasında Türkiye’ye girmeye başlayan sıcak parada, ağustos ortalarından bu yana durgunluk ve geriye doğru çıkış görülmeye başlandı. Buna paralel BIST 100’de durgunluk var.

İhracat artıyor gibi görünmekle birlikte, sanayi üretiminde alarm zilleri çalıyor. Temmuz ayı işsizlik oranında azalma var, ama genelde işçi sınıfında bir hareketlilik var. İthalatta, özellikle üretim artışına paralel olarak artan ithalat rakamları düşüyor.

Buna karşın Rusya Türkiye’nin BRICS’e üyelik başvurusu yaptığını açıklıyor. Yapılan bu açıklamayı Türkiye teyit etmiyor, ama ret de etmiyor. ABD’den sesi kısık bir açıklama geliyor. Bu açıklama “Türkiye bizim önemli müttefikimiz. Ülkeler kendi ilişkilerini kendileri seçerler” gibi suya sabuna çok dokunmayan bir açıklama.

ABD’de Kasım ayında başkanlık seçimleri var.

Genel gidiş Atlantik sistemi aleyhine. Türkiye’de sürpriz BRICS gelişmesi oldu. AK Parti iktidarı durduk yerde BRICS’e başvurmaz.

Önümüzdeki birkaç ay sürprizlere gebe.

Bir arkadaşım Türkiye’nin krizden çıkış ve refaha ulaşması konusunda samimi fikirlerimi sordu. Bu konuda çok netim. Türkiye çok uzun olmayan sürede zincirlerini kıracak çözüm yoluna ulaşacak.