Gerçekçi Macar ozanı İllyes

Gerçekçi Macar ozanı Gyula İllyes (1902-1983), toprak emekçisi bir aileden gelmektedir. Gençliğinde bir süre Fransa’da kaldı ve orada, yenilikçi ozanlarla yakın dostluklar kurdu: Aragon, Eluard, Breton vb…

Gyula İllyes’in dili, açık ve durudur... Gerek günlük yaşamla ilgili konuları, gerekse yaşlılık ve ölüm izleklerini işleyen şiirleri, yalın söylemlerle örülmüştür. Birçok şiir yazdı. Fransızca olarak yazdığı şiirlerin yanında, tiyatro oyunları ve gezdiği ülkelerle ilgili anı yazıları da vardır.

Dünyaca ünlü ozan Gyula İllyes;sorunlarını, gerçekçi ve lirik bir anlatımla dillendirdi...

HEM BİZİMLE HEM BİZ OLMADAN

Bitirdim işlerimi. Ofladım pufladım gerçi,

daha silip süpürmeye bile başlamadan evi!

Dalabiliriz artık gecenin o hoş karanlığına.

Yatağımız bir sandal bozuntusu ama aldırma.

Sağolsun, düzeltmiş yastığını çarşafını bir hizmetli…

O kutsal an geliyor artık – çünkü akıp gidiyor güzel güzel,

biz olmuşuz olmamışız ne gam,

akıp gidiyor işte gönlünce zaman.

Çok şükür, gökyüzünün yukarıları da

aşağıları gibi,

dolmuş tıkabasa yıldızlarla.

Görüyoruz işte, akıp giden bir ormanız biz.

Ama ne zamandır, nereyedir bilmeyiz.

Gene de çok güzel;

Hani öyle terkedilmiş, başıboş değiliz.

Ayrılıklar ve acılar, uyuşurlar belki de,

Hani izlerlerken birbirlerini peşpeşe.

Ve adı olmayan o son yenginin de,

kendiliğinden gelir nedensiz sevinci!

Çünkü nice „ilkel“ savaşların kavşağında,

bilmeyiz, kim çıkmıştı öyle birden karşımıza?

Ve gene o en ürkünç alanlarda,

aşkın dönemeçlerinde, bataklıklarda,

- ne zaman, nerede, kimlerle, bilmesek de bunları-

o yüzlerle bedenler,

usulca uyuşup anlaşırlar,

dalgalar misali,

hani üst üste yığılan yada. yan yana akan…

-Amaç da bu değil miydi zaten?-

Biraz düşününce, anlıyor bütün bunları insan…

Çeviren: Yaşar Atan

Her zamanki gibi, biz de iki şiir ekliyoruz. İyi haftalar dileğiyle..

ŞİİRİ ÇOK SEVER

Bu gece ne güzel oynaştılar

Sessizce ve ışıklar saça saça

Odamın üstündeki o yaramaz yıldızlar

Uzun uzun bakakaldım onlara

Birden yaramaz bir yıldız

Giriverdi odama

Masmavi olmuş

Gelip kuruldu karşıma

Bak dedi gözleriyle

Bir şiir getirdim sana

Hemen koydum onu

Şiir defterimin arasına

Bu sabah dedi yaramaz yıldız

Ben giderken uyumaya

Hoşgeldin dersin

Bu şiirle güneşe

Hani atlarıyla koşarken

İnan çok sevinir

Güneşin varı yoğu zaten

Çok iyi tanırım onu

Işık ve şiirdir.

Yaşar Atan

SEVMEK TAPARCASINA

Ben bu dünyada dostum

Neleri neleri sevmedim ki

En başta güneş gelir örneğin

Sonra çocukluğumun o ceviz ağacı

Hani bir dalında

Yuvası vardı bir güvercinin

Sık sık dinlerdim şiirlerini

Ve gövdesinde de o ağacın

Güzeller güzeli

Bir perikızı yaşardı

Adına Driyad derlerdi

Hep dinlerdim geceleri

O yanık ezgilerini onun

Uyutmak için yüreğimdeki

Işıl ışıl yanan

O maviş mi maviş yıldızları

Bitmez saymakla velhasıl

Sevdiklerim bu dünyada

Kısaca söylersem dostum

Ağaçlardan yıldızlardan çiçeklere

Şiirlerle mayalanmış ne varsa

Eksiksiz bağlanmışım hepsine

Yüreğimdeki

O dile gelmez aşkla.

Yaşar Atan