Grip efsanelerine inanmayın! Aşıyla kendinizi ve çevrenizi koruyun
Grip ve aşısı hakkında pek çok efsane var. Halkımız tarafından paçavra hastalığı, ilaçla bir haftada, ilaçsız 7 günde iyileşir denir. Ciddiyetine inanılmaz pek. Efsaneler gerçeklermiş gibi inanılır. Grip ve aşısı hakkındaki efsaneler de öyle. İnanmayı bırakmanız gereken efsaneler var.
Dünyada her yıl milyonlarca kişi gribe yakalanır. Oysa grip aşısını her yıl yaptırmak muhtemel olarak ciddi hastalıktan koruyabilir ve ayrıca etrafınızdaki insanları da koruyabilir. Son grip mevsimleri kovid-19’un gölgesinde kaldı,hafif geçti. Büyük ihtimalle kovid-19’un nedeniyle
değişen davranışlarımız da buna sebep. Mesela: maske takma, el yıkama, sosyal mesafe nedeniyle. Ama son yıllarda düşük aşılama oranları yüzünden nüfusun az bir kısmı bağışık durumda. Grip hastalığı bu nedenle daha fazla yayılabilir. Demen o ki; grip aşısı, gripten kaçınmanın basit bir yoludur. Yine de, insanlar genellikle mevsimlik grip aşılarını yaptırmazlar. Bunun nedeni, bu aşı hakkında çok sayıda yanlış inanç olabilir.
Grip ve aşısı hakkındaki efsaneleri kanmayın.
EFSANE 1: ‘GRİP O KADAR CİDDİ DEĞİLDİR’
Grip istatistikleri ne göre; dünyada milyonlarca kişi gribe yakalanır. Binlerce kişi yoğun bakıma alınır. Bir o kadarı da vefat eder. Gribin çok ciddi komplikasyonları vardır. Özellikle savunmasız olan kişiler arasında 65 yaş ve üzeri kişiler, astım, diyabet veya kalp hastalığı gibi kronik tıbbi rahatsızlıkları olanlar, hamile kadınlar ve 5 yaş altı çocuklar risk altındadır.
EFSANE 2: ‘HİÇ GRİP OLMADIM, BU YÜZDEN BUNA KARŞI BAĞIŞIK OLMALIYIM’
Çoğu zaman insanlar belirtisiz hastalık geçirebilirler veya çok hafif belirtiler gösterir. Yine de başkalarına bulaştırma olasılıkları çok yüksektir, bu da grip aşısı yaptırmak için gerçekten önemli bir nedendir.
Her türden solunum virüsleri havada uçuşurken hasta olmamak mümkün mü? Halk arasında grip efsaneleri de grip kadar hızlı yayılır. Bunlardan biri de; ‘bu yıl hiç grip olmadım, gribe karşı bir bağışıklığım var’ diye kabul ediyorum bunu. Grip belirtilerini hatırlamamanızın hiç grip olmadığınız anlamına gelmez. Çoğu kez insanlar belirtisiz veya çok hafif belirtiler gösterir hastalıklarında. Unutulmamalı ki bu halde bile başkalarına bulaştırma ihtimalleri çok yüksektir. Sadece bu ihtimal bile grip aşısı yaptırmak için gerçekten önemli bir nedendir. Bu efsaneyi şu şekilde ele alabiliriz; Hiçbir zaman bir araba kazası geçirmedim, ancak yine de her ihtimale karşı emniyet kemerimi takıyorum diyorsanız, hiçbir zaman grip olmadığını iddia eden kişi neden aşı ile korunma yolunu seçmez ki!
Aksi durumda, özellikle riskli gruptan kişiler yoğun bakım ünitesinde solunum cihazına bağlı olarak yaşam mücadelesi veren hasta durumuna düşmemeleri temennimizdir.
Oysa komplikasyonlar nedeniyle yoğun bakıma düşmeden aşı ile önlenebilir olması mümkündür. İnsanların aşı hakkında yanlış bildiği başka bir efsane daha vardır ki
inanılması güç gerçekten.
GRİP AŞISI BANA GRİP BULAŞTIRACAK KORKUSU
Herkes bilir aşı sonrası bir takım yan etkiler görülebilir. Ancak grip aşısının yan etkileri genellikle önemsiz denilebilir. Çoğu kez; aşı yapılan bölgede ağrı ve hafif şişlik, baş ağrısı, ateş, kas ağrıları, mide bulantısı ve yorgunluk gibi aşı yan etkiler görülebilir. Bu tablo insanlara ‘aşı oldum, grip oldum’ gibi gelebilir. Bu durum aslında vücudumuzun bağışıklık sisteminin gribe karşı nasıl savunma geliştireceğini öğrenme halidir. Bu tür belirtilerin 48 ila 72 saatten fazla sürmesi pek mümkün değildir. Şunu kesin kes söyleyebiliriz; grip aşısı sizi enfekte edemez çünkü aşılar ölü veya zayıflatılmış grip virüsleriyle yapılır veya virüsten proteinler kullanabilir. Bilimsel çalışmalara göre; aşıların zarar verme potansiyeli yoktur.
Temel olarak aşılar bir vücuda veya bağışıklık sistemine küçük bir harita verir. Yani vücut bağışıklık sistemine bir grip virüsüne hazır olmayı öğretir.
‘AŞI OLDUM, ŞİFAYI KAPTIM!’ EFSANESİ
Her yıl aşı olmama rağmen geçen hafta bir hafta kadar süren bir üst solunum yolları enfeksiyonu geçirdim. Bu son derece normaldir. Çünkü havada, kalabalıklar arasında dolaşan
ve solunum yollarında hastalık yapabilen binlerce virüs var. Pek çok kişiyle konuştum genel düşünceleri; Ya hocam, aşıyı oldum lakin sonra grip oldum, bu nedenle işe yaradığını düşünmüyorum! Evet bu bir efsane.
Grip bilindiği gibi, farklı grip virüsü suşlarda gelir. İşin püf noktası aşı ise belirli bir grip mevsiminde yaygın olma olasılığı yüksek olan suşlarla hazırlanmasıdır. Bir grip virüsünün her yıl yüzey proteinleri ufak değişiklikler geçirir. Bunlara antijenik kaymalar denir. Bu yüzden genellikle aşı, hazırlanacak [suşları] grip mevsiminden üç ila altı ay önce tahmin edilir. Hazırlanan ve o yıl piyasada olan aşıda yer almayan yeni, beklenmedik bir kayma meydana gelebilir. Bu durumda o suş ile hastalanabiliriz. Yapılan aşılar boşuna değildir. Geçen sezonda mevcut olan ve önümüzdeki sezonda olması beklenen en yaygın suşlardan koruma elde etmek muhtemeldir.
Aşı olmanıza rağmen yine de grip olabilirsiniz, ne var ki ancak aşı olmak hastalığınızın şiddetini azaltır.
‘C VİTAMİNİ HASTASIYIM, BEN KOLAY KOLAY GRİP OLMAM!’
Türkiye tam bir turunçgil yurdu. Portakalların en hası, mandalinaların en kokulusu, tatlısı
Mersin’de, Ege sahillerinde, Bodrum’da, Gümüldür’de… Hekimler şifayı kapanlara da tavsiye eder. ‘O kadar çok portakal, mandalina yiyorum ki hastalanırsam pes bana’ diyenler çok.
Tanıdıklar hep soruyor; ‘bol bol portakal, mandalina gibi C vitaminli besinler alıp vücut savunmamı güçlendirsem, aşıya ihtiyacım olur mu yine de?’
Dengeli beslenme, C vitamini üst solunum yolu hastalıklarına -soğuk algınlığı- yakalanma riskini azaltabilir. Ancak soğuk algınlığı ve grip iki farklı hastalıktır. Şunun farkında olmalıyız.
Grip aşısı alabileceğiniz herhangi bir beslenme kürü veya önleminden çok daha üstün bir koruma sağladığını unutulmamalı. Ancak grip aşısı olduktan sonra hala bağışıklığınızı güçlendirmek istiyorsanız; iyi sağlık alışkanlıklarına odaklanmak sizi sağlıklı kılabilir.
Ayrıca yeterli ve dengeli bir beslenme, yeterli uyku almak da son derece önemli.
Yeterli ve dengelenmiş bir beslenme durumunda elbette bol miktarda C vitamini de alınır, başka mineral ve vitaminler de.