Güzel Psike’nin serüvenleri

Ege bölgesindeki Miletos (Balat) kenti kralı ile kraliçesinin üç kızı vardı; üçü de birbirinden güzeldi...

Ama Psike adındaki en küçük kızlarının güzelliği dillere destandı! Doğrusu yeryüzü, yeryüzü olalı böylesine alımlı bir kız daha doğmamıştı anasından! Üstelik bu güzelliği, onun o soylu kişiliğiyle de tam bir uyum içindeydi... Adı “ruh” anlamına gelen bu alımlı Psike; böyle aşırı şekilde güzel olduğu için, ülkedeki hiçbir delikanlı onu eş olarak isteme yada istetme yürekliliğini gösteremiyordu!

Geçen zaman içinde de bütün erkekler; güzellik tanrıçası ölümsüz Afrodit’e değil, Psike’ye daha fazla değer vermeye başladılar! Bunları gördükçe öfkesinden ve kıskançlığından küplere binen tanrıça Afrodit de; bu güzel kızı en ağır şekilde cezalandırmaya karar verdi. Bu amaçla adı “sevgi” anlamına gelen oğlu tanrı Eros’u çağırdı yanına hemen. Güzellik konusunda kendisine fark atan Psike adlı bu ölümlü kızı, yeryüzündeki en çirkin bir yaratığa âşık ederek yanıp tutuşması türünden bir cezaya çarptırmasını istedi ondan..

PSİKE SARAYDA YALNIZ KALDI

Bu arada Psike’nin iki kızkardeşi, komşu ülkelerin krallarıyla başgöz oldular... Böylece koskoca sarayda yalnız kalan Psike; günlerini kara kara düşünmekle, bazen ağlayıp sızlanmakla geçirmeye başladı...

Kimseler gelip onu hâlâ eş olarak isteyemiyordu. Bu yüzden de çok üzülen kızın kral babası, tanrı Apollon’un tapınağındaki biliciyle, kızı Psike konusunda uzun uzun dertleşti. Sonunda bilicinin söyledikleri, zaten umarsız düşen kralı daha da şaşkına çevirdi. Çünkü o; kızını götürüp ülkenin en yüksek kayalık bir tepesine bırakmasını ve ona eş olacak delikanlıyı orada beklemesini öneriyordu! Haliyle kral, kızına karşı böylesi bir eylemi göze alamazdı... Ne var ki bu arada uygun bir eş bulamadığı için çok üzülen Psike’yi tanrı Apollon; bir gece, kimseler duymadan, sözkonusu o yüksek tepeye ağdırıverdi!.. Bir anda kendini böyle bir tepede bulan mutsuz Psike; hem karanlıktan hem soğuktan tirtir titredi, büzüldü; öylece de uyuyakaldı. Bir süre sonra da sabah yeli; onu okşayarak, uykusundan uyandırmaksızın usulca cennet gibi bir çayırlığa bırakıverdi!

SARAY, PIRIL PIRIL IŞIKLAR İÇİNDEYDİ

Psike uyandığında kendini yeşillikler, ışıklar içinde buldu. Az ötede de, annesinin masallarda anlattığı türden bir saray görünce büsbütün şaşırdı... Sarayın çatısı, kapıları altın sarısı ışıklar içindeydi. Belki de birini bulur, konuşurum umuduyla saraya girdi. İçeride tanrısal ve yumuşak bir ses ona; artık bundan böyle sahibi olduğu saraya, “hoş geldin!” diyerekten buyur etti. Akşam olunca da, görünmez eller çeşit çeşit yemekler sundu Psike’ye... Tatlı tatlı ezgiler söylediler. Bu ezgilerin ninnisine dalan Psike, yorgunluğun da etkisiyle uyuyakaldı…

Tanrıça Afrodit’in oğlu tanrı Eros da, karanlıkta usulca kızın yatağına girdi. Anası Afrodit’in buyruğuyla cezalandırması gereken bu kızın güzelliği ve soyluluğu karşısında Eros, ona elinde olmadan gönlünü kaptırıverdi!.. Psike de yüzünü görmediği bu delikanlıyı çok sevdi... Ama Eros da haliyle bir tanrı olduğunu söylemedi Psike’ye.

Ve tanrı Eros, kendisi hakkında da bir şeyler öğrenmeye kalkmamasını istedi Psike‘den. Ve bundan böyle her gece yanına geleceğini ama yüzünü göstermeyeceğini ve onun da yüzünü görmeye kalkmamasını öğütledi. Yoksa her şey bir anda bitecekti!..

PSİKE’Yİ KIZKAREŞLERİ HERYERDE ARIYORDU

Haliyle Psike’nin evli kızkardeşleri ve kral babası, her yerde onun izini sürüyorlardı. Bir gece görünmez kocası Eros, onu uyardı: “Biliyor musun,” dedi, “kızkardeşlerin durmadan seni arıyor? Onlar yakında karşı tepeye gelip senin adını ünleyecekler. Ağlayıp dövünecekler! Sakın boş bulunup onlara yanıt vermeye kalkma! Yoksa bunun sonu; ikimiz için de çok acılı, çok çileli olacak!”

Psike görünmez kocasına, öğütlerine uyacağı sözünü verdi.

Evet, Psike mutluydu sarayında. Ne var ki bir süre sonra kızkardeşleri; kocasının dediği gibi, sık sık o tepeye gelmeye; onun adını ünleyerekten ağıtlar yakmaya başladılar... Sonunda bu feryatlara daha fazla dayanamadı ve bir seferliğine de olsa, kız kardeşleriyle görüşebilmek için kocasından izin istedi. Kocası; güzel karısının bu dileğine, zoraki de olsa evet dedi. Ama onların sözlerine kanmaması konusunda da sıkı sıkı uyarılarda bulundu.

Sonunda yüz yüze geldiği kızkardeşleri; Psike’nin olağanüstü ve inanılmaz mutluluğunu ve varsıllığını görünce, dizginlenemeyecek ölçüde büyük bir kıskançlık nöbetine tutuldular!.. Aradan aylar geçti. Bir ara Psike, gebe olduğunu anlayınca da artık mutluluktan ayakları yere değmez oldu! İşte bu sıralarda kızkardeşleri yeniden geldiler sarayına. Her gece yatağına giren ve kocası sandığı yaratığın; kocaman ağızlı, dişleri zehir yüklü, insan kılığında azman bir yılan olduğunu söylediler ona... Çünkü başvurdukları bir bilici, onlara böyle söylemişti! Bu yüzden kocasını uyurken hançerlemesini öğütlediler!..

Kızkardeşlerinin bu kesin önerisinden dehşete düşen güzel Psike; o gece görünmez kocası uyurken, yanan bir yağ kandiliyle, her gece birlikte yattıkları yatağa doğru ayak parmaklarının ucuna basa basa yanaştı. Onun yüzünü yakından görmek istiyordu...

KOCASININ O GÜZEL YÜZÜNÜ GÖRDÜ

Kandilin soğuk aydınlığında, azman bir yılan göreceğini sanırken, kocasının nur gibi aydınlık, soylu yüzüyle karşılaşıverdi!.. Haliyle çok şaşırdı; iliklerine dek ürperdi! Bu güzel adam; kendisini cezalandırmakla yükümlü, ama ilk gördüğünde ona vurulan ve bu yüzden yüklendiği buyruğu yerine getiremeyen, tanrıça Afrodit’in oğlu tanrı Eros’tu!.. Elleri ayakları titremeye başladı. Bu yüzden de kandilinden şipildeyen kızgın bir yağ damlası, tanrının omuzuna düşüverdi! Can havliyle uyanan Eros; ihanete uğramanın öfkesi ve acısıyla, bir anda havalandı ve açık pencereden süzülüp gitti...

Kızkardeşlerinin oyunu yüzünden dile gelmez bir acı, bir zıpkın gibi saplandı yüreğine Psike‘nin…

Birsüre sonra biraz kendisine geldiğinde, kocasını hemen bulabilmek için onu heryerde aramaya başladı…(*)

oOo

(*) Mitolojiyle ilgilenen okurlarımız için son çıkan kitabımız:

HOMEROS’UN İZİNDE – İLYADA ÖYKÜLERİ

(Boyalı Kuş Yayınları)