İdil Biret’ten rekor arşiv

Dünyaca ünlü piyano virtüozümüz İdil Biret, yaşamının 75. ve sanat hayatının 70. yılını, 1959 yılından günümüze kadar, kayıt altına aldığı 130 CD’den oluşan dev bir arşiv çalışması ile kutluyor. İdil Biret - Şefik Büyükyüksel çifti ile uzun yıllara dayanan dostluğumuzun ayrıcalığı ile haberdar olduğum bu özenli çalışmanın, değerli dostum Büyükyüksel’in müjdeli açıklamasının ardından tamamlandığını ve mayıs ayı içerisinde Türkiye ile eş zamanlı olarak dünyada satışa sunulacağı bilgisini duyduğum anda bana düşen, büyük ve derin bir onur duygusunu yaşamak oldu.

Bu çalışmayı nitelikli ve ayrıcalıklı kılan çok fazla ayrıntı olduğuna değinmek istiyorum. Biret; Türkiye Cumhuriyeti’nin klasik sanatlarda dünyaya kazandırdığı ilk yıldızımızdır. Üç yaşında farkedilen müzik yeteneğini, büyük bir çaba, özveri ve çalışkanlığı ile ‘Virtüozüte’ düzeyine taşıyarak yaşayan bir efsaneye dönüşmüştür. Sanatçının müzik çalışmaları ve kayıtları incelendiğinde; seslendirdiği ve kayıt altına aldığı besteciler ve besteleri ele alındığında bir rekora imza attığının altını çizmek gerekiyor. Bu durum, dünyanın hemen hemen bütün önemli bestecilerinin yapıtlarını kayıt altına alan Biret’e büyük bir özgünlük ve ayrıcalık kazandırıyor.

Beethoven, Brahms, Chopin, Franck, Grieg, Hindemith, Liszt, Rachmaninov, Ravel, Schumann ve Tchaikovsky’nin bütün piyano konçertoları ve Bach, Bartok, Mozart, Prokofiev, Saint-Säens, Saygun, Schönberg, Shostakovich ve diger bestecilerin bazı konçertolarının olduğu, piyano ve orkestra için altmıştan fazla yapıtın yer aldığı arşivde; Brahms, Chopin ve Rachmaninov’un solo piyano eserlerinin tamamı ile Beethoven’in 32 piyano sonatı, Bach’ın 48 Prelüd ve Füg’ü ile Schumann ve Liszt’in başlıca piyano eserlerinin hemen hepsi mevcuttur. Aynı zamanda Berlioz’un Harold İtalyada ile Fantastik Senfoni eserleri, Schubert’in şarkıları ve Wagner’in opera müziğinin Liszt tarafından yapılan piyano uyarlamalarının yanı sıra sanatçının kendisinin yaptığı iki Brahms senfonisinin piyano uyarlamaları da yer alıyor.

Dünyaca ünlü Polonyalı piyanist ve besteci Frederic Chopin’in tüm bestelerini, uzun süren çalışmaların ardından, Polonyalı bir orkestra şefi tarafından yönetilen, Polonya Orkestrası ile birlikte, Polonya’da kayıt altına alarak bir ilke imza atmıştır. Polonya Hükümeti, 1974 yılında ‘Kültür/Liyâkat Nişanı’ ile ile onurlandırdığı sanatçımızı, olağanüstü yorumuyla kayıt altına aldığı ‘Chopin’ çalışmaları nedeniyle 2006 yılında daha önce hiç bir sanatçıya verilmemiş olan ‘Polonya Üstün Hizmet Madalyası (Chopin Büyük Ödülü)’ ile onurlandırılmıştır.

Ludwig van Beethoven tarafından yazılan senfonilerinin tamamını, transkripsiyonlarını yaparak piyanoya uyarlayan ilk sanatçı olması da bu satırlara yazılması gereken özel bilgilerdir. 22 yıl süren Beethoven çalışmaları sonucunda ‘Leonore’ operasının dışında, ünlü besteciye ait; senfoniler, konçertolar ve sonatlarını piyanoya uyarlayarak kayıt altına aldı.

Cumhuriyet Aydınlanması’nın ilk ve nadide çiçeği İdil Biret, ülkesinin sanat alanında adını dünyaya duyurmasına eşsiz bir katkı sağlamaktadır. Uluslararası arenada, Mustafa Kemal Atatürk ve Nazım Hikmet’ten sonra en çok tanınan, Türkiye Cumhuriyeti’nin marka yüzü olan sanatçımız, 70 yıllık sanat hayatına sığdırdığı 130 CD ile, geleceğin Türkiye’sine önemli bir miras ve genç sanatçıların yolunu aydınlatacak, cesaretini artıracak kuvvetli bir ışık bırakıyor.

Ulu önder Atatürk’ün vurguladığı gibi, ‘Ey Türk gençliği! Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!’