İflas ve konkordato
Ekonomik kriz nedeniyle iflaslar, konkordato ilanları ve teknik iflaslar çoğaldı. Konkordato ilan eden edene. İflaslar ise kaçınılmaz sonuç. Bu yazımızla size teknik iflas, konkordato ve iflas durumlarını açıklayacağız.
TEKNİK İFLAS
Bir şirket alacakları ve diğer varlıkları ile kısa vadeli borçlarını ödeyemeyecek durumda ise ve öz varlıklarını kaybetmişse teknik iflastadır.
Örnek olarak şu tabloya bakabiliriz:
VARLIKLAR VE BORÇLAR(TL)
Banka mevcudu: 50.000
Ticari alacaklar: 1.000.000
Diğer çeşitli alacaklar: 200.000
Ticari stoklar: 1.000.000
BORÇ ÖDEME KAPASİTESİ: 2.250.000
Kısa vadeli borçlar: 5.000.000
Uzun vadeli borçlar: 3.000.000
BORÇLAR: 8.000.000
Öz kaynaklar: (-) 4.000.000
Bu bilançoya sahip işletme teknik iflastadır. Yani borca batıktır. Alacaklarını tam tahsil etse, stoklarını, örneğin yüzde 100 kârla satsa dahi borçlarını ödeyemiyor. Üstelik sermayeyi de kediye yüklemiş.
TEKNİK İFLASTA NE YAPILMALI?
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 376.maddesinde teknik iflas durumunda olan bir anonim şirketin ne yapması gerektiği hüküm altına alınmıştır.
1-Yönetim kurulu hemen genel kurulu toplantıya çağıracak.
2-Teknik iflas durumunu açıklayacak.
3-”Şirketimiz teknik iflasta ama biz bu durumda da borçlarımızı şöyle şöyle ödeyebiliriz. Elimizde bir iş anlaşması var. Bu iş anlaşmasından avans bekliyoruz” gibi örnek durumlarla mevcut durumla idare edilebilirlik karar altına alınırsa işletme teknik iflas haliyle devam eder .
4-Ancak önerilen tedbirler yeterli görülmezse sermayenin üçte biri ile yetinme veya sermayenin tamamlanmasına karar verilmediği takdirde şirket kendiliğinden sona erer.
İŞLETME SIKINTIYA GİRMİŞSE
1-Yönetim kurulu şirketin varlıklarının rayiç değerlerini tespit ettirir. Bunu yetkili değerlendirme kuruluşlarına yaptırır.
2-Proje ve muhtemel sözleşmeler bilanço dip notlarına yazılır.
3-Bir bütçe ve nakit akış projeksiyonu yapar.
4-Bütün bunları yaptıktan sonra bir “ara bilanço” çıkartır.
5-Bu bilançodan aktiflerin, şirket alacaklılarının alacaklarını karşılamaya yetmediğinin anlaşılması hâlinde, yönetim kurulu, bu durumu şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesine bildirir ve şirketin iflasını ister.
Görüldüğü gibi bu konuda yönetim kurulunun büyük sorumluluğu var. Yönetim kurulu, ödemelerde sıkıntı yaşanıyor ve durum kritik hale geliyorsa hemen bu tedbirleri almak zorunda.
KONKORDATO
Yönetim kurulu veya alacaklı, mahkemeye yukarıdaki nedenlerle iflâs talebiyle birlikte veya bu kapsamda yapılan iflâs yargılaması sırasında 2004 sayılı Kanunun 285’inci ve devamı maddeleri uyarınca konkordato da talep edebilir.
Konkodato iyi niyetli borçlunun alacaklılarıyla yaptığı, ticaret mahkemesinin onayıyla geçerlilik kazanan anlaşmadır. Konkordato elinde olmayan nedenlerle borçlarının tümünü ödeyemeyen iyiniyetli borçlular için kabul edilmiş bir borç ödeme anlaşmasıdır. Bu yolla borçlu haciz ve iflas takibinden kurtulur. Konkordato ile borçlu, alacaklılarının çoğunluğuyla bir anlaşma yapar. Bu anlaşma ile alacaklılar bir oranda alacaklarından vazgeçerler. Borçlu da elindeki tüm mal varlığıyla borçlarını kabul edilen oranda öder ve geri kalan borçlarından kurtulur.
Borçlunun alacaklılarının üçte iki çoğunluğu ile yaptığı ve onu kabul etmeyen diğer alacaklıları da bağlayan bu anlaşmaya konkordato denir.
Konkordato bir borç erteleme ve borçtan iskonto yaptırma olanağını sağlar. Ancak bunun kabulü ticaret mahkemesi kararıyla olur. Şirket ticari faaliyetlerini hiç aksatmadan yürütür. Sadece konkordato komiseri gözetiminde parasal işlemler gerçekleşir.
KONKORDATO TİCARETİ BALTALAR MI?
Hayır. Konkordato iyi niyetli borçluların faaliyetlerinin aksamadan yürümesini olumsuz yönden etkilemez. Kendisi ayıplı hale gelmez .Önceleri tedarikçiler tedbirli ve kaygılı yaklaşırlar. Ancak bir süre sonra işlerin iyi gittiğini görenler normal mal ve hizmet satma konusunda gerekli olumlu yaklaşıma dönerler.
NEDEN İFLAS VE KONKORDATO
Türkiye’de işletmeler neredeyse yüzde yüze yakın kredi ve borçlanma ile işletme faaliyetlerini finanse ediyorlar. Risk yönetimi yapmıyorlar. Sabırlı ve öz kaynakla büyümeden ziyade hızlı ve borçla büyümeyi tercih ediyorlar. Bu durumda ciddi ekonomik krizlerde işletmelerin darboğaza ve iflasa sürüklenmeleri kaçınılmaz oluyor.
SON SÖZ
Hiçbir ticari faaliyet sürekli zarar ederek ayakta kalamaz!