İş adamları koltuk için birbirlerini kesecekler
Ülkemiz gariplikler ülkesi. "Tek kanatla uçamayız, kadın işgücüne katılırsa milli gelirimiz şu kadar artar vs." söylemlerine karşın kadınlar iş dünyasında yeterince temsil edilmiyor. Özellikle zorunlu üyeliğe dayalı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) gibi çatı örgütlerde kadın başkan sayısı yok denecek kadar az.
TİM'in geçen aralık ayında Ankara'da yaptığı toplantı sonrası çekilen tarihi karede bir tek kadının yer alması, onunda arkada sadece saçının görünmesi büyük tepkiye neden olmuştu. Yaklaşan birlik seçimlerini de fırsat gören TİM Yönetim Kurulu, birlik yönetimlerinde kadın üyelere öncelik tanınmasına yönelik tavsiye kararı aldı.
DEĞİŞİM TABANDAN GELMELİ
TİM'e bağlı ihracatçı birliklerinde seçimler geçen ay itibarıyla tamamlandı. Sektör konseylerini oluşturan ve delegelerini seçen ihracatçılar TİM Genel Kurulu'nu bekliyorlar. Seçimlerde gördük ki bir çok kadın ihracatçı birliklerde başkan, başkan yardımcısı ve üye olarak yer aldılar. TİM'in tavsiye kararı o talihsiz fotoğraf bir farkındalığın oluşmasını sağladı. TİM'e bağlı birliklerde olumlu yönde değişim olurken, TOBB Genel Kurulu sonrası oluşan yönetimde tek bir kadının bile yer almaması ise dikkat çekti. Fotoğrafta da görüleceği üzere Rifat Hisarcıklıoğlu başkanlığındaki TOBB Yönetim Kurulu'nda tek bir kadın üye bile yok.
TOBB Yönetim Kurulu'nda tek bir kadın üyenin bile olmaması ise iş dünyamız açısından daha gidilecek çok yol olduğunun işareti. Ancak burada TOBB Yönetimi suçlamak işin kolayına kaçmaktır. Çünkü TOBB Yönetimi, en nihayetinde 365 oda ve borsa seçimleri sonucu Genel Kurul delegesi olan ortalama bin 600 kişiden sadece 17-18'si kadın olunca, oda ağırlıkları vs. gibi dengeleri gözeterek belirleniyor. Burada esas sorun şirketlerin oda ve birlikleri kadın temsilci yollamamasından kaynaklanıyor. Hatta patronu kadın olan şirketler bile erkek temsilci ile bu kuruluşlarda yer almayı tercih ediyorlar. İkinci sorun ise kadın üyelerin seçimlere katılmamalarında. Aday olmadıkları gibi oy vermeye de giden kadın sayısı veya kadın üyeye oy veren sayısı çok az.
TİM YK'DA KADIN ÜYE OLMALI
TOBB'da durum böyleyken, TİM'de kadınlar lehine gelişmeler oldu olmasına ama seçilen kadın üyelere yönelik baskılar yapıldığı kulağımıza geldi. TİM Yönetimi'nin pozitif tutumna rağmen bazı erkek egemen birliklerde, bileğinin hakkıyla seçilip gelen kadınlar, sektör kurulu temsilcisi, genel kurul delegesi olmasın da biz olalım diye uğraşan erkeklerden haberdar olduk. Konuştuğumuz iş kadınları bu durumdan rahatsızlıklarını dile getirdiler. İsimleri bizde saklı kalmak kaydıyla konuştuğumuz ihracatçı kadınlar, "Kadına öncelik vermeyi bırakın. Bunlar koltuk için birbirlerini kesecek durumdalar" yorumunda bulundular. Hazır tavsiye kararı da alınmışken, yakında yapılacak genel kurul sonrası oluşacak TİM Yönetim Kurulu'nda da umarız TOBB'a benzer bir kare yerine kadın yönetim kurulu üyeleri olduğunu görürüz.
İnşaatçılar birliği!
TİM'de dikkat çeken bir diğer gelişme yeni kurulan Hizmet İhracatçıları Birliği'nde yaşandı. Türk Hava Yolları'nın Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı birliğe başkan olarak seçildi. Hizmet İhracatçıları Birliği ile ihracat tek kalemle 40 milyar dolar daha artmış olacak. Kulislere göre aslında birliğe Ahmet Akbalık başkan olarak seçilecekti. Ancak sonradan ne olduysa ihracatçı birliklerini dizayn eden eller Aycı'nın başkan, Akbalık'ın da yardımcı olmasında anlaşma sağladı. Uzun yıllar hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren ve geçen dönemde TİM'de görev alan Akbalık, son yıllarda turizm ve gayrimenkul yatırımları ile ön plana çıkıyor. TİM Başkanı Büyükekşi'nin şirketi Ziylan ile Akbalık'ın ÖZAK GYO'su İstanbul'daki Büyükyalı projesinde ortaklar.
'Seni bakan istemiyor!'
İhracatçı birliklerinde kulaktan kulağa bir fısıltı gazetesi edasıyla dolaşan diğer bir iddia ise İKMİB'te seçimlere aday olan Yavuz Eroğlu ile ilgili. İddiaya göre birlik seçimi öncesi TİM Başkanı Büyükekşi, İSO'daki bir toplantıda Eroğlu'na herkesin içerisinde "Bakan seni istemiyor" demiş. Bu duyum üzerine Eroğlu'nu aradık. Eroğlu duyduklarımızın doğru olduğunu ancak Büyükekşi'nin söylediğinin aksine bakanlık tarafından kendisinin istenmediğine ilişkin herhangi bir duyum, telkin vs. almadığını kaydetti.
Kulağmıza gelen başka bir duyuma göre TİM delegelerinin ve sektör kurulu temsilcilerinin belirlenmesi sürecinde de benzer müdahaleler gündeme gelmiş. Ekonomi Bakanlığı ise hiçbir birliğe karışmadıklarını, kendilerine atıf yapılarak dile getirilen görüşlerin doğru olmadığını ilgililere sözlü olarak beyan etmiş.
O birlikte sıkıntı çıktı
Kritik bir diğer gelişme Akdeniz Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği'nde yaşandı. Başkan Mahmut Aslan iki dönem kuralı nedeniyle seçime giremediği için aynı şirketten kardeşi Yönetim Kurulu Başkanı seçildi. Ancak iki dönem kuralı sadece isimleri değil şirketleri de kapsadığından seçimlerin 10 Haziran'da yenilenmesine karar verildi. Öte yandan TİM Başkanlığı için ismi öne çıkan kişileri ise sizlere daha sonra aktaracağız.