İstanbul Belediyesi’nin 2019 bütçesi
Türkiye ekonomisinin kalbi, 20 milyon nüfusu ile birçok ülkenin nüfusundan fazla olan, dünyanın en güzel şehri iken betonlaştırılıp doğadan kopartılan, çirkinleştirmek için elimizden geleni yaptığımız İstanbulumuzun Büyükşehir Belediyesi’nin 2019 gider bütçesi 23.8 milyar TL.Yani bu kadar para harcanması öngörülmüş. Bu giderlerin 20.6 milyar lirası belediye gelirleri ile karşılanacak. Aradaki fark olan 3.2 milyar liralık gider ise borçlanma ile finanse edilecek.
BÜTÇEDEN AYRILMASI GEREKEN FONLAR
Bütçede bazı harcamalar için belli bir ödenek ayrılmıştır.
1-Kamulaştırma Parası (ödeneği)
2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 21. maddesinde “Kesinleşen mahkeme kararlarına istinaden bu madde uyarınca ödemelerde kullanılmak üzere, ihtiyaç olması halinde, belediye ve il özel idareleri ile bağlı idareleri için en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının en az yüzde ikisi oranında yılı bütçelerinde pay ayrılır”denilmektedir. Bu hükme istinaden 2017 yılı kesinleşen bütçe gelirleri toplamı 14.610.463.281 TL’nin yüzde 2’sine tekabül eden 292.209.265 TL kamulaştırmasız el koyma işlemleri için ayrılmıştır.
2-Bağış ve Yardımlar
Büyükşehir Belediye Başkanı, yurtiçi ve yurtdışında meydana gelebilecek büyük yangın, sel, deprem, toprak kayması vb afet ve olağanüstü hallerde her seferinde 10.000.000.-TL’yi geçmemek üzere ayni ve/veya nakdi yardım yapmaya, afet bölgelerine müdahale etmeye yetkilidir.
3-Kentsel Dönüşüm Fonu
6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanunun 7. maddesinin 8. fıkrasında “Bu Kanun kapsamında uygulamada bulunacak olan belediyeler, yatırıma ilişkin yıllık bütçelerinin yüzde beşi ile 26/5/1981 tarihli ve 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 80’inci maddesi uyarınca tahsil edilen harç gelirlerinin yüzde ellisini, bu Kanunda öngörülen uygulamalara ayırmak zorundadır” denilmektedir. Bu hükme istinaden, 2017 yılı harç gelirleri 34.834.777 TL’nin yüzde 50’si 17.417.388TL, 2019 yılı sermaye giderleri 11.300.995.000 TL’nin yüzde 5’i 565.049.750 TL olmak üzere toplam 582.467.138 TL kanunda belirtilen uygulamalar için ayrılmıştır.
4-Afet ve Yardımlar
Büyükşehir Belediyeleri ve İl Özel İdareleri Tarafından Afet ve Acil Durumlar İle Sivil Savunmaya İlişkin Yatırımlara Ayrılan Bütçeden Yapılacak Harcamalara Dair Yönetmeliğin 4. maddesinin 1. fıkrasında “Büyükşehir belediyelerinin yılı bütçesinde gerçekleşen en son yıl bütçe giderinin binde biri oranında afet ve acil durumlar ile sivil savunmaya ilişkin hizmetler kapsamındaki yatırımlar için ödenek ayrılır” denilmektedir. Bu hükme istinaden 2017 yılı kesinleşen bütçe gideri toplamı 19.537.237.836 TL’nin binde birine tekabül eden 19.537.237 TLAfet ve Acil Durumlar İle Sivil Savunmaya İlişkin Yatırımlar için ayrılmıştır.
GİDERLERDE BAZI ÇARPICI RAKAMLAR
İBB gider bütçesine baktığımızda yeşil ve doğa için yaklaşık 2.1 milyar lira, yol bakım ve altyapı çalışmaları için 1.5 milyar lira, itfaiye 531 milyon lira, mezarlıklar için 400 milyon lira gider yapılacağı öngörülmüş.
Bunları topladığımız zaman yaklaşık 4 milyar lira yapıyor. Oysa büyük deprem riski ile karşı karşıya olan betonlaştırdığımız İstanbul’un doğa ve çevre için daha fazla para harcanması gerekmez mi?
GELİRLER
Tabloya baktığımızda İBB gelirlerinin yüzde 73’ü esas itibarıyla faiz-katılma payları-cezalar-kişi ve kurumlardan alınan paylardan oluşmaktadır. Yani belediye faize, uygulayacağı cezaya ve devlet bütçe gelirlerinden pay almaya mahkûm durumda.
BELEDİYE NEREDEN BORÇ ALACAK?
Yurtiçi bankalardan 880 milyon TL, İller Bankası’ndan 645 milyon TL, yurtdışı bankalardan 1 milyar 645 milyon TL borç alacak.
Görüldüğü gibi gelirler giderlere yetmediği ve denk bütçe için giderlerde tasarruf yoluna gidilmediği veya gidilemediği için 3.2 milyar TL borçlanma gerekiyor. Bu borç ve faiz yükü elbette kentte yaşayanlar olarak bize yansıyacak.
SAVURGAN BÜTÇE!
Sağlıksız ve çarpık büyüyen, doğayı beton için yok ettiğimiz İstanbul’un Büyükşehir Belediyesi’nin bütçesi ve kaynakları iktidarın yerel yönetim anlayışını bize yansıtmaktadır. Tüketen ve doğayı korumayan, sırtını devlete ve faize, cezaya dayamış bir bütçe.
31 Mart’ta belediye başkanı olacak kişinin 2019’da işi zor. Bu nedenle bizce önce bütçeden işe başlamalı.