İttifaklı partiler arası seçim

24 Haziran 2018 seçimi kendine özgü yönlerle dolu. Aynı gün hem TBMM üyelerini, hem de cumhurbaşkanını seçeceğiz.

*

TBMM için 550 değil, ilk kez 600 kişi seçilecek. Milletvekilleri göreve başladıklarında, topluma ve devlete ilişkin her türlü kararı alma yetkisi olan kimseler olmayacaklar. Bu yetki bakımından artık sınırlılar. TBMM’nin kanunları olacak. Ama işlerinin büyük bölümü artık cumhurbaşkanı kararnamelerine bırakılmış olacak. Hükümet üyeleri kendi içinden çıkmayacak. Hükümeti onaylamak yetkileri de olmayacak. Dolayısıyla hükümeti denetleyip düşürmek gibi yaptırım güçleri de yok.

*

Cumhurbaşkanı da seçilip koltuğuna geçtiğinde, şimdiki koltukta oturmayacak. 16 Nisan 2017’de anayasa öyle değiştirildi ki, yalnızca cumhurbaşkanı değil aynı zamanda başbakan olacak. Bildiğimiz hükümetin başı, artık başbakan değil cumhurbaşkanı. Aslında başında olacağı hükümet de gerçek anlamıyla hükümet olmayacak. Çünkü bakan adlı kimselerden oluşacak kurulun, kurul olarak karar alma, örneğin ‘bakanlar kurulu kararanamesi’ çıkarma yetkisi kaldırıldı. İşleri görüşecekler, ama karar karşımıza cumhurbaşkanı kararnamesi olarak çıkacak. Bakanlık koltuğunda oturacak olanlar siyasi işler yapacak, ama siyasetçi sorumluluğu taşımayacaklar; daha çok teknik adamlar olacaklar.

*

24 Haziran’da cumhurbaşkanı da milletvekilleri de şimdi olandan başka bir dünyaya doğacaklar. O dünyanın kuralları genel hatlarıyla belli, şimdilik çok büyük bölümü heyecanlı bir ‘arkası yarın’!

*

24 Haziran 2018 seçim süreci de kendine özgü. Bu seçimde yalnızca partiler değil, hem partiler hem ittifaklar yarışacak.

Anayasa dahil, yönetim ve işleyişte en temel kurallar değiştirildi; 12 Eylül’den kalma ve ilan edilen amaçların tam tersine sonuçlar doğuran yüzde 10 baraja, neredeyse 40 yıldır kimse dokunmadı. Bir araya gelip bir saat içinde yüzde sıfır baraj kararı alabilecek olanlar, bunun yerine kuralın arkasından dolanmayı yeğlediler. Seçim barajını kendileri ve uygun gördükleri için iş görecek şekilde “ittifak” formülüyle yüzde sıfıra çektiler. İttifakların dışında kalanlar, yüzde 10 barajla boğuşmak zorundalar.

*

Şimdi iki seçim ittifakı var. Yedi parti buralarda mevzilendi.

Biri AKP - MHP ve ekli BBP’den oluşan Cumhur İttifakı. Ekli BBP dememin nedeni, bu partinin ayrıca aday listesi çıkarmayacak olması. Adamlarını ilk iki partinin listelerine yerleştirecek. İkincisi CHP - İYİP - Saadet ve ekli DP’den oluşan Millet İttifakı. İlk üç parti kendi milletvekili listelerini yapacaklar, ekli Demokrat Parti’nin adamları İYİP listesinde yer alacak.

Seçime girme hakkı elde etmiş üç parti ittifakların dışında kaldı. Vatan Partisi (VP), Büyük Türkiye Partisi (BTP) ve Halkın Demokrasi Partisi (HDP). VP ve HDP kendi cumhurbaşkanı adaylarına da sahipler. BTP cumhurbaşkanı yarışında yok. Milletvekili seçiminde olacak mı göreceğiz.

*

24 Haziran Cumhurbaşkanlığı yarışı bir “genel başkanlar” yarışı değil.

Seçime girme hakkı kazanmış 10 partiden üçü, Cumhur İttifakı adıyla cumhurbaşkanlığına Recep Tayyip Erdoğan’ı tek aday olarak gösterdi. Millet İttifakı adıyla dört parti ise tek değil, üç farklı aday gösterdi. CHP genel başkanını değil milletvekili Muharrem İnce’yi, İYİP genel başkanı Meral Akşener’i, SP Temel Karamollaoğlu’nu. İttifaklar dışında kalan ve meclis için yüzde 10, cumhurbaşkanı için yüzde 50 barajla baş etmek zorunda kalan BTP’nin cumhurbaşkanı adayı yok. VP genel başkanıyla, HDP eski genel başkanı Selahattin Demirtaş ile aday.

Bu durum siyasi partilerin iç bünyeleri ve gelecekleri üzerinde elbette çok etkili olacak.

*

Milletvekili aday adaylıkları da cumhurbaşkanlığı adaylık süreçleri de henüz tamamlanmadı. 9 Mayıs 2018 Çarşamba, bugün cumhurbaşkanlığı yarışına 100.000 imza ile katılacak adaylar için son gün. Gerekli sayıyı tamamlaması beklenen tek aday VP Genel Başkanı Dr. Doğu Perinçek.

İttifaklar, partiler ve adaylar şimdiye kadar bölük pörçük konuştular. Bundan sonra sözlerini derli toplu duymaya başlarız. Hele duyalım. Tartışılacak çok şey var.