Kanlı bahis

Cuma günü, Karşıyaka Çarşısı’nda Mustafa Kemalpaşa Camii’nin önünden geçiyordum. Mustafa Kemal’in adının verildiği ülkemizdeki sayılı camilerdendir. Ben ikincisini bilmiyorum. Nasıl isminde Mustafa Kemal’i ve Cami’yi bir arada bulunduruyorsa; mimarisinde de bir görevdaşlık vardır.

Camide hem Osmanlı mimarisinin hem de modern mimarinin etkilerini ve malzemelerini görürsünüz. Caminin adının yazıldığı harflerin karakterinin seçimi de, yüzlerce yıllık ruhani bir dünyayı modernleşen bir dünya ile buluşturur. Karşıyaka Çarşısı esnafının 1956’da yaptırmaya başladığı cami 1962’de tamamlanmış.

Camiden yükselen Cuma vaazı ilgimi çekti. Hoca isim vererek ülkemizdeki yasal kumar oyunlarını tek tek sayıyordu, piyango türlerinden bahis türlerine kadar. Hepsinin günah olduğunu belirtti. Buralarda kazanılmış paralarla yapılan iyiliklerin de sevabının olmadığını belirtti. Kumardan kazanılan gelirin zekâtı da olmaz imiş. Sonra; yasadışı bahisten de bahsetti, zararlarını anlattı.

Diyanet İşleri Başkanlığı ile gurur duydum, bu vaaz nedeniyle. Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu’nun internet sitesine girdim. “Spor müsabakaları üzerinden bahis oynamak caiz midir?” sorusuna 12/07/2017’de verilen yanıtı buldum:

“Nasıl sonuçlanacağı önceden belli olmayan bir işin öngörülen sonucu üzerinde bahse girmek ve isabet edilip edilememesine göre bahsi kazanmak ya da kaybetmek kumardır. Bu iş hangi yöntemle ve hangi ad ile yapılırsa yapılsın kumar olarak değerlendirilir. Kumar, haksız kazanç yöntemlerinden biri olup İslâm’da kesinlikle yasaklanmıştır. Bu itibarla, spor müsabakaları üzerinden taraflardan birine menfaat sağlayan bahis oynamak, Kuran-ı Kerîm’in yasakladığı kumar kapsamına girmektedir ve câiz değildir.”

Gerçekten de Kuran’da birçok ayette kumar yasaklanmış. Bakara suresinde kumarın büyük günah olduğu, Maide suresinde kumarın ve şans okunun şeytani bir pislik olduğu ve kumarın aramızda düşmanlık ve kine neden olacağı, Nisa suresinde kumar gibi meşru olmayan yollarla mal edinilemeyeceği belirtilmiş.

Bunlar dini referanslar; modern hayatın kurallarını dini referanslarla elbette koyamayız. Bahsin modern hayatımıza bir yararı var mı? Sosyolojik olarak bunu incelemek gerekir, üniversitelerde yapılan araştırmaları değerlendirmek gerekir.

BAHİS OYNAMANIN SONU İNTİHAR

Georgia Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada kumar oynayan kadınların %45’inin intihara meyilli olduğu ve %29’unun intihara kalkıştığı ortaya çıkmış. ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi’nde bahis oyunları ile ilgili yapılan araştırmaların sonucu olarak bahsin bir kumar türü olduğu, erkeklerin spor bahislerine daha sık katıldığı ve bahis oynayanlarda madde bağımlılıkları ve davranış bozuklukları içeren psikolojik sorunların yaşandığı saptanmış.

South Caroline Üniversitesi’ndeki bir araştırmada ise bahislerin maç izleme alışkanlığını değiştirdiği ve sadece bahis oynanan konun takip edildiği ortaya çıkmış. Yani, bahis spor sevgisini de yok ediyor. Rutgers Üniversitesi’ndeki bir makalede bahis oyunlarının intiharı hızlandırdığı belirtilmiş.

Alkolün veya mali sıkıntıların veya partner ilişkilerinin neden olduğu intiharların büyük bölümünde kumar ve bahsin de etken olduğu saptanmış. Sydney Teknoloji Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada dünyada kumar bağımlılarının %81’inin intiharı düşündüğü ve %30’unun intihar girişiminde bulunduğu, Avustralya’da ise kumar bağımlılarının %44’ünün intiharı düşündüğü ve %20’sinin intihar girişiminde bulunduğu ortaya konmuş.

Aynı araştırmada 2009-2016 yılları arasında Avustralya’da yaşanan intiharların %4’ünün kumar nedeniyle olduğu belirtilmiş. Birçok araştırmada ise; teknolojinin yaygınlaşmasıyla son yıllarda bahis oyunlarının oynama oranının arttığı ve aynı oranda intiharların da arttığı ortaya konuyor.

Yani sadece dinsel referanslar değil akademik referanslar da bahis oyunlarının zararlı olduğunu gösteriyor.

BAHİS OYUNLARININ ALDIĞI CANLARIMIZ

2007’de televizyon haberlerinde öğrenmiştik, Barış Kum’un öyküsünü. Ailesini bir yatırım şirketinde parasını değerlendirdiğine ikna etmişti. 48.000 TL ile internet üzerinden bahis oynamıştı. 2,5 ayda bu para 97.000 TL’ye dönüşmüştü. Ailesi oğulları ile gurur duyuyordu. Çevrelerine de bu yatırım şirketinden bahsettiler.

Ailesi ve çevresindekiler evlerini ipotek ettiler, buldukları parayı Barış’a verdiler. 580.000 TL ile oynanan bahisler 2.780.000 TL’ye kadar para kazandırmıştı. Yatırım şirketi kazandırıyordu. Ta ki 11 Şubat 2007 günü annesinin Barış’ın odasından gelen sesi duyduğu ana dek.

Barış 19 yaşındayken kafasına tabancayı dayamıştı. Kanlı bir banka dekontunun üzerinde “Bu sefer kaybettim” yazılıydı. Barış bu sefer skoru bilememişti. Artık ne Barış vardı, ne milyon Türk Liralar.

Meltem Yılmaz 33 yaşında, Adana’da 2 çocuk annesiydi. Eşi Kuzey Irak’ta çalışıyordu. Meltem, eşi Metehan’ın kendisine verdiği 15.000 TL’yi kumar ve bahis sitelerinde kaybetmişti. Metehan’ın kardeşine ait 3.000 Dolar da yine bu sitelerde kaybolmuştu.

Metehan, Irak’tan geldiğinde bunları öğrenince sinirlendi, evi terk etti. 3 ve 7 yaşındaki çocuklar Ankara’da anneannelerinin yanındaydı. 11 Eylül 2009 günü Meltem 11. kattaki evin balkonundan kendini aşağıya bıraktı. İki çocuk, annelerini bir daha göremediler.

Şenol Cemal de 33 yaşındaydı. Diyarbakır’ın Hazro ilçesinin Yazgı köyünün Erkonağı mezrasında tek sınıflık okulun öğretmeniydi. Kredi kartından bahis oynayarak 60.000 TL borçlandı. Bu borcu ödeyecek parası yoktu. Ailesini aradı ve borcunu ailesi ödedi. Şenol bahis oynamaktan vazgeçmedi, yine borçlandı.

Bu defa ailesini arayamadı. Ders arasında, teneffüste mezradaki evine gitti, boynuna ipi geçirdi. 40 öğrencinin okullarındaki son dersleriydi. Yeni öğretmen atanana dek artık Yazgı Köyü’ndeki okula gideceklerdi.

Akif Fırat Pekşen, Nazilli Belediyesi’nde 44 yaşında yüzme öğretmeniydi. 2 çocuğu vardı. Yasadışı bahis oynuyordu. Oynatanlara borcu artmıştı. 30 Kasım 2022’de İzmir-Denizli treni Nazilli’den geçerken acı bir fren yaptı. Fırat, kendini trenin önüne attı. Fırat artık yoktu, ama telefonu vardı.

Nazilli Cumhuriyet Başsavcılığı telefondaki deliller sayesinde yasadışı bahis oynatanları Kuşadası’nda lüks teknelerinde yakaladı. Hesaplarında 677.243.657 TL’lik şüpheli işlem yapılmıştı. Gelirinin nereden olduğu belli olmayan lüks tekneler, arabalar ve gayrimenkuller almışlardı. Fırat’ın iki çocuğu yetim kalmıştı, ama Fırat telefonundaki kanıtlarla nice çocuğun yetim kalmasını engellemişti.

İhsan Ogün Kalyoncu, üniversitede uluslararası lojistik ve ticaret okumuştu. İşinde de başarılı idi. Sosyal paylaşımlarını incelediğimde hayat dolu olduğunu da gördüm. Hangi yemek nerede yenmeliydi, yazmıştı.

Bursa’da sevilen biriydi. Kartındaki son parayla Kuşadası’nda beş yıldızlı bir otelde tatile gitti. 10 Nisan 2024 günü otel çıkışında 46 yaşındayken kafasına tabancayı dayadı. Kanlar içindeki cesedinden sevgilisine yazılmış bir son mektup çıktı. Kanlı mektupta, sanal kumar ve bahislerden dolayı çok borçlandığını yazmıştı.

9 Eylül 2024 günü Kepez’deki bir restorana sabah 09.30 gibi çalışanlar geldiler. Aşçı Ömer’in yemeklerini müşterilere servis edeceklerdi. 40 yaşındaki Ömer, yemekhanede kanlar içinde yerde hareketsiz yatıyordu.

Bahis alışkanlığı olan Ömer, çevresinden 200.000 TL borç almıştı ve ödeyemiyordu.

Malatya’nın Doğanşehir ilçesi 25 Ekim 2024 günü bir intihar haberiyle uyandı. 22 yaşındaki genç oynadığı bahisten dolayı borçlanmıştı. Çözümü intiharda buldu.

Mehmet Yıldız’ın bir röportajında bahisten kurtulan bir genç anlatıyor. Bir gece bir çorbacıya gitmiş. Garsonlar çorbayı getirip, televizyondan bahis oynadıkları Brezilya Ligi’ndeki maçları takip ediyorlarmış. Garson, bahis nedeniyle ailesinin dağıldığını, çocuklarını göremediğini, çok borcu olduğunu söylemiş. Bir ay sonra aynı çorbacıya gittiğinde; konuştuğu garsonun intihar ettiğini öğrenmiş.

Bahis borcu nedeniyle her çıkmaza giren, bu güzel insanlar gibi intihar da etmiyor. Borcu yüzünden PKK’ya kaçan, çetelerin tetikçisi olan, uyuşturucu bağımlısı ve satıcısı olan, hırsızlığa başlayanlar var. Varsa her kötülüğün nedeni olan bir şey, bahistir. Bahis borcu yüzünden sona eren hayatlar, bahis borcu yüzünden eşinin ve çocuklarının karşısına çıkamayanların sona eren evlilikleri.

Aslında ne dini bir ayete ne de akademik bir makaleye gereksinim var. Daha yeşil sahadaki kirli sonuçlardan ya da maç ayarlayan çetelerden bahsetmedim. İnsan hayatı, tüm maç sonuçlarından daha değerli. Bu kötülükle mücadele etmek için daha kaç ailenin dağılmasını, kaç hayatın sona ermesini bekliyoruz?

Hayata ördüğünüz tek şey acı… Vergisi de geliri de bu canlardan daha değerli olamaz. Yasadışı olanında elbette daha çok suç var. Ama bahsin hiçbiri masum değil; hepsi kanlı…