Kanser riskini azaltmak elimizde

Kanser gerçekten artıyor mu, yoksa bize mi öyle geliyor?

Bizim gibi sigara içen nüfusun çok olduğu, kötü beslenme ve çevre kirliliği sorunları olan ülkelerde kanser az da olsa artıyor, gelişmiş ülkelerde örneğin Amerika’da bazı kanser türleri azalırken bazıları artıyor. Kadınlarda ve erkeklerde bir numaralı ölüm nedeni olan akciğer kanseri gelişmiş ülkelerde -sigara tüketiminin azalmasına bağlı olarak- azalıyor buna karşılık tiroid, yemek borusu, böbrek, karaciğer, boğaz, pankreas kanseri ve kalın bağırsak kanserleri artıyor. Amerikan College of Nutrition dergisi geçen yıl Temmuz ayında “kanser riskini azaltan beslenme önerileri” yayınladı.

Beslenme çok önemli

Başta yemek borusu, mide bağırsak sistemi olmak üzere tüm kanser türlerine yakalanma riskinizi daha dikkatli beslenerek azaltabilirsiniz. Televizyonlara çıkıp size et, süt, peynir, yumurta, yağ tüketmenizi tavsiye eden meslektaşlarım maalesef bu yiyeceklerin faydalarını sayarken kanser oluşturma riskini göz ardı ediyorlar.

1-Süt ve süt ürünlerinden uzak durun.

Günde 35 gram hayvansal protein tüketmek prostat kanseri riskinizi % 32 artırır. Örneğin bir erkeğin düzenli olarak günde iki bardak süt içmesi prostat kanseri riskini % 60 artırır.

2-Lüzumsuz vitamin destekleri almayın.

Bazı vitamin ve mineraller kanseri tetikler, daha iyi olayım derken kendinizi riske atmış olursunuz. Örneğin bir erkeğin günde 400 miligramdan fazla kalsiyum takviyesi almasının prostat kanseri riskini % 51 artırdığı gösterilmiştir.

3.Alkol tüketiminde aşırıya kaçmayın, düzenli alkol kullanmayın. Alkol alışkanlığı ağız, boğaz, yemek borusu, kalın bağırsak ve meme kanseri riskini artırır. Her gün iki üç kadeh alkol alma alışkanlığı olanlarda kalın bağırsak kanseri riski % 21 artar. Alkolün, şarap, bira veya rakı olması önemli değil, devamlı alınması halinde tüm alkol çeşitleri kanser riskini artırıyor.

4. Kırmızı et ve salam, sucuk, sosis gibi işlenmiş et ürünlerinden uzak durun.

Günde 50 gram işlenmiş et ürünü yemeniz, iki dilim pastırma veya bir büyük sosis yemeniz kalın bağırsak kanser riskinizi % 21 artırıyor. 120 gram kırmızı et, örneğin biftek yemeniz riski % 28 oranında artırıyor. Etin kanser riskini nasıl artırdığı tam olarak bilinmemekle birlikte içindeki heterosiklik aminlerin, bazı amionoasitlerin, nitritin veya demirin sorumlu olabileceği düşünülüyor.

5. Mangalda, tavada ve yağda kızartılmış etten özellikle kaçının

Kızartılmış ve çok pişirilmiş et özellikle kalın bağırsak, rektum, meme, prostat, böbrek ve pankreas kanseri riskini artırıyor. Pişirilen kas dokusundan salınan heterosiklik aminler DNA yapısını bozarak kanseri tetiklemektedir. Pişirme ısısı ne kadar yüksek olur, pişirme süresi ne kadar uzarsa risk o kadar artmaktadır.

6. Daha çok bakliyat yiyin. Çalışmalar başta soya ürünleri olmak üzere bakliyat tüketiminin kanser riskini azalttığını göstermektedir. Gelişme çağında, günde ortalama 11 gram soya proteini tüketen Çinli kadınlarda erken meme kanseri gelişme riski % 43 azalmaktadır. Şangay'da yapılan bir başka çalışma soya proteininin genel ölüm oranını % 30 düşürdüğünü göstermiştir.

7. Meyve ve sebze tüketimini artırın. Sebze ve meyveler özellikle yeşil yapraklılar kanser riskinizi azaltır. Brokoli, lahana, kara lahana ve karnabahar gibi yapraklı sebzeler kalınbağırsak kanseri riskini % 18 azaltır. Karotenden zengin havuç ve tatlı patates, meme kanseri riskini % 18 azaltıyor. Çok meyve yiyen bir kadınlar yemeyenlere göre % 11 daha az oranda meme kanserine yakalanıyorlar. Çok domates yiyenlerde mide kanseri yemeyenlere göre % 27 daha az görülüyor.