Kerkük’te Kürt kapanı!

Kerkük tarihsel olarak bir Türkmen kentidir. Osmanlı Irak’tan çekildikten sonra kademeli olarak şehirdeki Türk nüfus doğrudan ve dolaylı baskılarla azaltıldı. Sadece Saddam döneminde 80 bin kadar Türkmen diğer şehirlere sürgün edildi. ABD’nin 2003 yılındaki müdahalesi Türkmenler için adeta bir kâbus oldu! Türkmenleri yok saymak için ABD şeytanla yarışa girdi. Sınırları içindeki petrol yatakları Kerkük’ü her aktör için bir cazibe merkezi yapıyor. Muhtemel bir Kürt devleti ancak ekonomik kaynaklara sahip olursa ayakta durabilir. Bu gerçeği çok iyi bilen ABD, Kerkük’ü sözde Kürdistan’a vermek için pusuya yatmış durumda!

KERKÜK’TE KÜRDİSTAN FLAMASI

Türkiye gereğinden fazla Barzani’ye yapışarak stratejik hata yaptı. Özellikle Abdullah Gül ve Ahmet Davutoğlu’nun Dışişleri Bakanı olduğu dönemlerde bütün kırmızı çizgilerimiz darmadağın oldu. Bu iki bakan döneminde Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi (KIBY) her yönden korunup kollandı. Türkmenlere sırtını dönen Türkiye KIBY’ye ucuz elektrik bile verdi. Ağabey statüsüne yükseltilen Barzani bu ikiliyi sonuna kadar istismar etti. “Siz ‘Kerkük’ derseniz, biz de ‘Diyarbakır’ deriz!” dedi. Talabani, “Türkiye’ye kedi bile vermeyeceğini!” bütün dünyaya ilan etti. Önce Ankara ve İstanbul’da Kürdistan flamaları dalgalandı. Bütün nehirlerin denize akacağı gerçeği unutuldu. Sonra da bu flamalar Kerkük’ü süsledi. Barzani, maalesef acemi kadroları ters salto ile tuş etti. Bu nedenle Türkiye’nin Kerkük tepkisi cılız kaldı.

Stratejik düzlemde yapılan hataların taktik girişimlerle kapatılamayacağının öğrenilmesi gerekiyor. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, ince bir mesajla kafaları karıştırdı: “... bu kadar güvenlik risklerinin had safhada olduğu bir dönemde böyle bir konunun gündeme getirilmesini doğru bulmuyoruz!” Şu anlama da gelmiyor mu? Daha uygun bir konjonktür olsaydı, biz “evet” derdik!

YASAL STATÜ

Irak Anayasası’ndaki meşhur 140. maddeye göre Kerkük dâhil tartışmalı bölgelerde 2007 sonuna kadar referandum yapılacaktı. Buna göre önce zorla göç ettirilenler Kerkük’e geri dönecekti. Bunu nüfus sayımı ve referandum izleyecekti. Bu çerçevede ABD Kerkük’te sinsi bir senaryoyu sahneye koydu. Kürtler akın akın Kerkük’e koştu! BM İnsan Hakları Gözetleme Grubu (UN Human Rights’ Watch Group) raporuna göre, Saddam döneminde 120 bin kişi Kerkük’ten uzaklaştırılmıştı. Bunun çoğunluğu Türkmenlerdi! ABD’de bağımsız kaynaklar, “2003-2007 arasında en az 350 bin Kürt’ün Kerkük’e yerleştirildiğini” ifade etti. Bu sayı 2007-2016 arasında daha da arttı. Bu konudaki yoğun tartışmalar Kerkük’ü Irak’ın barut fıçısı yaptı. Çözüm dayatıldığı takdirde Kerkük kanlı çatışmalara sahne olacaktı.

Ama imdada ABD ve İsrail’in figüranı IŞİD yetişti. Kerkük’e 12 Haziran 2014’ten itibaren Peşmerge el koydu. IŞİD güya Kerkük’e saldıracaktı. Talimat alan IŞİD Kerkük’e girmedi! Vali Necmettin Kerim Talabani’nin Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) partisine mensup! Her taşın altından çıkıyor. Hem ABD hem de PKK’ya çok yakın bir kişi! Cemal Bayık ve Sabri Ok’la Abdullah Öcalan posterinin yanı başında pozlar veriyor. 21 Ekim 2016 günü PKK teröristlerini Kerkük’ün güney mahallelerine yerleştirmişti. Konuyu çok güzel özetledi: “Büyük çatışmalara sahne olacak Kerkük’e tek kurşun atmadan el koyduk!” Ama asıl bombayı Barzani patlattı: “Peşmergenin şehre girmesi ile 140. madde sorunu kendiliğinden çözülmüştür. Bizim için 140. madde diye bir mesele yoktur!”

TÜRKİYE NE YAPMALI?

Büyük ihtimalle Kürdistan paçavrası ABD’nin bilgisi dâhilinde çekildi. Daha önce İbrahim Caferi ve Nuri El Maliki’nin başbakanlığı döneminde de bu tür girişimler olmuş ama sert tepkiler nedeniyle geri adım atılmıştı. Bölgedeki aktörlerin reaksiyonları ölçülüyor... Batı’ya yakın Başbakan Haydar El Abadi bile flamaya karşı çıktı. Türkiye her konuda İran ile anlaşmak zorunda değil! Ama bu konuda Türkiye hem Irak Merkezi Yönetimi hem de İran’la ortak hareket ettiği takdirde ABD geri adım atmak zorunda kalır. Aksi halde Haşdi Şabi (Şii ağırlıklı Irak yasal milis gücü) kente girer. Çatışmalarda Türkmen kardeşlerimiz arada kalır ve ezilir. Yeteri kadar yanlış yapıldı! Aklıselim galip gelmeli! Kerkük’te geri adım Kürdistan’a giden yolu ardına kadar açar...