Kuğu Gölü Balesi

“Romantik dönem”in tüm duygularını benliğinde yaşayıp notalara geçirmiş, beş yaşında piyanoya başlayıp, on dört yaşında ilk bestesini yapmış, onlarca eser bırakıp, elli üç yaşında, arsenik içerek intihar etmiş melankolik bir dahi,

“Pyotr Ilyıch Tchaikovsky (1840 - 1893)”

Sen gel her sabah gölde kuğuları izle, onların sudaki dansını ve seslerini notalara taşı ve aşağıda anlattığım bir Alman halk masalı ile bütünleştirip “Kuğu Gölü Bale Süiti”ni yarat! İnanılmazsın Tchaikovsky! İşte mucize eserin:

https://www.youtube.com/watch?v=SDhq70yrtiI

Büyücü Robert’in hışmına uğrayıp arkadaşlarıyla birlikte kuğulara dönüştürülen Odette, bir ormanın içindeki bir gölde, günün ilk ışıklarıyla kuğu olup, tüm gün kuğu şeklinde dolaştıktan sonra, ancak geceleri geç bir saatten şafağa kadar insan haline geri dönebilmektedir. Büyünün bozulabilmesi için genç bir erkeğin aşkına ihtiyaç vardır. Ancak bu öyle bir aşk olmalıdır ki, asla içinde ihanet barındırmamalıdır. Aksi halde büyü devam edecek, büyücü insanlar âleminin en az büyücüler âlemi kadar kötü olduğunu herkese kanıtlamış olacaktır. Fakat bu plan bozulur. Odetta gece yarısı ormanda insan şeklinde dolaşırken Prens Siegfried’e rastlar ve prens Odette’e aşık oluverir. Odette her şeyi prense anlatır. Prens onu bu büyüden kurtaracağına, ona asla ihanet etmeyeceğine söz verir ve onu ertesi günkü “Sarayda Eş Seçme Balosu”na davet eder. Ne var ki bunu duyan büyücü, kendi kızını Odette kılığına sokup Balo’ya gönderir. Balo, “İspanyol Balerosu”, “Napoliten Dans”, “Macar Çardaş Müziği”, “Polonya Mazurkası” gibi çok güzel halk danslarıyla devam ederken prens, büyücünün kızını Odette sanıp dansa kaldırır. O sırada gece yarısı olmuş ve kuğuluktan çıkan Odette ve arkadaşları da baloya gelmişlerdir. Odette, prensi büyücünün kızının yanında, hem de nişanlarını ilan etmek üzere görünce perişan olur ve hızla salonu terk eder. Prens bir anda gerçeği anlar, Odette’nin peşinden koşar, ondan özür dileyip kollarına alır. Ama bunları gören büyücü hırsından gölde müthiş fırtınalar yaratarak, yeri göğü birbirine karıştırır. Sonunda “Romantik akım”ın özelliklerine uygun bir finale ulaşılır. (Bir yıl önce yazdığım bizim “Turna Kuşu Efsanesi”ne ne kadar benziyor değil mi? Bkz http://www.aydinlikgazete.com/turna-kusunu-bilir-misiniz-makale,59618.html).

Orijinal finale göre Odette ve prens fırtınanın dalgalarına kapılıp ölürler, böylece büyü bozulur ve sadece Odette’nin kuğu arkadaşları insana dönüşürler. Ancak bu final çok üzücüdür, birçok ülkede sahnelenirken bu son bölümün Librettosu (Bale metni) değiştirilmiştir. Bu değiştirilen Libretto’ya göre prens, Odetteyi kurtarmakta, büyücü Robert gölde kendi yarattığı fırtınalarda kaybolmakta ve böylece büyü bozulup, Odette ile arkadaşları ömür boyu insan hallerine geri dönmektedir. Ve tabi prens ile Odette de birbirlerine kavuşmaktadır.

Bu dönemde, Avrupa’da devrimler ve demokrasi yaşanırken, Osmanlı ne mi yapıyordu? Tanzimat’la uğraşıp duruyordu! Haydi, rastgele tüm bale severlere!