Küresel ısınma: Fiyatlandırma değil planlama (1)

Karbon fiyatlandırması ve karbon vergileri artık uluslararası kurumlar ve ana akım ekonomi tarafından küresel ısınma ve yıkıcı iklim değişikliğini sona erdirmenin ana çözümleri olarak önerilmektedir. IMF, bir süredir, “yeşil teknoloji” yatırımını ve en kötü durumdakilerin mali yükle başa çıkmasına yardımcı olmak için gelirin yeniden dağıtımını da içeren bir iklim politikası paketinin yeterli değilse de gerekli bir parçası olarak karbon fiyatlandırması için bastırıyor. Şimdi ise, yakın zamanda anlaşmayı güvence altına alan kurumlar vergisi üzerinden küresel asgari taban çizgileri boyunca küresel bir asgari karbon fiyatı önermektedir.

***

G20 maliye bakanlarının son toplantısında, karbon fiyatlandırması iklim değişikliğiyle mücadelede "geniş bir araç kümesi" olarak onaylandı. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, Venedik Uluslararası İklim Konferansında yaptığı konuşmada, karbon fiyatlandırması ihtiyacını vurgulayarak, "karbonun gerçek bedelini yansıtan etkin bir karbon fiyatının" önemini vurguladı. Mutabık kalınan bir karbon fiyatı, bu durumda, karbon fiyatlandırması olmayan ülkelerden ithalat üzerinde bir tarife görevi görecek bir karbon sınır vergisinin oluşturulmasının öncüsü olacaktır. Bu da diğerlerinin “istekliler koalisyonuna” katılmaları için bir teşvik olacaktır.

***

AB Komisyonu, 2050 yılına kadar karbon nötr bir AB elde etmek ve karbon emisyonlarını içinde bulunduğumuz on yıl sona ermeden önce yüzde 55 oranında -1990'ların seviyesinin altına- indirmek için "55'e Uygun" planını açıkladı. Yine, bunu başarmak karbon fiyatlandırmasının yanı sıra karbon ithalat vergilerine de bağlı. AB komisyonu, on yıllık bir süre boyunca jet yakıtı olarak kullanılan benzin, motorin ve gazyağı gibi en kirletici yakıtlar için kademeli olarak artan asgari vergileri teklif ediyor. Sıfır emisyonlu yakıtlar, yeşil hidrojen ve sürdürülebilir havacılık yakıtları, önerilen sistem kapsamında on yıl boyunca hiçbir vergiye tabi olmayacak. Brüksel Ekonomi Komisyonu Üyesi Paolo Gentiloni, reformu “şimdi ya da asla hareketi” olarak nitelendirdi.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İÇİN TAVSİYE ‘PİYASA’ EKONOMİSTİNDEN

AB ve G20'nin, iklim değişikliği konusunda ekonomi tavsiyesi için Nobel ödülü sahibi Amerikalı ekonomist William Nordhaus’a başvurması tesadüf değildir. Nordhaus, Venedik konferansında ana konuyu dile getirdi. "Çok acı verici bir farkındalık, ancak bununla yüzleşmemiz gerektiğini düşünüyorum: Uluslararası iklim politikamız, benimsediğimiz yaklaşım yöntemi bir çıkmaz sokaktır" dedi. Fakat Nordhaus'un bu iç karartıcı sonuca cevabı neydi? Bir karbon fiyatı taahhüt etmeye istekli ülkelerden oluşan bir “iklim kulübü” çağrısında bulundu. “Emisyonları azaltmanın temel bileşenlerinden biri yüksek karbon fiyatlarıdır” diyerek, bir “iklim kulübünün” karbon fiyatlandırması olmayan ülkelere bir ceza tarifesi uygulamak zorunda kalacağını da sözlerine ekledi. Nordhaus, böyle bir yaklaşımın, tümü gönüllü olan mevcut küresel iklim anlaşmalarını rahatsız eden 'serbest sürüş' sorununu çözmeye yardımcı olacağını söyledi.

***

Nordhaus, iklim değişikliğine karşı bir 'piyasa çözümünün' önemli bir savunucusu olmuştur. Nordhaus, karbonun sosyal maliyetini (SCC) tahmin etmek ve alternatif azaltma politikalarını değerlendirmek için entegre değerlendirme modelleri (IAM'ler) inşa etti. Nordhaus'un IAM'leri, 50 yıl içinde dünya ekonomisinin çok daha büyük bir GSYİH'ye sahip olacağını varsayıyor, böylece karbon emisyonları tahmin edildiği gibi yükselse bile hükümetler azaltma maliyetini geleceğe erteleyebileceğini ön görüyor. Buna karşılık, sıkı karbon azaltma önlemleri uygularsanız, örn. tüm kömür üretimini sona erdirmek, büyüme oranlarını ve gelirleri düşürebilir ve bu nedenle gelecekte azaltmayı daha da zorlaştırabilirsiniz. Bunun yerine Nordhaus'a göre, karbon fiyatlandırması ve vergilerle, fosil yakıt üretimini ve tüketimini kaynağında azaltmadan emisyonları kontrol edebilir ve azaltabiliriz.

Devam edecek...

NOT: Bu yazı İkra Göksu Nacar tarafından Aydınlık için çevrilmiştir. Arabaşlıklar tarafımızdan konulmuştur.