Maceralı Bir Deniz Öyküsü: Gençlik

"Tanrım! Bu, insanın kitaplarda okuduğu türden şeytani, talihsiz bir macera ve üçüncü kaptan olarak bu benim ilk yolculuğum."

Polonyalı Joseph Conrad, günümüzde Ukrayna sınırları içinde yer alan Berdiçev'de 1897'de dünyaya geldi. Babası Apollo Korzeniowski siyasi nedenlerden dolayı sürgüne gönderildi ve eşiyle birlikte sürgündeyken öldü. 11 yaşından itibaren dayısıyla büyüyen Conrad, 16 yaşındayken Marsilya'ya gitti ve bir denizci oldu. Bu açıdan Jack London'la benzer bir yaşam öyküsü olduğunu söylemek mümkün. Atıldığı maceralı hayatta yaptığı işleri edebi eserlerine yansıtarak başarılı eserler ortaya koydu.

Babasının Fransızca ve İngilizce'den yaptığı çevirilerle edebiyata ilgisi başlayan Conrad, denizcilik kariyeriyle birlikte edebi kariyerini de devam ettirdi. Lord Jim, Casus, Nostromo gibi eserleriyle tanıdığımız yazarın tüm dünyada en çok okunan eseri ise Karanlığın Yüreği oldu. The Godfather serisiyle sinema tarihinde iz bırakan yönetmen Francis Ford Coppola'nın bu romandan uyarladığı 1979 yapımı "Apocalypse Now" isimli filmle birlikte ölümsüzleşen eser, gününüzde ilgiyle okunmaya devam ediyor.

Karanlığın Yüreği'nde, Kongo'da yaşadığı yıllardaki hayatından esinlenen ve bir Batılı gözüyle Doğu'ya bakan Conrad, Avrupa'nın Afrika'daki sömürgeci politikasını eleştirmiş ve kahramanı Lurtz'ın gözünden dehşetengiz bir anlatı ortaya koymuştu. Bu eserden serbest bir uyarlama yapan yönetmen Coppola ise romanın kurgusunu ABD'nin Vietnam Savaşı'yla harmanlamış ve sinemaseverlere eşsiz bir film armağan etmişti.

Denizde geçen birçok öykü ve roman kaleme alan Conrad'ın "Gençlik" isimli eseri de yine bu tema çerçevesinde kaleme aldığı uzun öykülerinden birisi. 42 yaşında orta yaşlardaki bir karakterin, henüz 20 yaşında yaşadığı ve aradan uzun bir zaman geçmesine rağmen tüm detaylarıyla hatırladığı anılarını anlattığı bir öykü "Gençlik". Adından da anlaşıldığı gibi, insanın gençlik dönemlerine vurgu yapan ve bunu macerayla harmanlayan bir hikâye anlatıyor Conrad.

Kendisi de denizlerde uzun yıllar kaptanlık yapan yazarın bu hikâyede anlatıcı olarak seçtiği karakter geminin 3.kaptanlığını üstleniyor. Londra'dan, Bangkok'a gitmekte olan "Judea" isimli yaşlı ve yorgun bir geminin mürettebatı bu yolculuk süresince birçok talihsiz olay yaşayacaktır. Hiç hesapta olmayan bu engeller geminin hem güzergahını etkileyecek hem de yolculuğun daha da uzamasına sebep olacaktır.

20 yaşındaki kahramanımız gerek geminin 3.kaptanı olduğu için gerekse de yolculuğun Doğu'ya olması sebebiyle bir hayli heyecanlıdır. Onun için Doğu, keşfedilmesi gereken gizemli bir yerdir. Fakat yolculuğun en başındaki heyecanı kısa bir süre sonra yerini tedirginliğe bırakacaktır. Yaşanan aksiliklerin hayallerini gölgede bırakacağı düşüncesi onu ürkütmektedir.

Tüm bu yaşananlara ilerlemiş yaşından dönüp bakan anlatıcımız insan hayatında gençliğin ne derece önemli olduğunu sıklıkla tekrarlıyor. Gençken yaşanan bu maceranın sonraki hayatını ne kadar etkilediğinden bahsediyor ve anılarının bünyesinde iz bıraktığını söylüyor. Her şeyin gençken daha bir güzel olduğunu, insanın dünyaya daha büyük bir heyecanla baktığını ifade ediyor.

Conrad bir yandan hikâyesini anlatırken bir yandan da insanın doğası üzerine eğilmeyi başarıyor. Karakterleriyle birlikte okurlarını da bir yolculuğa çıkaran yazar, insan ve doğanın birlikteliğinden doğan heyecan yüklü bir metne imza atıyor. Stres yükü fazla, psikolojik yönden yıpratıcı uzun deniz yolculuklarını ve karakterler arasındaki ilişkileri ustaca resmediyor.

Yazarın başyapıtlarından Karanlığın Yüreği'ni okumadan önce yine benzer temada yazdığı kısa deniz öyküleri başlangıç için okunabilir. "Gençlik" isimli bu öyküsüne ek olarak, "Lagün" de tercih edilebilir. Can Yayınları'nın Lacivert Klasikler Dizisi içinde yayınladığı Gençlik'in çevirmeni ise Erhun Yücesoy .

"Bana göre Judea, dünyanın bir ucundan diğerine tonlarca kömürlük navlunu taşıyan bir külüstür değil, yaşamın çabası, sınavı, çilesiydi. Onu zevkle, sevgiyle, pişmanlıkla anıyorum. Tıpkı sevdiğiniz; ama artık hayatta olmayan birini düşünüp andığınız gibi. Onu asla unutayacağım..."