Milli uzay, sanayimizi dönüştürecek

Ülkemiz ciddi bir atılım içinde. Alper Gezeravcı'nın Uluslararası Uzay İstasyonu'na gönderilmesi Türk milli uzay tarihi açısından bir dönüm noktası oldu.

Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün "İstikbal göklerdedir." vizyonuyla, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan döneminde yapılan çalışmalar her Türk evladının gurur duyacağı işler.

Gezeravcı'nın seyahatini maalesef "turistik" şeklinde yorumlayanlar oldu. Oysa bir Türk evladının uzaya çıkması insanlık tarihine de not edilecek türden. Her şey bir yana bu yetkinlikte bir Türk astronotun olması, o birikimle ülkemizin de bu alana girmesini sağlayacaktır.

UZAYA DAİR ON HEDEF

Cumhurbaşkanı Erdoğan Mayıs 2022'de bir kabine toplantısı sonrası yaptığı açıklamada 'Türk Uzay Yolcusu ve Bilim Misyonu’ görevini başlattıklarını duyurmuştu. Erdoğan bundan bir yıl önce de "Milli Uzay Programını" ilan etti. Ve üç yıl dolmadan bir Türk subayı uzaya çıktı. "Türkiye için uzay yarışında yer almak bir lüks değil, bir mecburiyettir." diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Milli Uzay Programı kapsamında ise şu on hedefi ilan etti: "1- Ay Görevi, 2- Yerli Uydu, 3- Bölgesel Konumlama, 4- Uzay Limanı, 5- Uzay Sahası, 6- Uzay Nesneleri, 7- Uzay Sanayisi, 8- Uzay Teknolojileri Geliştirme Bölgesi, 9- Uzay Farkındalığı, 10- Türk Uzay Yolcusu."

PROJELER SÜRÜYOR

Elbette Türk'ün uzaya çıkması öyle şu kadar milyon dolara bilet alınarak yapılmış bir iş değil. Gerek TÜBİTAK gerek Milli Uzay Ajansı uhdesinde gerçekleştirilen onlarca projeye baktığımızda öteden beri gelen bir süreç söz konusu.

Örneğin;

Savunma Sanayii Başkanlığı ile Roketsan arasında 2018 yılında imzalanan Mikro Uydu Fırlatma Sistemi (MUFS) Geliştirme Projesinde, 100 kilograma kadar kütleli mikro uyduların, yüksekliği en az 400 kilometre olan Alçak Dünya Yörüngesine yerleştirme kabiliyetinin kazanılması amaçlanıyor.

Yerli atomik saate uzay tarihçesi kazandırılması projemiz var.

Türkiye'nin Kozmik Radyasyon Haritası çıkarılıyor.

Artırılmış X-Işını Zamanlama ve Polarimetri Uydusu Projemiz var.

Hall Etkili İtki Motoru Geliştirme Altyapı Projesi (HALE) ile ülkemizin elektrikli itki sistemleri alanında araştırma ve geliştirme yapabileceği ilk tesisine sahip olması amaçlanıyor.

Yine STM tarafından geliştirilmekte olan bir mikro uzaktan algılama uydusu olan LAGARI ile; güvenlik, genel haritalama, orman ve bitki örtüsünün takibi, tarım alanlarının incelenmesi, afet takibi gibi amaçlara yönelik olarak görev yapacak bir takım uydu sisteminin ilk uydusu yapılıyor.

Türkiye’nin yerli imkanlarla geliştirilen ilk haberleşme uydusu olan TÜRKSAT 6A var.

Göktürk 1 ve 2 ile İmece uydularımız var. Türkiye’nin BİLSAT uydusundan sonra sahip olduğu ikinci mikro uzaktan algılama uydusu olan RASAT var.

PR ÇALIŞMASI DEĞİL

Yukarıda sıraladığımız projeler arasında koyamadığımız daha birçok çalışma mevcut. Bu projeler için milyonlarca lira harcanıyor.

Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın 19 Ocak 2024 00.49'da Bilim Misyonu kapsamında başlayan Uzay Yolculuğu manşetlerde yerini aldı ama öncesinde yapılan ve halen devam eden birçok uzay projemiz bulunuyor. Esasen Space X Kurucusu Elon Musk ile bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yaptığı görüşmelerin bir "PR" çalışması olmadığını böylece kamuoyu da öğrenmiş oldu.

REKABETÇİ KUR İLE NEREYE KADAR?

Teknofest etkinlikleri ile Türk gençlerinin havacılık ve uzay alanına ilgisi de artırılıyor. Türkiye'nin bugün savunma sanayisinde elde ettiği yerli ve milli gelişmeler bütün bir sanayinin gelişmesine, orta yüksek ve yüksek teknoloji alanında Türk şirketlerinin yetkinlik kazanmasına fayda sağlıyor. Dönem dönem bakıyoruz. TÜİK'in açıkladığı sanayi üretim verisi endekslerinde yüksek teknoloji imalatı çift haneli büyümeler kaydediyor. Türkiye öteden beri olduğu gibi ağırlıkla rekabetçi kur ve ucuz emek üzerinden tekstil ve hazır giyim ile dünya sahnesine yer alamaz. Dünya artık değişti. Değişiyor değil; değişti. Sanayimizi gelişmek için, ücret ve döviz kuru konuşmak yerine uzay konuşmanın zamanı. Uzay ve havacılık alanında yapılacak her proje sanayimizin de tıpkı savunmadaki atılımlarda olduğu gibi dönüşmesini sağlayacak. Bu noktada Alper Gezeravcı'nın yolculuğu belki diğer gelişmiş ülkeler açısından küçük ama Türk Uzay serüveni açısından büyük bir adım.