Moody’s bize acıdı!

Moody’s Baa3 olan kredi notunu ve ‘negatif’ görünümde değişiklik yapmadı. Bir açıklama da gelmedi. Bilindiği gibi kuruluş 16 Mayıs 2013 tarihinde Türkiye’nin yatırım yapılabilir ülkeler kategorisine almıştı.11 Nisan 2014’de bu kategoriyi teyit etmiş ve ama görünümü durağandan negatife çevirmişti.8 Ağustos 2014 ve 10 Nisan 2015’de notu teyit etmişti. 7 Ağustos 2015 itibarıyla de durumu yeniden teyit etti. Moody’s’in yabancının ülkeyi terk ettiği, sıcak paranın gelmediği, doların oynaklığı, terör ve siyasi belirsizliğe rağmen notu teyit etmesi alacaklı olan ülkelerin alacaklarını tahsilde zorlanmaması için ekonomiye bir hançer de ben vurayım, demedi ve 4 Aralık tarihine kadar bize bir anlamda süre tanıdı.
BORSAMIZ YABANCININ ELİNDEBorsa İstanbul’da şu anda 421 şirketin hisseleri alıp satılıyor. Borsadaki bu şirketlerin toplam değeri 300 milyar dolar civarında. Ortalama halka açıklık oranı ise yüzde 33. Yabancıların payı yüzde 65. Yabancılar satın aldıkları hisseleri ortalama 400 gün ellerinde tutarken yerli yatırımcıların hisse senetlerini ellerinde tutma süresi 100 gün. Moody’s’in notu teyit etmesi Borsa’nın daha da çökmesini önledi. Yabancı hisse senetlerini satıp çıkmak isteyebilirdi.
SICAK PARA AZALDIKısa vadeli dediğimiz kaynak olan sıcak para girişi son üç yıldır iyice azaldı. Türkiye’de olan kısa vadeli yabancı yatırımcı da gidiyor. Moody’s not değişimine gitseydi veya bizi yatırım yapılabilir ülke kategorisinden çıkarsa idi sıcak para girişi daha da yavaşlayacak ve olanın büyük çoğunluğu da kaçacaktı.
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM2002’den 2015 Mayıs ayında kadar olan 13 yılda gelen doğrudan yabancı sermaye yatırımının fiili girişi 154 milyar dolar. 2011’den itibaren de UDY tutarında azalma var.milyar USD2011:16.176 milyar USD2012:13.282 milyar USD2013:12.457 milyar USD2014:12.539 milyar USDToplam:54.454 milyar USD
2014 Mayıs ayı itibariyle 5.882 milyar USD UDY fiilen gelmişken 2015 Mayıs ayı itibariyle 977 milyon dolar azalarak 4.905 milyar dolar geldi.
YURT İÇİ TASARRUFUMUZ YETERSİZÜlkemizde yurt içi tasarruflar yetersiz, yüzde onları yüzde 20’lerin üstüne çıkaramıyoruz. 400+ milyar dolar dış borcumuz var. Kısa vadeli dövize ihtiyacımız 200 milyar doların altına inmiyor. Bu durumda uluslararası doğrudan yatırım(UDY) gelmesi şart.Ama ekonomi baş aşağıya gitmeye devam ediyor.
FED FAİZ ARTIRIMI EYLÜL’DEDolar imparatorundaki verilere kilitlenmiş neoliberal küresel ekonomide gözler ve kulaklar ABD’de açıklanacak verilerde. Veriler açıklanır açıklanmaz hemen tüm kuruluşlar ve uzmanlar analizlere başlıyor. Ülkemiz de ABD’nin bu verilerine mahkûm.İstihdam verileri beklentilerin altında ama FED için psikolojik eşik olan 200 binin üstünde geldi. Tarım dışı istihdam Temmuz’da 215 bin arttı. Oysa beklenti 223 bin idi. 18 bin beklenti altında kaldı. İşsizlik beklentiler doğrultusunda gerçekleşti ve yüzde 5.3 oldu. Son üç ayın ortalama istihdam rakamı 235 bin oldu. Bu yılın ilk çeyreğinde bu rakam 195 bin idi.Bu rakamlar, FED’in Eylül’de faiz artırım beklentisini güçlendirdi. 16-17 Eylül’de artık FED faizleri artıracak.ABD verilerinin açıklanması ile dolar endeksi (altı para birimi karşısında doların pozisyonunu gösteren endeks) 97.51 düzeyinden 98.27’ye çıktı. Bizde dolar yükseldi. Doların 2.80 üzerinde kalma olasılığı arttı.Bütün bunlar olurken siyasetçiler ve liderler çelik çomak oynamaya devam ediyor ve ülkede her şey gül gülistanmış gibi davranıyorlar...