Reel sektörün sıkıntıları çok!

Üretim ve ticaret yapan sektör olarak tanımladığımız reel sektörde işler hiç de iyi gitmiyor. Sıkıntılar had safhada. Bizim sektör öz sermayesinden ziyade kredi ile döndüğünden finans kurumları ile olan ilişkisinde sıkıntı yaşadığında bu hemen işletme faaliyetlerine yansıyor.

EKONOMİK GELİŞMELER
Sektörü etkileyen en önemli etken yerel ve küresel ekonomide yaşanan gelişmeler.Almanya başta olmak üzere Avrupa pazarımız daralmış durumda ve ilişkilerimiz limoni. Rusya ile malum. İran ile henüz köklü bir ekonomik ilişki tesis edilemedi. Heyetler gidiyor ve geliyor; o kadar. Güney’i söylemeye gerek yok.
35 milyar dolar turizm gelirinin 2016 yılında oldukça düşeceği hesaplanıyor. İhracat zaten yerinde sayıyor. 150 milyar doları aşamıyor.
Ülkemize küresel sermaye gelmiyor. Bunun için yabancıları Türkiye’ye çekmek için kıyamete kadar vergi teşviki getirilmek isteniyor. Sıcak para soğudu. Avrupa Brexit’e odaklanmış halde. Referandumdan Britanya’nın AB’den çıkacağı ihtimalinin artması borsaları allak bullak ediyor.
FED’i hiç söylemeyelim. FED dünya ile alay ediyor. FED bir açıklama yapacaksa herkes cımbızı eline alıp cümleler arasından bir şeyler yakalamaya çalışıyor. Papatya falına dönen FED faizi piyasalarda ciddi inişler çıkışlar yaratıyor.
Küresel ekonomide neyin ne olacağı belirsiz. Bu hastalıklı durum ülkemizi oldukça etkiliyor. Tabi ki finans kesim ve reel sektör de bundan nasibini alıyor.

SIKINTILAR
Reel sektörün şu anda en fazla sıkıntı çektiği durum nakit akışlarındaki bozulma. Bankalar yeni kredi vermiyor. Limitlerinin boş olan kısmını kullandırmıyor. Hatta limit azaltmasına gidiyor. Teminat verilen çeklerden karşılıksız kalanın yerine yeni müşteri çeki kabul etmiyor.
Faktöring maliyetleri oldukça yüksek. Üstelik çeki faktöring firmasına gidene bankalar soğuk bakıyor. Hatta batmış gözü ile görüyor.
Aktifteki veya ortaklarına ait taşınmazlar zaten bankalara misli misli ipotekli. Bu nedenle bu taşınmazların satılarak kaynak yaratılması olanağı yok.
Yukarıda söylediğimiz gibi reel sektörünün işletme sermayesi yetersiz. Bu nedenle kredi ile dönüyor. Bol likidite zamanında kredi ile işletmeyi finanse etmenin yanlışlığı ortaya çıkmıyor. Bankalar işletmeleri krediye boğduğunda kimse geleceği düşünerek kredi kullanmama konusunda dayanaklılık göstermedi.Şimdi bunun acısını çekiyor!
Cirolar düşmüş ve alacaklar tahsil edilemiyor veya vadesinde edilemiyor.
Zamanında şirketler krediyle arsa ve bina alarak spekülatif yatırım yaptılar. Aldıkları gayrimenkuller kredi karşılığı bankalara ipotekli. Bu nedenle kredi borcu bitinceye kadar gayrimenkullerin değeri şirketler için bir anlam ifade etmiyor. Bu gayrimenkuller için alınan krediler işletme faaliyet gelirleri ile ödeniyor. Bu nedenle de nakit işletme sermayesine dönüşecek gelirler sabit varlıkların içine gömülüyor. Bu anlamda da gayrimenkuller üzerinde tehlikeli bir balon oluşuyor.

ÇÖZÜM
Reel sektörün sıkıntılarını gidermek için kısa vadeli çözümler olarak şunları önerebiliriz:
| Pahalı ama teminatsız krediye dönüşen vergi ve sigorta prim borçları için faiz yükünden kurtararak taksitlendirme yapmak.
| KOBİ’lere 400 milyar lira borcuna bakmadan can suyu vermek.
| Bankaların işletmeleri baskı altına almamasını ve kredi limitlerini kullandırmak konusunda esnek davranmasını sağlamak.
| Geçici vergiyi kaldırmak.
| İşletme sermayesine dönüşmek kaydıyla kurumlar vergisinin bir bölümünü ertelemek.
| Faktöring sisteminin kapsamını genişletmek ve etkinleştirmek.
| Kredibiliteyi etkileyen olumsuzlukları gidermek için bir sicil affı getirmek.
| Rusya ile dostluk köprüsünü hemen kurmak. Dış politikada esaslı bir değişikliğe gitmek.
| Özvarlığını kaybetmiş firmalara aktiflerindeki varlıkları yeniden değerlemelerine ve değer farkını sermayeye ilave etmelerine olanak vermek.
| İflas erteleme çetelerini ortadan kaldırmak.