Sarı Yelekliler Paris’in kalbinde

Fransa son on gündür Sarı Yelekliler’in eylemiyle sarsılıyor. 17 Kasım 2018 Cumartesi günü yüzbinler Fransa’nın sokaklarını, caddelerini ve meydanlarını sarıya boyadılar. Akaryakıta yapılan ve yapılacak zam ve ek vergiler toplumun alt ve orta kesimini adeta ayaklandırdı.
Sorun sadece akaryakıt değildi. Satınalma gücü düşen insanlar evlerine ekmek götürememe korkusuna düşmüştü. Kurumsal vergiler yetmiyormuş gibi, hükümet bütçe açıklarını kapatmak için dolaylı vergilere başvuruyordu. İşçi, memur, emekli, çiftçi, küçük esnaf ve zanaatkarlar hem kurumsal vergi ve sosyal primlerle hem de dolaylı vergilerle kelimenin tam anlamıyla inim inim inliyordu.
17 Kasım Sarı Yelekliler eylemi; yukarda berittiğim sınıf ve tabakaları kapsayan bir halk hareketidir, bir başkaldırıdır, bir ayaklanmadır. Bu hareketin örgütlenmesi ve yönetilmesinde siyasi partiler ve sendikalar yoktur. Ülkenin tüm kurumları, yöneticileri ve aydınlarıyla halk arasındaki bağlar kopmuştur. Bir dip dalgasıdır yaşanan. Geçen haftaki yazımın başlığı “Bu daha başlangıç”tı. Eylemler devam edecekti.
YASAKLARI DİNLEMEDİLER
Hafta içinde petrol rafireneleri, alışveriş merkezleri, bir çok noktada otoyollar ve önemli yol kavşakları kesildi. İkinci büyük eylem 24 Kasım’da Paris’in kalbinde yapılacaktı. Eylemler esas olarak taşrada başlamıştı ama artık başkente yürünmeliydi. Yüzlerce yerel komiteler bu karara vardılar.
Paris’e uzaklığa göre kimileri cuma akşamından, kimileri gece yarısından arabalar, otobüsler ve trenlerle Paris’e geldiler. Hepsinin istikameti Paris’in en işlek ve en lüks caddesi Champs Elysee’ydi. İçişleri Bakanlığı bu caddenin başında bulunan Zafer Takı’ndan başlayıp Concorde Meydanı’na, oradan Seine nehri üzerindeki köprüden geçip Millet Meclisi’ne ve hemen ilerisindeki Başbakanlığa ve en önemlisi de Concorde Meydanı yakınındaki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na (Elysee) kadar olan bölge eylemcilere yasaklanmıştı. Sadece Eyfel Kulesi’nin güneyinde bulunan Champs de Mars Meydanı’na izin verilmişti.
CHAMPS ELYSEE SAVAŞ MEYDANI
Eylemciler kararlıydı. Champs Elysee’de toplanılacak ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı’na yürünecekti. Yerel saatle sabah saat 10:00 civarında caddeyi doldurmaya başladılar. Eylem bayram havasında başlamıştı. Yer yer Fransa’nın milli marşı Marseillaise söyleniyor ve neredeyse tek slogan olan ‘Macron İstifa’ sloganı atılıyordu.
Saat 11:00 civarında polis panzerleri harekete geçti. Art arda biber gazı ve tazyikli su ile eylemciler dağıtılmak istendi. Direnenler coplandı. Sonuç : dağıtamadılar. Caddeye çıkan ara sokaklara dağılan eylemciler yeniden caddede toplandılar. Ortam gerilmişti ; barikatlar oluşturulmaya 68 eyleminin simgesi olan parke taşları sökülmeye, tahta paletler ateşe verilmeye başlanmıştı. Champs Elysee caddesi savaş meydanı gibiydi.
SARI YELEKLİLER AŞIRI SAĞCI MI?
İçişleri Bakanı Christophe Castaner ilk açıklamasını yaptı ve Champs Elysee’de 8 bin eylemcinin olduğunu, bunların bu caddedetoplanmasının sorumlusunun Marine Le Pen olduğunu ve ultra-sağcı grupların polise saldırdığını söyledi. Bu açıklama hükümetin ne kadar aciz bir durumda olduğunu gösteriyordu. Halkı “aşırı sağcılarla” korkutuyor eyleme katılımı sözünona engellemek istiyordu.
Marine Le Pen hemen cevap verdi. “Siz dün caddeyi yasakladığınızı açıkladınız, ben de nedenini sordum. Şimdi yaşanan şiddeti bana yüklüyorsunuz. Saldırganları yakalayın, gerekeni yapın” dedi. Boyun Eğmeyen Fransa Lideri Jean Luc Melanchon da tepki gösterdi “Eylemi halk yapmaktadır. İnsanları ‘aşırı sağcılar’ eylem yapıyor diye korkutamazsınız” dedi.
Kitlesel eylem 7-8 saat sürdü. Akşama doğru her eylemde olduğu gibi vurucu, kırıcı provokatör takımı ortaya çıktı. Polis onları dağıtırken kitle caddeden ayrıldı.
Sadece Paris değil, Paris’e gelmeyenler geçen hafta olduğu gibi kendi bölgelirinde eylemlerini yaptı. Halkın yüzde 80’inin desteğini alan eylemler bitecek gibi gönünmüyor.
Sarı Yelekliler önümüzdeki 1 Aralık Cumartesi günü “Macron istifa” sloganı altında Champs Elysee’de toplanma çağırısı yaptı.