Sıcak para tuzağı çalışmaya başladı

Bu bir komplo teorisi değildir. Yıllardan bu yana anlatmaya çalıştığımız sıcak para tuzağının çalışmasıdır. Bildiğimiz gibi sıcak para “vadesi olmayan, her an girdiği piyasayı terk edebilme yeteneği olan, aşırı esnek sermayeye verilen halk dilindeki tanımlamadır.”

Bu paralar ağırlıklı olarak, merkezleri New York ve Londra’da olan banka ve fonlardır. Bunların kontrolünde bulunan trilyonlarca dolar her gün muhtelif dünya piyasalarında 24 saat süresince hareket ederler. Siyasi istikrarsızlık başta olmak üzere bir takım olaylar bu paraların bulundukları piyasayı terk etmelerine neden olur. Bu terk oluştuğunda o piyasalarda zaman zaman uzun süren ekonomik ve siyasi çalkantılar oluşur.

GEÇMİŞ DENEYİMLER

Ülkemizde en önemli sıcak para hareketleri 1994-95 yıllarında Çiller iktidarı döneminde, 2001 yılında Bülent Ecevit başbakanlığında anayasa kitapçığı atılması adı ile bilinen, en yakın olarak da 2018 Rahip Brunson olayı ve 2022 Kasım ayında Kur Korumalı Mevduat ile müdahale edilen sıcak para hareketleridir.

Yukarıdaki paragrafta adı geçen olaylar sadece aynı zamanda siyasi hedefleri de olan para hareketleri idi.

Ancak zaman zaman sıcak para diye tanımladığımız sermaye, spekülatif hareketlenmeler de yapmaktadır. Bu spekülatif para hareketleri, kısa dönem kâr amaçlı hareketlerdir. Bu hareketler genellikle çok fazla ekonomik hasara neden olmamaktadır.

19 Mart günü İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı ve aynı zamanda muhtemel CHP Cumhurbaşkanı aday adayı Sn. Ekrem İmamoğlu ve 106 kişi için gözaltı kararı uygulandı. Uygulanan bu karar ertesinde Borsa İstanbul çok önemli miktarda hisse senedi satışı meydana geldi. Borsa yönetimi o gün iki kez işlemleri kesme kararı aldı. Borsa günü yüzde 9 değer kaybı ile kapadı. Sosyal medyada yurt dışına çıkan dövizi desteklemek için 10 milyar dolar civarında Merkez Bankası rezervlerinden döviz satışının yapıldığı bilgisi yayıldı.

Dolar kuru ise bu ani sıcak para hareketlenmesi ile 36 liralardan 42 liralara kadar yükseldi. Sonrasında gelen Merkez Bankası müdahalesi ile tekrar gün sonunda 37 liralara geri dönüş yaptı.

6 ŞUBAT DEPREMLERİNDE BİLE KURLAR OYNAMADI

Bu aslında bizlerin alışık olduğu bir ekonomik kriz göstergesi idi. Ancak bu tür bir krizi biz yıllardan bu yana yaşamamıştık. 2022 yılında aynı gün peş peşe gelen iki adet 7’den yüksek büyüklükte deprem ile 11 ilimizde olağanüstü hal uygulanmış, 50 binden fazla yurttaşımız kaybedilmiş, 11 il, onlarca kaza ve yüzlerce köy yerle bir olmuş ancak dolar kuru yerinden kımıldamamıştı.

İran ile İsrail karşılıklı olarak füze atışları yapmış bu çatışmaların her an daha geniş alana yayılma riski gündeme gelmiş, çatışmanın nükleer savaşa dönme riski konuşulmaya başlamış ancak kur yerinden dahi kıpırdamamıştı.

Rusya-Ukrayna çatışmasında en son Ukrayna’nın Moskova’ya saldırı teşebbüsü sonrası Rusya, Ukrayna’ya Oreşnik adını verdikleri gelişmiş balistik füze atmış ve sonrasında buna karşılık balistik füze atışı yapılırsa savaşı nükleer savaş boyutuna tırmandıracağı tehdidinde bulunmuştu. Dünyayı ve ülkemizi köklü biçimde etkileyen ve etkileyecek daha bir çok olay yaşadığımız halde kurlarda hiçbir hareket meydana gelmemişti.

19 Mart Çarşamba günü meydana gelen gözaltı olayı, yukarıda bahsettiğim olaylardan çok mu daha etkili bir olaydı da kurlar birden bire yayından boşalmış gibi yüzde 12 civarında yukarıya hareket etmişti.

Bir kısım vatandaş bu kur hareketlenmesine “Ekrem İmamoğlu ne kadar önemli şahsiyetmiş ki kurları bu kadar etkiledi.” şeklinde ilginç tepki verse de aslında bu olay diğerlerinden daha vasat bir olaydı. Gözaltıları önemsemediğim için söylemiyorum. Ancak burada belirttiğim ya da belirtemediğim daha bir çok olay aslında bu gözaltından daha önemli sonuçları olan olaylardır.

Sadece deprem bile ekonomimizi çok ciddi şekilde etkilemiştir. Yabancı sermayenin (sıcak para) çok önem verdiği bütçe üzerinde önemli harcama yapılmaması ve bütçeden ödenecek faizlerin rahatlıkla ödenmesi ilkesi, 100 milyar doları aşan bir deprem harcaması gerçekleşse de sıcak para sahiplerince önemsenmemiştir. Kurlarda hiçbir şekilde bir hareketlenme yaşanmamıştır.

19 Mart günü yapılan gözaltıların önemi nedir ki kurlar birdenbire hareketlenmiştir?

Bildiğimiz gibi AK Parti iktidarı özellikle 2023 yılındaki seçimleri takiben Atlantik sistemine paralel hareket etmeye başlamıştır. Ancak AK Parti iktidarı yine de Asya ile olan ilişkilerini tam koparmamıştır. Her iki tarafa da zaman zaman mavi boncuk veren bir politika uygulamıştır. İktidarın yaptığı bu uygulamalar her iki tarafında AK Parti iktidarına tam olarak güvenmemesi sonucunu doğurmuştur.

BATI’NIN ADAYI İMAMOĞLU

Zaten Atlantik basınında 2023 öncesinde Cumhurbaşkanı Sn. Erdoğan sürekli Asya’nın totaliter başkanlarının arasında kapak olarak yer alıyordu. Joe Biden, başkan olacağı seçimden önce basın önünde açık açık AK Parti iktidarını, muhalefeti destekleyerek değiştireceklerini ifade etmişti.

Ekrem İmamoğlu ile ilgili İsrail basınında yer alan haberler ve Batı ile ilişkileri, onun Atlantik sisteminin Tayyip Erdoğan yerine getireceği, kendileri açısından güvenilir Cumhurbaşkanı adayı olduğu çok aşikar bir gerçektir.

Özellikle Mehmet Şimşek döneminde giren sıcak paranın tuzak olduğunu defalarca yazıp söyleyen biz Vatan Partisi, bu tuzağın Atlantik sistemine ters bir uygulamada harekete geçeceğini belirtmiştik.

İşte çarşamba günü hareketlenen dolar, Atlantik sisteminin kendi hedeflerine ulaşmada engel çıkaran bir uygulamaya karşı ihtarıdır. Dışarıdan ekonomik bir hareket gibi görünse de aslında siyasi bir harekettir.

Yıllardır daha büyük olaylara kayıtsız kalan dolar, birdenbire bunun için harekete geçmiştir.

AK Parti kendisini bu tuzağın içine kendisi çekmiştir.