27 Kasım 2024 Çarşamba
İstanbul
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Şiirin zaferi

Hüseyin Haydar

Hüseyin Haydar

Gazete Yazarı

A+ A-

Sanatın gerekliliği dünyayı ve kendimizi tanıyıp değiştirebilmemiz içindir. Bu değişim salt bilinç, akıl, duygu olarak değil, özündeki şiirsel büyünün sezgilerimizi ateşlemesiyle gerçekleşir. Yüreklere işler, toplumsal iradenin oluşumuna katkı sağlar. İnsan yetkinliğinin en köklülerinden şiir, iş türküsünden kahramanlık destanına, manilerden modern şiire kadar, yaşamın her alanında yaratıcı, devrimci iradenin oluşumunda toplumsal bir görev üstlenir.
Şairin bugünkü asli görevi ve görev yeri bellidir. O yer, küreselci emperyalizmin hedefe koyduğu yükselen Asya’nın yanıdır. Çünkü bu kez savaş, emperyalistler arasında bir paylaşım değil, çökmekte olan Atlantik sisteminin Asya’ya saldırısı biçiminde gelişmektedir. Şairin yeri, doğuda ya da batıda yaşıyor olsun, yükselen Asya’nın, yükselen insanlığın yanında olmaktır. Mevzilenmeler ve yığınaklar da bu gerçekten hareketle yapılmaktadır. Bu köşede yayımlanan “Büyük Rus milletinden özür” şiiri bu görev bilincinin, yığınak anlayışının ürünüdür.

ŞİİR YIĞINAKTIR
Rusya’nın, vatan savaşı veren Suriye’ye yardımı da aynı ortak savunma içindir. Suriye’de verilen vatan savaşı aynı zamanda Rusya ve Türkiye dahil bütün Asya’nın ön savunma hattıdır. Bu ortaklık, uz görüşlü Ru lider Putin’in, uçak düşürme olayı üzerine söylediği “Türkiye kendi uçağını vurdu,” veciz sözüyle, trajik biçimde ortaya konmuştur. Hatta cephenin Pasifik ucundaki Çin’in Atlantik’e karşı mevzilenişi de aynı savunma bütünlüğünün parçasıdır.
Bu durumda Türkiye’nin, uzak yakın bütün çıkarlarına aykırı olarak Rus uçağını düşürmesi kabul edilemez. Türk milleti de kabul etmedi zaten ve talebini bütün şairlere “toplumsal buyruk” olarak gönderdi. Biz bu buyruğu aldık. Uçak düşürme trajedisi üzerine yazdığımız “Büyük Rus milletinden özür” şiiri de aynı savunma yığınağı anlayışının sanat cephesindeki bir gereğiydi.

ŞİİR ADANIŞTIR
Siyasetin basmakalıp söylemi, kuruluğu, tek yönlülüğü sorunun düğümünü çözeceği yerde, bazen içinden çıkılmaz hale getirir. Siyasetin ya da başka bir yöntemin çözemediği sorunları şiir başarıyla çözer. Mayakovski, şiirin yazılabilmesi için şu ilkeyi en başa koyar: “Toplumda çözümü ancak şiir yoluyla düşünülebilecek bir sorunun bulunması. Toplumsal buyruk!” Bu tespiti her fırsatta dile getirdim. “Büyük Rus milletinden özür” şiiri ise bu gerçeğin önemini bütün boyutlarıyla kanıtladı. Bu tarz bana uygun; ben hep toplumun göndereceği komutları beklerim, isterim. Bu, gerçek bir adanıştır, şiirin adanışı. Manevi gücü, maddi güce yükselten, silaha dönüşen bir tarz.

ŞİİR SİLAHTIR
Sözün ortaya çıkışından beri şiir, bireyi yüreklendirmiş, gelecek kuşakları hazırlamış, insanın yaşama isteğini, sevincini diri tutmuştur. Haksız savaşın bütün merkezlerini ve uzantılarını atış menzili içine alan şiir, asla tutukluluk yapmayan adil bir silahtır. Şiirin birleştirici özelliğini de elinde tuttuğu bu güçte aramamız gerekiyor. O nedenle Asya Çağında, insanın yetkinleşmesine, toplumların yükselişine karşı hangi düşman varsa şiir, namlusunu ona çevirmiştir.

ŞİİR ADİLDİR
Şiir her durumda kendi tarafsız, insani, erdemli çözümünü sunar. “Tarafsız”dan kastım “ezilen-ezen”, “haklı- haksız”, “iyi-kötü”, “ölüm-yaşam” arasındaki tarafsızlık değil, tam aksine şiir ezilenin, haklının, iyinin ve yaşamın tarafındadır. Böyle olduğu için şiir, haksızlık, kötülük, ölüm, ihanet vb. çürümeye hizmet eden olguları da kendi gerçekliği içinde kavrar, zıtların birliği içinde yansıtır ki, işte burada taraf tutmaz. Evrensel gerçeğin dile getirilmesinde vicdanın sözcüsü olarak şiir adildir.

ŞİİR PUSULADIR
Tarihte bir yolculuğa çıksanız, salt şiirlere bakarak yolunuzu bulabilirsiniz. Gılgamış destanından, Homeros destanlarından Şahname’ye, Nazım Hikmet’in Kurtuluş Savaşı destanına kadar şiir size, insanoğlu mücadelesinin en ciddi dökümünü sunar. Bu bakımdan şiir adanmışlığı, yiğitliği, insanın gelişim çizgisini gösteren şaşmayan bir pusuladır. O kadar ki, ruhunu satmış bir şair istese de bu pusulayı bozamaz. Bozarsa pusula olmaz, kaldırıp atması gerekir. Asya Çağı mücadele günlerinde şiirlerimiz, ruhlarımızın şaşmaz pusulası, cesaret kaynağı olacaktır.

ŞAİR KORKUSUZDUR
Diyorlar ki, tehditlerin arttığı, korkunun ülkeyi kuşattığı bir dönemde korkmuyor musunuz? Diyorum ki, korkusuzluk şairlerin önde gelen karakter özelliğidir. Şairler insanlık adına doğru olan ne ise sözünü o yönde söyler. Arkasına insanlığı alan, kendi vicdanına dayanan tereddüt etmez. Korku, tedirginlik, kafa karışıklığı şiiri çürütür. Düşünün Puşkin Çar’dan, Nazım Hikmet Sultandan, Atlantik zorbasından korktu mu? Bunlara karşın korkusuzluk kazandıran asıl unsur örgütlülüktür. Sırtını örgütüne yaslarsın, düşman buyursun gelsin.

ŞİİRİN ZAFERİ
“Büyük Rus milletinden özür” şiiri, Rus medyasında yayımlanır yayımlanmaz (9-10 Mart 2016), iki büyük millet, Türkler ve Ruslar birbirini derinden anladı. Haklı öfke dindi, soğuyan duygular yerini birden sıcak dostluk mesajlarına bıraktı. Bir damla samimi gözyaşı okyanusu dalgalandırdı. Milyonlarca insanın yüreği aynı insani duygularla attı. İşte bu, şiirin evrensel zaferidir. Şiirin zaferi birleşen insanlığın ortak zaferidir. O zaferin yaratıcısı Asya/Avrasya şairleri zaman geçirmeden bir araya gelmelidir. Yaşasın yükselen Asya şairlerinin birliği!