Sizi gidi Togg PR'cıları sizi!
Türkiye'nin Otomobili Togg, mart ayında yollara çıkmaya hazırlanıyor. Cumhuriyetimizin 99. yıl dönümü olan 29 Ekim 2022'de banttan ilk araçlar indi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da katıldığı etkinlikte verilen bilgilere göre Togg için ön siparişler Şubat 2023'te başlayacak. Togg'a dair yazılan, söylenen her şey kamuoyunda geniş yankı uyandırıyor. Haliyle Togg'u kendine PR çalışması olarak, buna bazı bakanlar da dahil, kullanmak isteyenler var. Örneğin geçen günlerde bir filo şirketi 100 adet Togg için sipariş verdiğini duyuran bir basın açıklaması yaptı. Bu açıklama birçok dijital mecrada ve gazetede yer aldı. Henüz ön siparişi açılmamış olan Togg konusunda şirket o kadar uçtu ki, “25 adet 'Kapadokya', 25 adet 'Anadolu', 25 adet 'Oltu' ve 25 adet 'Pamukkale' olmak üzere 100 adet Togg için siparişte bulunmak adına ön talep süreçlerini tamamladıklarını” öne sürdü.
ŞUBAT 2023'Ü BEKLEYİN
Bu medyatik iş insanı Muhsin Bayrak'ın İngiliz futbol kulübü Chelsea'yi satın almak için teklif verdiği haberlerini aklımıza getirdi. Ona ne kadar inanmadıysak buna da öyle inanmadık ve açıklamayı dikkate almadık. Fakat alanlar oldu ve bu açıklama medyada yer buldu. Bunun üzerine Togg cephesinden ön siparişlerle ilgili genel bir açıklama geçildi. Açıklamada ön sipariş sürecinin Şubat 2023'te başlayacağı hatırlatılarak, “O tarihe kadar kullanıcılarımızı merkeze aldığımız #USECASEMobility vizyonumuza uygun bir şekilde sizleri sürece ilişkin bilgilendirmeye devam edeceğiz. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından verilen ön siparişler dışında sipariş almadığımızı yinelemek isteriz. Togg hakkındaki tüm gelişmeleri sosyal medya hesaplarımızdan takip etmenizi, Togg tarafından açıklanmayan bilgilere itibar etmemenizi önemle rica ederiz." denildi.
EKREM BAŞKAN ERKEN DAVRANDI
Togg'un bu açıklaması sonrası İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, açıklamayı alıntılayarak Twitter'da şöyle bir ileti paylaştı: “Tarihi Yarımada’da kullanmak için yerli ve milli TOGG’dan 100 adet elektrikli araç talebimiz oldu. Bu açıklamayla, TOGG’dan sadece Sayın Cumhurbaşkanı’nın sipariş yetkisi olduğunu yani talebimizin karşılanmayacağını öğrendik. Israrla sıramızı bekleyeceğimizi duyururuz.”
Aydınlık'ın Togg cephesinde ulaştığı kaynaklardan da edindiğimiz bilgilere dayanarak öncelikle şunu belirtelim; Togg'dan yapılan açıklama kamuoyunu aldatıcı demeçler vererek, “Togg sipariş ettik” diyen şirketlere yönelik.. Malum Togg çıktığında yoğun bir talep olacak. Beklentiler aracı almak isteyenlerin ilk satış fiyatından çok daha fazla para ödemek için istekli olacağı yönünde. Nedir? Öncelikli ulaşanlar bundan çıkar sağlamak isteyebilirler. Nitekim bir takım kiralama şirketleri ve galericilerin “Togg sipariş ettik” açıklamaları suistimallere yol açmasın diye Togg bir açıklama yapma gereği duymuş. Ekrem İmamoğlu ise bunu üzerine alınmış.
'ARAÇ YOK' DEMİYOR
Esasen Togg “kimseye araç yok” demiyor. Ön sipariş tarihi net: Şubat 2023. O gün geldiğinde isteyenler siparişlerini verip araçlarını beklemeye başlayacak. Sırası geldiğinde herkes aracına kavuşacak. Elbette Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan, Togg vizyonunu hayata geçiren kişi olarak öncelikli durumda.
İBB Başkanı İmamoğlu, bu açıklamayı yapınca sosyal medyada “Martta çıkacak aracın neden ön siparişi şubatta olurmuş” vs. gibi eleştiriler gündeme geldi. Biz de konuyu otomotiv editörü arkadaşlarımıza sorduk. Dünyada Togg benzeri yayılımı yüksek olacak araçlar için genelde benzer süreçler yürüyor. Marka zaten o pazarda amiral gemisi olarak gördüğü aracı üretmeye karar veriyor. Aracın çıkış tarihi vs. belirleniyor. Az bir zaman kala tanıtıma özel fiyatlar belirlenip ön sipariş açılıyor. Çok özel ve sınırlı sayıda üretilecek araçlar için ise 2-3 sene önceden sipariş alınabiliyor. Bazı markalar ise bir finansman ve pazarlama modeli olarak bazen 1-2 yıl önceden sipariş açabiliyor ama bunlar geneli yansıtan uygulamalar değil.
OLMAYAN FABRİKADA ÜRETİLMEYEN ARAÇ!
Togg'un 2023’te 20 bin adet üretileceği zaten açıklandı. Şubatta siparişler alınacak ve marttan yıl sonuna kadar alınan bu siparişler teslim edilecek. Çok yüksek talep olması ve bu talebin bir anda gelmesi bekleniyor. Ama herkese bir anda o kadar araç verilemez. Bu yakın zamanda tanıtımı yapılan Toyota'nın yeni SUV modeli Corolla Cross Hybrid için de geçerli. Tanıtım toplantısında Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO’su Ali Haydar Bozkurt, “7 bin 500 adet ön talep var ama sadece 2 bin 700 adet gelebiliyor.” diyerek otodaki arz / talep uyumsuzluğunu açıklamıştı.
Togg'da talebin zaman içinde normale döneceğini söyleyebiliriz.
Togg'a yönelik bazı eleştiriler ise hakikaten akla ziyan. Fabrikanın olmadığını iddia edenler fabrika inşa edilince üretim yok dediler. Şimdi de olmadığını iddia ettikleri fabrikada üretilmeyen aracı istiyorlar. Ön siparişi bekleyin denince de seçim yatırımı diyorlar. İlginç.
TARİHİ BÖLGE YEŞİLLENSİN
Tabi burada İBB Başkanı'nın “Tarihi Yarımada’da kullanmak için yerli ve milli TOGG’dan 100 adet elektrikli araç talebi” takdir edilecek bir şey. Malum şehirler yeşilleniyor. Avrupa'da birçok bölgede dizel araç kullanımı yasaklı veya sınırlı. Birçok başkent elektrikli taksilere, minibüslere geçiyor. Karsan ve Temsa gibi Türk markalarının elektrikli toplu taşıma araçları Avrupa'nın turizm başkentlerinde geziyor. İBB Başkanı İmamoğlu'nun da bu vizyon çerçevesinde Togg'u istemiş olması simgesel anlamda önemli. Ancak işe; tarihi yarımadada hizmet veren toplu taşıma araçlarını ve taksileri elektrikliye çevirerek, bu bölgeye dizel araç girişinin yasaklanarak başlanması daha gerçekçi olur. Bu konuda Turizm Bakanlığı da devreye girmeli. O iş 100 Togg ile çözülmez çünkü. Yine de niyet güzel. Bu noktada Togg'un İmamoğlu'na, “Tarihi Yarımada'nın havasını Togg ile değiştirmek için İBB'yi de ön siparişler açıldığında öncelik sırasına alacağız.” benzeri ayrı bir açıklama ile yanıt vermesi de şık olur.
Öte yandan Togg üzerinden PR yapma işi merhum Necmettin Erbakan'ın “sizi gidiler sizi” veciz sözünü anımsattı. Bilmem anlatabildim mi?