22 Kasım 2024 Cuma
İstanbul 18°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Sünni federasyoncular İstanbul’da gizlice toplandı

Rafet Ballı

Rafet Ballı

Gazete Yazarı

A+ A-

Hepsi peş peşe geliyor. İç içe de diyebiliriz. Son 2-3 ayda... Bir şeyler oldu...

“Üst akıl” falan unutuldu...

Tayyip Erdoğanlar tekrar savruldu.

***

Sonuçta iki stratejik tercih yaptılar.

Biri: Suriye krizinde adeta başa döndüler.

Hedefleri yine Esad’ı devirmek. ABD’yle birlikte.

Trump’ın füzelerine en çığırtkan destek vermeleri bu yüzden.

İkincisi: Irak’ta Sünni federal devlet kurmak istiyorlar. Musul merkezli.

Yine ABD ile birlikte.

***

Suriye’deki savrulmaları açıkta cereyan ediyor.

Bugün Irak’ı yazalım.

Bir toplantı haberini verelim önce.

Tarih: 2017 Mart ayının üçüncü haftası.

Yer: İstanbul.

Katılımcılar: Irak’ın Sünni liderleri.

Seviye bir hayli yüksek.

Selim Abdullah Cuburi (Meclis Başkanı).

Usame Nuceyfi (Cumhurbaşkanı Yardımcısı. Bu makam iptal edildi).

Salih Mutlak (Başbakan Yardımcısı).

Şeyh Hamis Hancer (iş adamı-Arap Projesi Başkanı).

Sünni Ulema Heyeti temsilcileri...

Milletvekilleri...

Toplam: 30’a yakın üst düzey şahsiyet.

***

Başka katılımcılar da var.

Meselâ: Türkiye’den görevliler.

Bunu “normal” sayalım. Ev sahipliği kontenjanına yoralım.

Ama ABD ve Ürdün’e ne diyeceğiz? Onların diplomatları da katılmış.

Akla siyasi parselasyon geliyor hemen.

***

Toplantının görünürdeki amacı: Sünnileri devlete entegre etmek.

İlk bakışta anlaşılır bir çaba.

Çünkü: Irak’ın Sünni toplumu rahatsız.

Şii ağırlıklı hükümeti dışlayıcı buluyorlar.

Şikayetleri: Devlette kendilerine yeterli “pay” verilmiyor.

***

Sünnilerin “pay” talepleri bir Irak normali.

ABD, uyarıları dinlemedi işgalden sonra. Irak üniter devletini dağıttı.

Yeni bir devlet kurdu. Küreselleşmeye uygun şekilde.

Etnik ve mezhebi parselasyon yaptı. Nüfus oranlarına göre.

***

2003’ten beri temel görevler şöyle dağıtıldı:

Cumhurbaşkanı: Kürt.

Başbakan: Şii Arap.

Meclis Başkanı: Sünni Arap.

Diğer makamlar...

Petrol gelirleri...

Devlet bütçesi...

Polis kadroları...

Böyle paylaştırıldı.

Sonuç: Kimse sistemden memnun değil.

Çoğunluktaki Şiiler bile.

Ama Sünniler en şikayetçi.

***

Bu zeminde Sünniler federalizme yönlendirildi.

ABD, Körfez ülkeleri ve de AKP tarafından.

Washington tutarlı.

İşgalden önce de böyleydi politikaları.

İstikrar için üçe bölünmeliydi Irak: Şii Arap, Sünni Arap ve Kürt.

***

Bu zeminde Sünni bir aile öne çıkarıldı. Musul’dan Nuceyfi kardeşler.

Biri: Usame Nuceyfi. Bağdat’ta Başbakan Yardımcısı.

Diğeri: Esil Nuceyfi. Eski Musul Valisi.

(Federalizme gitmek istedi. Musul İl Meclisi görevden aldı.)

AKP: Nuceyfilerin bölgedeki baş destekçisi.

Nuceyfilerin milislerini Türkiye eğitti. Ninova Muhafızları adıyla.

***

İşte: İstanbul’daki toplantının asıl gündemi federalizmdi.

Musul merkezli Sünni bir devlet.

Toplantıda adım atılması öne çıktı. Federasyon için.

Toplantı hakkında bazı bilgiler sızdı.

Bunlardan biri anlamlı.

İddialar şöyle:

Bir: Musul Federasyonu ile Kerkük krizi bağlantılı.

İki: Federasyoncular, Kerkük’ün Kürt bölgesine bağlanmasına razı.

Üç: Barzaniler de Musul federasyonunu destekliyor.

***

Federasyon için Irak Anayasasına bakalım.

Bilinir: Anayasa, işgalci ABD tarafından hazırlandı.

Her vilayetin hakkı var. Referandumla federal bölge olabiliyor.

Musul için başvuru çoktan yapıldı aslında. Nuri Maliki zamanında.

Fakat eski başbakan referanduma izin vermedi.

***

Sahadaki tablo şöyle: ABD, Musul’da federasyonunu şimdilerde tekrar ısıttı.

Gelen bilgilere göre, AKP de onay veriyor.

Anlamı: AKP’nin de desteğiyle Irak üçe bölünecek.

***

Bu tabloyu iki gelişme tamamlıyor.

Bir: Barzaniler ve Talabaniler “bağımsız Kürdistan” referandumunda anlaştı.

İki: Kerkük’ün “Kürdistan”a bağlanması için referandum kararı alındı.

Önemli not: AKP her iki adıma da usulen itiraz etti.

Öyle anlaşılıyor ki: Tayyip Erdoğan’lar aslında razı oldular.

İddia: Kerkük petrolünden “pay” alacaklar.

***

Özet: Bunlar Amerikan cephesinin planları.

Fakat: Bölge cephesi izin vermez...

Türkiye’nin ana gövdesi kabul etmez.

Çünkü: Irak bölünürse, Suriye bölünür.

Güney komşularımız parçalanırsa, sıra Türkiye’ye gelir.

Sonuçta: AKP kendi çöküşünü hızlandırır.