Swap = Paradan para kazanmanın yolu

Geçen Cuma günü dolar bildiğiniz gibi aniden yükselişe geçerek bir günde yüzde altı değer kazandı. Ve haftayı dolar/TL 5.7750 seviyelerinden kapattı. Bunun sebepleri şu şekilde sıralandı:
1- Yerel seçimler öncesi ve sonrasında döviz kurlarında artış beklentisi
2- JP Morgan hakkında yazdığı raporlarla ilgili spekülasyona yol açtığı için başlatılan soruşturma
3- Uluslararası para piyasalarında dolar kurunun yükseleceği beklentisi ile artan risk iştahı sonucu TL satıp dolar satın alınması.(Kur yükselince doları yüksek kurdan satarak kar elde etmek amacıyla hareket eden spekülatörlerin kısa vadeli işlem yapmaları.)

MERKEZ BANKASI MÜDAHALELERİ
Kara cumanın kara pazartesiye dönüşmemesi için Merkez Bankası (MB) önlem aldı. MB, pazartesi günü de döviz karşılığı Türk lirası swap piyasasında “vadesi gelmemiş toplam swap satışı sınırının yüzde 10’dan yüzde 20’ye” çıkarıldığını açıkladı. Cuma günü bir hafta vadeli repo ihalesi açmayarak ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini yüzde 27’ye kadar çıkarabilecek pencereyi araladı. Bu önlemler Türk lirası likidite sınırlaması yani swap yapan işlemcilerin (bankalar, traderler) Türk lirası bulmasının daha zorlaşması ve/veya daha yüksek faiz ödeyerek Türk lirası bulmaları sonucunu doğurdu.

LONDRA PİYASASI NE ALAKA?
Bu durumda Londra swap piyasasında Türk lirası kısa pozisyonunu kapatmak isteyen traderların talepleri ve daralan likidite, derinliğe sahip olmayan swap piyasasında Türk lirası için uygulanan gecelik faizlerin yüzde 500’ü aşmasına neden oldu. Londra swap piyasası aslında traderlerin kumar sahası. Risk alarak oynadıkları bir oyun alanı. Paradan para kazanmak için kapitalist sisteminin 1980’lerden sonra geliştirdiği bir türev piyasası. Çünkü uluslararası finans dünyasının kalbi Londra’da atar.

NEDEN TL’YE TALEP DOĞDU?
Londra swap piyasasında doların kısa vadeli kur yükselişlerinden para kazanmak isteyen yabancılar Türk lirası likiditesinin azalması karşısında telaşa kapıldılar. Pozisyonlarını kapatmak istediler. Bunun için aslında daha sonra talep edecekleri Türk lirasını hemen talep eder duruma geldiler. Bu da artan talep nedeniyle Türk lirası edinme faizlerinin aşırı yükselmesine sebep oldu.

SWAP NEDİR Kİ?
Swap, elinde Türk lirası olan yatırımcılarla, elinde dolar veya başka bir döviz olan yatırımcıların birbirlerine belli bir vade için bu Türk lirası ve dolarları ödünç vermeleri ve vade sonunda faiziyle birlikte geri almaları demek. Yani döviz cinsini karşılıklı olarak değiştirdikleri bir takas sözleşmesini ifade ediyor.

SWAP’TA KAZANÇ NASIL DOĞUYOR?
Örnekle açıklayalım: (A) yatırımcısı daha yüksek faizli Türk lirası satıp daha düşük faizli dolar satın alıyor. Burada (A) gecelik taşıma maliyeti ödüyor ona da swap maliyeti deniyor. (B) yatırımcı da ileride dolara çevirmek üzere Türk lirası satın alıyor. İşte bu Türk lirası alımı için ödediği faize swap faizi deniyor. Türk lirası likiditesi daraldığı için (B) yatırımcılar Türk lirası temin etmek için artan talep nedeniyle yükselen faizi ödemek zorunda kaldılar ve zarar yazdılar. Londra swap piyasasında dolar kuru yükselecek diye dolar alan (A) ile Türk lirası bulmakta zorlanıp zarar edecek endişesi ile doları satıp Türk lirası almak isteyen ve bu talepler nedeniyle faizleri yükselten (B) yatırımcılar aynı olup Türkiye ekonomisinden faiz ve kur değişmelerinden para kazanmak isteyen spekülatörler.

LONDRA KRİZ YARATACAK
Merkez Bankası’nın dolardaki yükselişi durdurmak için Türk lirası likiditesini kısarak kısa vadedeki swap işlemlerinden para kazanmak isteyen yabancıların yüksek faiz ödemelerine ve zarar yazmalarına neden olmuş durumda.
Bu önlem doların tekrar 5.30’lara gelmesini sağladı ama gelecekte yabancılar için bu zararı çıkartmak amacıyla çeşitli pozisyonlar almalarına neden olabilir. Bu da uzun vadede Türk hisse senetlerine ve tahvillerine olan talebi azaltır ve sert satışlara neden olabilir. Bu sefer de bu satışlar nedeniyle ülkemiz zarara girer.

ÜRETİMSİZ PARA İLE OYNAMAK
Üretmeden, ülkemizin ekonomik yapısını sağlamlaştırmadan, Türk liramızı üretime dayalı olarak güçlendirmeden ne yaparsanız yapın, hangi önlemi alırsanız alın sonuç değişmez.
Kaybeden biz oluyoruz. Paradan para kazanmak üzere paramızın ve varlıklarımızın yabancıların kumar aracı haline gelmesini sağlayan tüketime dayalı ve borca batık ekonomik yapımızdır.
Döviz kuru-faiz kıskacındaki Türkiye. Hep kazanan yabancı. Hep kaybeden biz...