Tencere dibin kara
Ukrayna, ABD başta olmak üzere batı ülkelerinin kışkırtmaları ile NATO'ya girme hevesine kapılmıştır. Yaşamsal tehdit olarak algılanan bu durum, Rusya Federasyonu'nun silahlı müdahalesine yol açmıştır. Batı bloku Rusya'ya yaptırım uygulamaya başlamış, ancak enerji ve gıda maddeleri açısından Rusya ve Ukrayna'ya bağımlı olduklarından kendileri de güç durumda kalmışlardır.
Bazı saptamalar
-BM verileri, 500 milyondan fazla insanın kıtlık koşullarında yaşadığını gösteriyor.
-Genel Sekreter Guterres, bu rakamın 2016’dan beri beş kat arttığını vurguladı.
-Rusya, Ukrayna ile birlikte küresel buğday arzının yaklaşık üçte birini sağlıyor.
-Buğday ithalatının yarısından fazlasının tedariki için 36 ülke bu iki ülkeye güveniyor.
-Ukrayna aynı zamanda mısır, arpa, ayçiçek yağı ve kolza tohumu yağı ihracatçısıdır.
-Tarım analiz firması Gro Intelligence dünyanın 10 haftalık tüketime yetecek kadar buğdayı kaldığını bildirmiştir.
-Hindistan, kendi ülkesi içinde gıda arzını güvenceye alabilmek için buğday ihracatını yasakladı. Bunu diğer ülkeler de takip edecektir.
-Uzmanlar, bunun Afrika’da yüzbinlerce insanın yaşamını yitirmesine yol açabileceğini ifade ediyorlar.
Suçlama
“Batı, Ukrayna ile olan uluslararası ittifakı zayıflatmaya çalışmak için ulaşım yollarını ve tahıl depolama tesislerini hedef aldığını öne sürerek, Rusya’yı kasten kıtlığı kışkırtmakla suçluyor. Limanların kapalı olması meselesinde faturanın Rusya’ya kesildiği görülüyor. Batı dünyasının propaganda makineleri hızlı ve etkili işliyor. Küresel bir kıtlık ve açlık manzarası belirir ve can kayıpları yaşanırsa bu, tıpkı Nazi Almanyası’nın soykırımları gibi Rusların nesiller boyu alınlarında taşımak zorunda kalacakları kara bir damgaya dönüşebilir” (Çoban, Özgür; Bkz.1).
AÇIKLAMA
Rusya'nın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Vasily Nebenzya, BM Güvenlik Konseyi'nde konuşarak, 1 Ağustos'tan bu yılın sonuna kadar, Novorossiysk limanından 25 milyon ton tahıl ihracatı önerebileceğini söyledi.
Diplomat, batılı ülkelerin temsilcilerine: “Haziran ile Aralık arasında, en az 22 milyon ton kimyasal gübre ihracatı dahil olmak üzere, diğer tedarik meselelerini de tartışabiliriz. Ancak kendi inisiyatifinizle koymuş olduğunuz yaptırımlarınızı kaldırma niyetiniz yoksa niçin bizi suçluyorsunuz? Sizlerin sorumsuz jeopolitik oyunlarınız yüzünden, neden en yoksul ülkeler ve bölgeler acı çekmek zorunda kalsın?” diye vurgulamıştır (Bkz.2).
KÖTÜ SİCİL
Gıdanın silah olarak kullanılması konusunda Rusya'yı suçlayan ABD'nin sicili temiz değildir. Amerikalı bir bilim adamının eserinden alınan aşağıdaki satırlar bunun kanıtıdır.
“Birleşik Devletler zaman zaman, dış politika amaçlarına ulaşabilmek için açıkça gıda fazlasını “politik bir silah olarak” kullanmıştır. Örneğin 1966-67’de dünya gıda krizinden hemen birkaç yıl önce Hindistan, kısmen kuraklığa bağlı olan önemli bir gıda krizi yaşamıştır. Başkan Johnson, Birleşik Devletlerin Vietnam politikası ile hemfikir olmayan Hindistan Başbakanı Gandi ve Hindistan hükümetine öfkelendiği için Hindistan’a yapılacak gıda yardımı sevkiyatını erteledi ve yardımın serbest bırakılmasını Hindistan’ın tepkilerine göre ayarlayan bir dizginleme politikasını benimsedi. Gıda yardımları, Bangladeş, Kamboçya, Şili, Mısır, İran, Güney Kore, Vietnam ve hatta Sovyetler Birliği bile dahil olmak üzere bir dizi ülke üzerinde benzeri baskı yaratmak için kullanıldı” (Winders, s.132).
SONUÇ
Atatürk'ün “tam bağımsızlık” ilkesi yaşamsal önemdedir. Gıda maddeleri, tarımsal girdiler ve enerji açısından dışa bağımlılığa son verilmesi için gereken çaba gösterilmelidir.
1) https://www.politikyol.com/aclik-tehlikesi-putin-bugdayi-silah-olarak-mi-kullaniyor/
2)https://economictimes.indiatimes.com/news/economy/foreign-trade/russia-offers-to-export-25-million-tonnes-of-grain-from-august-1/articleshow/91677552.
3)Winders, Bill; The Politics of Food Supply: U.S. Agricultural Policy in the World Economy, Yale University Press, New Haven & London, Paperback 2012.