Trump ve dünya ekonomisi

Trump'ın seçilmesiyle Amerika ve dünyada endişeli bekleyişler başladı. Çünkü seçim kampanyalarında Trump’ın söylemleri çoğu kişiyi güldürmüş ve korkutmuştu.

TRUMP’ın elinde büyük güçler olacak. Nedir bu güçler?

*CIA ve FBI başkanlıklarından başlayarak eyaletler posta müdürlüklerine kadar atamaları o yapacak.

*Ülkenin hangi istikamete gideceğine karar verebilecek kadar güçlü Yüksek Mahkeme üyelerini (ki yaşam boyunca görev yaparlar) seçecek.

*Trump Amerika Silahlı Kuvvetleri'nin Başkumandanıdır.

*Yürütme gücü başkandadır. Ancak bu yürütme gücü yasa yapma gücünün (yasama) bir parçası değildir. Amerikan kabinesi üyeleri başkanın emirlerini yerine getirir. Bu üyeler başkanın inançları doğrultusunda hareket etmek zorundadır. Aksi hal istifa etmeleridir. Kabine üyeleri Kongre dışından başkan tarafından seçilir.

*Kabinenin Kongre’den güvenoyu alması söz konusu değildir.

*Kabine üyelerinin Kongre'de konuşma hakları yoktur. Başkan zaman zaman Kongre üyelerine hitap eder.

Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Harvard Profesörü Oliver Hurt, “Daha önce Trump’ın başkan seçilme olasılığına karşı dehşet duyuyordum.Şu an olabilecekleri düşündüğümde 10 kat daha fazla dehşet içindeyim” derken Trump’la birlikte yeteneksizlik dönemine girildiğini vurguluyor. Peki bu yeteneksizlik döneminde neler olabilir?

Trump, Çin’den ithal edilen mallara yüzde 45 gümrük vergisi getirmek istiyor. Eylül 2016 itibarıyla ABD’nin Çin’den ithalatı 42.2 milyar dolar. Böyle bir vergi koyması halinde en fazla ihracatını ABD’ye yapan Çin’in misilleme yapması dünya ticaret dengelerini sarsabilir.

Trump, ABD, Kanada ve Meksika’dan oluşan Kuzey Amerika Ülkeleri Serbest Ticaret Anlaşması’ndan çıkmak istiyor. Bu Meksika ekonomisi için büyük tedirginlik yaratmış durumda. Bu durum ABD ekonomisini de etkileyeceği öngörülüyor.

Meksika sınırına yapılacak duvar karşısında Meksika’nın da gümrük vergilerini yükseltmesi ABD ekonomisini etkileyecek.

Bu duvarın diğer amacı kaçak göçmen sayısını azaltmak ve bu sayede ABD’de istihdamı artırmak. ABD’de 11 milyon kaçak göçmenin olduğu belirtiliyor. Trump’ın göçmen politikalarında yapacağı bu radikal değişiklik ucuz olan kaçak işçi çalıştırma olanağını ortadan kaldıracağı için işçi maliyetlerini yükseltecek. İşçi maliyetlerinin yükselmesi sonucu işveren işçi çıkartmak zorunda kalacak ve işsizlik artacak.

Trump, ABD’de en yüksek gelir vergisi oranını yüzde 40'tan yüzde 33'e ve kurumlar vergisini ise yüzde 35'ten yüzde 15'e indireceğini seçim kampanyalarında taahhüt etmişti.

Vergi oranlarının düşürülmesinin ABD’nin bütçe açığını yılda 1 trilyon dolar daha artıracağı hesaplanıyor. Bunun yanında iç talebin artmasına ve dolayısıyla iç tüketimin canlanmasına sebep olacağı bunundan enflasyonu artıracağı beklentisi de bazı çevrelerce ifade ediliyor.

Bilindiği üzere Trump, FED Başkanı Janet Yellen’ın performansını beğenmediğini ve görev süresi dolduğunda yeniden aday göstermeyeceğini açıklamıştı. 3 Şubat 2018’e kadar görevde kalacak Yellen ile Trump’ın çatışmasından dünya ekonomisi oldukça etkilenecek. Öte yandan FED’in diğer iki üyesini Cumhuriyetçi adaylardan seçecek olan Trump’ın Fed’in faiz artırma konusunda baskı altında kalmasına ve bunun da dünya piyasalarını etki altına almasına yol açacağını bekleyebiliriz.

Trump’la ABD tahvil faizlerinin yükselmesini mümkün görünüyor. Daha şimdiden 10 yıllık tahvillerde görünen satışlar nedeniyle faiz oranları yüzde 1.70’den 2.20’lere fırladı.

ABD’de faizlerin yükselmesi demek Türkiye gibi gelişmekte olan ve sıcak paraya ihtiyaç duyan ülkelerden para çıkışı ve eskisi gibi bu ülkelere para akışının olmayacağı anlamına geliyor.

Trump politikalarının neyi ne kadar etkileyeceğini yaşayarak göreceğiz. Ancak gerçek olan bir şey var ki dünyanın her yeri kaynamaya başladı. Milliyetçilik, ırkçılık ve din akımları artıyor.

Umarız dünya bir savaşa sürüklenmez!