Trump’ın seçilmesi Avrupa’yı endişelendiriyor

ABD’de resmi olmayan sonuçlara göre Donald Trump bir kez daha seçildi. Avrupa endişeli; Atlantikçi basın 2017-2021 döneminde ABD ile Avrupa arasında yaşanan gerginlikler hatırlatılıyor.

2016 seçimi öncesi, Trump küreselci saldırgan Neconlardan farkı bir söyleme sahipti; Suriye’de DEAŞ’a karşı mücadelede Rusya ile işbirliğini savunuyor, ABD’nin oldukça ağır borçları nedeniyle dünyanın her yerinde müdahaleci bir politika izleyemeyeceğini, NATO’yu değiştirmek istediğini, Paris İklim Anlaşması’nı gözden geçireceğini açıklıyordu.

Trump’ın İran ile nükleer anlaşmadan çekilmesi, İsrail Büyükelçiliği’ni Kudüs’e taşıması ve İsrail’in Gazze’deki insanlık dışı katliamları, ABD ile AB ülkelerini karşı karşıya getirmişti. Ve tabi Atlantik’in iki yakası arasında yaşanan ticaret savaşını da eklemek gerek.

Trump bu çizgiden vazgeçmiş değil. Bugün bu çelişkilere Joe Biden döneminde başlayan Ukrayna Savaşı ve İsrail’in Gazze’de uyguladığı soykırım eklendi. Avrupalının Trump ile ilgili en büyük endişeleri Trump’ın Ukrayna Savaşı’na ilişkin alacağı tavır.

Fransız basını son hafta en çok “Trump seçilirse Avrupa’ya etkisi ne olacaktır?” sorusunu soruyor. Lavie.fr internet sitesinden Henrik Lindell’in yazısının başlığı, “Harris ya da Trump: Bizim için ne gibi sonuçlar doğuracak?”.

Lindell “Ukrayna, Orta Doğu, NATO, gümrük tarifeleri... Amerikalı seçmenlerin 5 Kasım 2024'te yapacakları tercihin Avrupa'yı ve İsrail-Filistin çatışmasını doğrudan etkileyen pek çok alanda yansımaları olacak.” diyordu.

Yine euronews.com’dan Amandine Hess, “Donald Trump'ın zaferi Avrupa'da neden endişe yaratır?” başlıklı yazısında “Donald Trump'ın kazanması, ticaret ve güvenlikten Ukrayna'ya yardıma kadar çeşitli konularda AB ile ilişkileri alt üst edebilir.” demişti.

UKRAYNA SAVAŞI’NI BİTİRMEK

ABD'nin Ukrayna'ya yönelik mevcut askeri desteğine karşı çıkan Donald Trump, seçilir seçilmez ve hatta 21 Ocak 2025'te göreve başlamadan önce bu savaşı “24 saat içinde” sona erdireceğine söz verdi.

Trump’ın Başkan Yardımcısı Adayı J.D. Vance, “Rusya ve Ukrayna’yı müzakere masasına oturtmayı, Ukrayna'yı Rusya'nın işgal ettiği topraklardan vazgeçmeye zorlamayı ve ülkeyi Rusya, AB ve NATO arasında tarafsız bir tampon devlet haline getirmeyi içereceğini” açıklamıştı.

NATO’DA ÇATLAK

Donald Trump, başkanlık döneminde, tüm üye ülkelerin GSYİH'nin en az yüzde 2'sini savunmaya ayırmak suretiyle İttifak'a daha fazla katkıda bulunmaması halinde, ABD'nin NATO'dan ayrılabileceğini öne sürmüştü.

Trump özellikle üye Avrupa ülkelerine tehditlerinde daha da ileri gitmiş, İttifak anlaşmasının, her üyeyi saldırıya uğrayan diğer üyelere askeri destek sağlamakla yükümlü kılan 5. Maddesini sistematik olarak uygulamayacağını açıkça belirtmişti.

TİCARET SAVAŞI

Trump, kazanırsa yabancı ülkelerden ithal edilen tüm mallara uygulanan gümrük vergilerinin önemli ölçüde artacağını da ifade etmişti. Çin ürünleri yüzde 60'a varan tarife artışlarıyla özellikle hedef alınacak.

Avrupa'dan ithal edilen tüm mallar yüzde 10 ila 20 puan daha fazla vergilendirilecek.

ABD, AB'nin önemli ticaret ortağıdır. En son AB rakamlarına göre, iki ortak arasındaki mal ticareti son on yılda iki kattan fazla artarak 2022 yılında yaklaşık 870 milyar avroya ulaştı.

Trump, Amerikan sanayisini ve istihdamını korumak, üretimlerini başka yerlere kaydıran şirketleri geri getirmek ve vergi indirimlerini finanse etmeyi içeren korumacı “Önce Amerika” politikasını savunmaktadır.

İSRAİL DESTEKÇİSİ

Trump İsrail konuşunda Joe Biden- Kamala Harris çizgisinden farklı düşünmüyor. İki devletli çözüm konusunda yorum yapmıyor, sık sık görüştüğü Benyamin Netanyahu'ya tam destek veriyor ve kendisini İsraillilerin ihtiyaç duyduğu adam olarak gösteriyor. Yeni dönemde, İsrail'in Gazze ve Lübnan'daki eylemlerini genel olarak eleştiren Avrupa Birliği ile bir kez daha karşı karşıya gelecektir.