Tüketim ekonomisi de durdu! AVM’ler bomboş

Aylardır AVM’leri dolaşıyor ve tüketim ekonomisi ne durumda gözlemlemeye çalışıyoruz.

AVM’ler ve cadde mağazalarına, dükkanlara Arap turistlerden başka giden yerli tüketici hemen hemen yok gibi. Ramazan ayında Araplarda da azalma vardı. Ama son iki yıldır alışverişi ve turizmi ayakta tutan Araplar. Araplar eğer çeker giderse birçok mağaza kepenk indirecek; bu kesin.

Geçen gün Emaar Square Mall’i mağazası olan bir dostum ile dolaştık. Mağazalar ve koridorlar bomboş. Çalışanlar da olmazsa koridorlar ıssız olacak. Tüm dünya çapında markaların mağazalarında in cin top oynuyor.
Büyük yatırım maliyetlerine katlanılarak yapılan mağazalar günde 3-5 parça ürün ya satıyor ya satmıyor. Satın alanlar da Arap turist. Yerli müşterinin ayağı kesilmiş durumda. Böyle giderse tüketim ekonomisi de derin krize girecek.

BU KADAR AVM OLURSA?

Türkiye genelinde şu anda aktif halde olan AVM sayısı 411. İstanbul’da ise aktif 118 alışveriş merkezi bulunuyor. Türkiye genelindeki AVM sayısının 2021 sonunda 454’e çıkması bekleniyor.
Başta İstanbul olmak üzere AVM cenneti olduk. Gelir düzeyine ,borçlanma kapasitesine göre bu kadar AVM haddinden fazla. Eğer Araplar için bu kadar AVM yaptıysak işimiz daha da zor.

AVM VERİLERİ İSE UMUT VERİYOR!

AVM Perakende Nisan 2019 Ciro Endeksi 281 oldu.Geçen yılın aynı dönemine göre enflasyonda arındırılmış artış oranı yüzde 14.2.

AVM’lerde kiralanabilir alan (metrekare/m2) başına düşen cirolar Nisan 2019’da İstanbul’da 1.326 TL, Anadolu’da 900 TL olarak gerçekleşirken Türkiye geneli m2 verimliliği ise Nisan 2019’de 1.071 TL olarak kaydedildi.
Nisan ayında, kategoriler bazında m2 verimliliğinde en yüksek artış yiyecek-içecek kategorisinde yaşandı. Yiyecek-içecek kategorisi m2 verimliliği geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre enflasyondan arındırılmadan yüzde 19,7 oranında bir artış kaydetmiş.

Geçen yılın nisan ayı ile karşılaştırıldığında AVM’lerdeki teknoloji kategorisi m2 verimliliği yüzde 18.2, hipermarket kategorisi m2 verimliliği yüzde 18, giyim kategorisi m2 verimliliği yüzde 15.8, ayakkabı kategorisi m2 verimliliği yüzde 12.3 ve diğer* kategorisi m2 verimliliği yüzde 10.1 oranında artış göstermiş.

Bu veriler AVM’lerde işlerin iyi gittiğini ifade ediyor. Bizce sektörün moralini iyi tutmak amaçlı arındırılmamış rakamlar. Gerçeği tam yansıtmıyor. Çünkü dev yatırımların karşılığını hiçbir mağazanın son iki yıldır aldığını sanmıyoruz. Bir kere kur ve faiz artışları zaten tüm yatırımcıları ve mağaza sahiplerini sarsmış durumda.

ALIŞVERİŞ İÇİN KREDİ LAZIM

Tüketiciler 2001 krizinden sonra borçlanma ekonomisine esir edildi. Kredilere boğduruldu. Kredi kartları peynir ekmek gibi dağıtıldı. Harca denildi. Hiç hesap yapmadan harca dendi. Bizim milletimiz de kredi kartını gelir sanarak gelecek gelirlerini çılgınca harcadı. Şimdi deniz bitti. Limitler doldu. Kredi faizleri arttı.

GELDİĞİMİZ NOKTAYA BAKIN!

Mayıs ayında dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı, yani açlık sınırı 2.124 lira,
Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı, yani yoksulluk sınırı ise 6.919 liraya yükseldi.

Asgari ücret brüt 2.558,40 TL
Nisan 2019 itibariyle tüketici kredisi borç tutarı 404 milyar TL
Kredi kartı borç tutarı ise 105 milyar TL
Takipteki bireysel krediler 13 milyar liraya yakın.

TÜKETİM EKONOMİSİNİN SONU

Yıllarca küresel sermayenin bizi aldatması sonucu hem harcadık ve hem de harcadığımız her kuruşu borçlandık. Kişiler borçlu, şirketler borçlu, bankalar borçlu, devlet borçlu. Borçlu olmayan kimse yok. Üstelik deniz bittiği için de borcu borçla ödüyoruz.

ÇÖZÜM

Bu Hükümet tek başına bu sorunların altından kalkamayacak. Milletin birlik ve beraberliği ile ehil insanların yönetimi tek çözüm seçeneği olarak görünüyor.