18 Aralık 2024 Çarşamba
İstanbul 12°
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Mersin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Tüm krizlerin anası: ABD – Çin savaşı

Hüseyin Vodinalı

Hüseyin Vodinalı

Eski Yazar

A+ A-

Trump ve avanesinin ek 300 milyar dolarlık Çin ithalatına ek vergi koyması ve Pasifik’te askeri, Hong Kong’da turuncu devrim girişimleri yanıtsız kalmadı.

Xi Jinping de karşı hamleyi Çin Devlet Bankası PBOC eliyle yaptı ve Yuan’ı tarihte ilk kez dolar karşısında 7 sınırının üstüne çıkacak şekilde devalüe etti. Bu da piyasaları allak bullak etti ve ABD’ye 1 trilyon dolara yakın tahvil zararı yazdı.

Buna ABD yanıtı gecikmedi. Çin’i kur manipülatörü ilan etti. Oysa bu, kendi para kurunu değiştiren bir ülke tamamen yasal bir adım.

Tüm krizlerin anası: ABD – Çin savaşı - Resim : 1

ABD'NİN ADIMLARI

Çin - ABD gerilimi tehlikeli biçimde yükseldikçe, küresel jeopolitikte de taşlar yerinden oynuyor.
Çin - Hindistan ve Pakistan arasında Keşmir krizi çıkıyor. Hindistan’ın son Keşmir adımı çok tehlikeli sonuçlara gebe ve bunun arkasında ABD var.
Malumunuz Hindistan Cammu Keşmir’in özerkliğini kaldırdı ve burada sıkıyönetim ilan etti. ABD uşağı Hindu milliyetçisi Narendra Modi’den beklenen bir adımdı bu.
Türkiye ile Suriye ve Rusya arasında zaten İdlib üzerinden gerilim artarken, bir de bu kez Fırat’ın doğusunda ABD ile “anlaşma” haberleri de işi kolaylaştırmıyor.
Ayrıca yine Türkiye ve KKTC’ye karşı bir Doğu Akdeniz komplosu pişiriliyor. Atina’da toplanan Yunan, Amerikan, Rum ve İsrail dörtlüsü Türkiye’yi hedef alan yeni bir bildiriye daha imza attı. İsrail Rum kesiminde üslenirken, İngiliz ve Yunanlılara F-35 uçakları gönderileceği söyleniyor. Ayrıca Fransızlara da Rum tarafında üs açılması gündemde.
Venezuela ve İran’a deniz ablukası da tam yol ilerliyor. ABD Hürmüz Boğazı'nda İsrail’in de yer alacağı bir donanma koalisyonu peşinde. İnsafsız ve hukuksuz darbe girişimi be ambargoların pençesinde kıvranan Bolivarcı Venezuela’ya ise son olarak gıda ambargosu da uygulanıyor. Soya yüklü bir tanker Panama’da durduruldu. Amerikan donanmasının bölgedeki uydu ülkelerle işgal planları yaptığı haberleri geliyor.

MADE IN CHINE 2025

Tüm bu tırmanışın arka planında Çin’in Kuşak ve Yol girişimi ile “Made in China 2025” isimli teknoloji hamlesi yatıyor.
ABD halen doların küresel merkez bankalarında yüzde 61’lik rezerv oranından yararlanarak Çin’i aynı 1990’larda Japonya’ya yaptığı gibi yedeğine almaya, ona boyun eğdirmeye çalışıyor. Ancak bu kez karşısında sert ve güçlü bir rakip var.
Trump ve Xi arasında oynanan sert finansal “ilk kim korkup kaçacak” oyunu askeri sahada da yansımasını buluyor.
Yukarıda saydığım kriz noktalarına doğrudan Asya Pasifik’teki doğu-batı askeri gerilimini de eklerseniz ne demek istediğimi anlarsınız.
Rusya - Ukrayna - Avrupa gerilimi de bu genel resimden azade değil tabii.
Çin bu sene 30 yıllık ekonomik başarı tarihinde ilk kez küçük de olsa cari açık verecek. Dış yatırım ihtiyacı büyük. Keza Kuşak ve Yol partnerleriyle sürekli batı fiştekli sıkıntılar yaşıyor.
Diğer yandan ABD saçma sapan yaptırım politikaları ve 200 trilyon dolarlık karşılıksız, sanal dolar batığı içinde hegemonya niteliğini de çoktan yitirdi.
1945 sonrası Amerikan dönemi bitti. Ancak devin batışında ortaya çıkan devasa anafor tüm dünyayı tehdit ediyor.
Bu düğümün çözümü Asya ve Avrupa’da olacak. Eğer Rusya, Almanya, Türkiye, Pakistan gibi ülkeler Çin’in kalkınma odaklı küresel tarzı siyasetine samimi destek verirse, dolar ve donanma zorbalığı sona erir. Eğer vermezlerse yine sona erir ama daha acılı ve uzun bir süreçte bu yaşanır.
ABD bugün Hitler Almanyası’ndan farkı olmayan bir “Rogue State” (Haydut Devlet) konumuna gelmiştir.