'Türk sanayisinin hemşiresi' Semahat Arsel

Koç Ailesi'nin hatıratları hep ilgimi çekmiştir. Merhum Vehbi Koç'un anılarını okuduktan sonra bu köşede “Vehbi Koç: Planlı ekonomiye geçelim, KİT'leri satmayalım” başlıklı bir yazı kaleme almıştım. Ülkemizde birçok kez vergi şampiyonu olmuş ve kamuoyunda bu unvanıyla tanınan Vehbi Koç'un kızı Semahat Arsel de “Kuşaktan kuşağa” adıyla bir anı kitabı yayımladı. Yapı Kredi Yayınları tarafından basılan bol resimli ve belgeli kitabın çıktığını Dünya Gazetesi Yazarı Vahap Munyar'ın köşesinden öğrendim. Daha sonra Ertuğrul Özkök de “Tansu'ya Mektuplar” köşesinde kitabı konu edinen bir yazı yayımladı.

AYRILANLARIN ARDINDAN...

Koç Holding Medya İlişkileri Müdürü Yeliz Öz Kara dostumuz ilgilisi olduğumu bildiğinden kitabı bana da yolladı. Bir el kitabından ziyade kütüphanelik boyutta basılan eserin yazılma gayesine ilişkin önsözde Semahat Arsel şunları söylüyor: “Günlük meşguliyetlerle 'bugün-yarın' diye erteliyordum. Yarın bizlerin hayatta olup olmayacağımızı Allah'tan başka kimse bilemez. Hatıratımı yazmayı planlayıp bitirmeden aramızdan ayrılan dostlarımızı da görünce işi daha ciddiye alıp programladım ve bu kitabı ortaya çıkardık.”

'KENDİNE ACIMAZSAN DEVLETE ACI'

Öncelikle merhum Vehbi Koç'un hatıratında benim en çok dikkatimi çeken KİT'ler ve sanayileşme ile ilgili görüşlerin, Semahat Arsel'in de kitabında da, Vehbi Koç'un Cem Kozlu'ya hitaben yazdığı ve “KİT'ler ve özelleştirme ile ilgili görüşlerini” içeren mektup şeklinde yer aldığını gördüm. Arsel kitabın bir bölümünde Vehbi Koç'un sade yaşam ve tasarruf anlayışını ise şu sözlerle anlatmış: “Suyumuzu, elektriğimizi dikkatli kullanmamız konusunda çok hassastı; 'Sen kendi parana acımazsan, bu devlete acı. Elektrik Türkiye'ye dışarıdan parayla alınıyor' derdi.”

YARIM ASRA YAKIN HİZMET ETTİ

Türkiye'nin en büyük sanayi gruplarını işleten Koç Holding'in Yönetim Kurulu Üyesi Semahat Arsel'in, sanayici-iş kadını kimliğinin dışında bir de hemşirelik unvanı var. Arsel'in hatıratında aktardığına göre, 1949 yılında dinlediği bir konuşmada Türkiye'nin hemşirelik mesleğinde gerilediğini öğreniyor. O sıralarda Florence Nightingale Hemşirelik Yüksek Okulu'nun kurulması için çalışmalar var. Arsel, başlarda pek hevesli olmasa da sonraki yıllarda hem kendisinin hem de çevresinin geçirdiği rahatsızlık ve ameliyatlar yüzünden hemşirelik mesleğine destek verme fikrini olgunlaştırıyor. Babası Vehbi beyin yüreklendirmesi sayesinde de Vehbi Koç Vakfı'nın hemşirelik fonu kurmasına vesile oluyor. Sonrasında bir Hemşirelik Komitesi kuruluyor. Arsel, “1974'ten beri hemşirelik mesleğini kalkındırmak amacıyla Türkiye'deki hemşire liderleriyle birlikte uğraşıyorum.” ifadesi ile yıllara sair çalışmalarını detayları ile hatıratında anlatmış. Nitekim geçen günlerde Semahat Arsel'e mesleğe katkılarından dolayı Türk Hemşireler Derneği tarihinde ilk defa “Onursal Üye” unvanı verdi. Hemşire günümüzde “hasta bakıcılık konusunda eğitim görmüş hasta bakıcık” mesleğini icra edenlere deniyor. Kelimenin bir diğer anlamı da kız kardeş, bacı. Bu nedenle başlıkta Arsel için Türk sanayisinin hemşiresi sıfatını kullanmayı tercih ettim.

DİVAN OTELİ VE GEZİ SİTEMİ

Arsel'in hatıratında ilgimi çeken daha birçok bölüm oldu. Ancak köşemde yer sınırlı olduğu için son bir not ile bitiriyorum. Gezi olayları sırasında Divan Oteli kapılarını gazdan zarar gören vatandaşlara açmıştı. O dönem hükümet çevreleri Koç Ailesi'ne yönelik bir takım ithamlarda bulununca meğer Semahat Arsel, dönemin Başbakanı Erdoğan'a hitaben bir mektup kaleme almış. Arsel o mektubunda kendilerine yönelik ithamları “kabul edilemez” bulduğunu belirterek, “Hakikatleri anlatmak üzere randevu istediklerini, maalesef verilmediğini” not etmiş. Arsel ayrıca “yurt dışı kaynaklarla temasa geçerek planlar kurgulandığı” söyleminin de hayal mahsulü olduğunu ilk ağızdan mektubunda aktarmış.