Türkiye Asya Oyunları’na katılmalı!

Genel Başkanımız Doğu Perinçek gibi, Kemaliye’nin Apçağa kasabasından olan büyük halk kültürü uzmanı şairimiz Ahmet Kutsi Tecer’in ünlü şiiri “Orda bir köy var uzakta / O köy bizim köyümüzdür / Gezmesek de tozmasak da / O köy bizim köyümüzdür” diyor. Şair, aynı zamanda bizim de bu yazımızın ana fikrini ortaya koyuyor!

Bir ucunu tuttuğumuz Asya’nın tamamı bizim vatanımızdır. Batı hülyalarına kapılmış olsak da aslımızı reddetmemeliyiz. 75 yıllık aldanıştan uyanıp Asya ile hemhal olmalıyız. Bu yazı kaleme alınırken Endonezya ve Malezya’ya ziyareti süren Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın öncülük ettiği “Yeniden Asya” inisiyatifi de bunu gerektirmektedir.

Büyük Atatürk’ün dediği, “Biz Türkiyalılar Asyaî bir milletiz, Asyaî bir devletiz.” (1) sözünün de gerektirdiği budur.

ASYA KIŞ OYUNLARI’NDA NEDEN YOKTUK?

8 Şubat 2025 Cumartesi akşamı 9. Asya Kış Oyunları büyük coşkuyla başladı. Çin’in kuzeydoğusundaki Harbin kentindeki açılış töreni olağanüstü görkemliydi. Oyunların açılışını Çin Devlet Başkanı Xi Jinping yaptı. “Kış Rüyası, Asya Sevgisi” sloganıyla 34 ülkeden 1.200’den fazla sporcunun katıldığı 9. Asya Oyunları hem katılımcı ülke hem de sporcu sayısı açısından rekor kırdı.

Harbin’deki törene, Pakistan Cumhurbaşkanı Asıf Ali Zardari, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadir Çaparov, Brunei Cumhurbaşkanı Hassanal Bolkiah, Tayland Başbakanı Paetongtarn Shinawatra ve Güney Kore Meclis Başkanı Woo Won-shik katıldı.

2025 Asya Kış Oyunları’nda Çin, Japonya ve Güney Kore tüm yarış dallarında yer alırken Kamboçya ve Suudi Arabistan ise Asya Kış Oyunları’na ilk kez katıldı. Güneydoğu Asya’dan Tayland ve Batı Asya’dan Lübnan gibi ülkeler de şimdiye kadarki en büyük delegasyonlarını göndermişler.

Bu yılın oyunlarında yarışma kategorisi sayısının üç kat arttığı bildirildi. Harbin Asya Kış Oyunları, Asya genelinde dostluk ve işbirliğini geliştiren önemli bir etkinlik oldu.

ÇİN’DE BUZ VE KAR SPORLARI YÜKSELİŞTE

Buz ve kar sporları Çin’de son yıllarda yaygın bir akım haline geldi. Tatillerde pek çok insan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki kayak merkezlerine akın ediyor. Çin’de çocuklar yaygın olarak buz pateni ve kayak dersleri alıyor. Çin’in buz ve kar ekonomisinin 2030 yılına kadar toplam 200 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşacağı tahmin ediliyor.

Harbin’deki “buz ve kar ateşi” Asya ülkeleriyle ile yeni kalkınma fırsatlarını da paylaşıyor. Asya’da, gelişmekte olan bir güç olarak buz ve kar sporları, son yıllarda giderek daha yaygın bir katılımla büyüyor. Çok az kar yağan ya da hiç kar yağmayan ülkeler bile etkin bir şekilde bu alanı geliştiriyor.

ASYA ÜLKELERİ ARASINDA DOSTLUK PLATFORMU

Asya Olimpiyat Konseyi Geçici Başkanı Raja Randhir Singh, Global Times’e verdiği demeçte Asya Kış Oyunları’nın sadece sporculara bir sahne sağlamakla kalmadığını, aynı zamanda çeşitli Asya ülkeleri arasında dostluk için bir platform görevi gördüğünü belirtti. Bu etkinliklerde somutlaşan teknolojik ilerlemeler, çevresel sürdürülebilirlik ve dostluk ruhu, madalyaların ve atletik başarıların ötesinde önemli bir ilgi çekmiştir. Aktif olarak katılan birçok Asya ülkesi için Asya Kış Oyunları’nın önemi, kıtasal bir spor etkinliği olmanın ötesine geçmektedir. Pek çok ülke bunu uluslararası sahnedeki nüfuzlarını sergilemek ve geliştirmek için bir fırsat olarak görüyor. (2)

Asya’da toplam 49 ülke bulunuyor. Bunların 46’sı Asya Olimpiyat Konseyi üyesi. Üye olmayıp Avrupa’ya dahil olanlar ise, İsrail, Ermenistan ve Kıbrıs! Maalesef Türkiye, Asya Oyunları’na katılmayarak, bu ülkeler ile aynı çizgiye düşüyor.

Xİ JİNPİNG’İN ASYA GÜCÜ ÇAĞRISI

Çin Başkanı Xi, açılış gecesi yaptığı konuşmada, Asya’nın ortak yaşama ve kapsayıcılık geleneğine gönderme yaparak şunları söyledi:

“9. Asya Kış Oyunları’nın teması olan ‘Kış Rüyası, Asya Sevgisi’ Asya halklarının barış, kalkınma ve dostluğa yönelik ortak arzu ve isteklerini temsil etmektedir.

“Ortak rüyamız olan huzur ve ahenk arayışını sürdürmeliyiz. Barış, buz ve kar kadar saftır. Uluslararası ortam nasıl gelişirse gelişsin, her türlü güvenlik sorununu aşmak için el ele vermeliyiz; eşitlikçi ve kurallı çok kutuplu bir dünyanın inşasına Asya’nın gücüyle katkıda bulunmalıyız.

“Ortak refah ve kalkınma arzumuzun peşinden gitmeliyiz. Kış sporları, tutku ve işbirliğine dayandığı için büyüleyicidir. İlerleme ve kalkınmayı geliştirmek için birlikte çalışmalıyız. Asyalılar olarak evrensel ölçekte yarar sağlayan ve kapsayıcı bir ekonomik küreselleşme için sürekli bir itici güç oluşturmalıyız.

“Dostluk ve işbirliği arzumuzu hayata geçirmeliyiz. Nasıl ki her kar tanesi eşsizse, her medeniyet de kendine özgüdür. Asya, dünyanın farklı medeniyetlerinin buluştuğu ve kaynaştığı bir coğrafyadır. Asya’nın kapsayıcılığını ve bir arada yaşama geleneğini sürdürmeli, karşılıklı öğrenmeyi teşvik etmeliyiz. Böylece insanlığın uygarlığı ilerletme yolculuğuna daha büyük katkılar sunabiliriz.” (3)

ASYA OLİMPİYAT KOMİTESİ ÜYESİYİZ

Asya Oyunları, Asya Olimpiyat Konseyi (AOK) tarafından düzenlenen bölgesel yarışmalardan biri. İlki 1951’de Yeni Delhi’de (Hindistan) yapıldıktan sonra, 1954’ten beri de her dört yılda bir yapılıyor. Önceleri Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin önderliğinde düzenlenirken 1982 yılında Kuveyt’te Asya Olimpiyat Konseyi (AOK) kuruldu. AOK’un kurulması ile birlikte İsrail, Asya Oyunları’ndan atıldı. Defalarca başvurmasına rağmen kabul edilmedi. AOK’a, Asya’daki 45 milli olimpiyat komitesi üyedir. Şimdiki başkanı Kuveyt’in emir ailesinden Şeyh Fahad Al-Sabah’dır.

Türkiye de Asya Olimpiyat Konseyi’ne 1991’de üye olmuştur. Ama bir kez bile olsun Asya Oyunları’na katılmadık.

Türkiye, Batı Asya’nın en önemli ülkesi olmasına rağmen, Asya Oyunları konusunda diğer bölge ülkelerinden ayrı düşmektedir. Asya Oyunları’na katılan Batı Asya ülkeleri şunlardır: Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri, Filistin, Irak, İran, Katar, Kuveyt, Lübnan, Umman, Ürdün, Suudi Arabistan, Suriye, Yemen. Hepsi, aynı zamanda Batı Asya Oyunları Federasyonu (WAGF) üyesidir. Türkiye Batı Asya Oyunları Federasyonu’na üye olup bu girişimi canlandırabilir.

TÜRK VE İSLAM DÜNYASI ASYA OYUNLARI’NDA

Beş Orta Asya Türk Cumhuriyeti Asya Olimpiyat Konseyi üyesi ve oyunlara sporcuları ve yöneticileriyle katılıyor. Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dahil değil. Kıbrıs Türk Cumhuriyeti de Asya Olimpiyat Konseyi üyeliği için başvurmalı ve 2026 yılında düzenlenecek olan ilk Asya Oyunları’na sporcularını göndermelidir. Bu platform, Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin tanınması için bir imkân olarak değerlendirilmelidir.

Dünyada nüfusunun çoğu Müslüman olan 57 ülke bulunuyor. Bunların 27’si Asya’da. Hepsi de Asya Olimpiyat Komitesi üyesi ve Asya Oyunları’na katılıyor. Türkiye, Asya Oyunları’na katılmayarak hem Türk dünyasından hem de Asya’daki Müslüman ülkelerden ayrı düşüyor.

Türkiye, Azerbaycan, Rusya ise Asya Oyunları’na katılmak yerine Avrupa Oyunları’na katılmayı tercih ediyor. Oysa hem Avrupa Oyunları’na hem de Asya Oyunları’na katılmak mümkündür.

Asya Yaz Oyunları 2026 yılında Japonya’nın Nogaya şehrinde düzenlenecektir. Türkiye’nin, Azerbaycan’ın ve Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin bugünden Asya Yaz Oyunları’na katılması için karar verip hareket geçmesi gerekir.

BİZİM EVİMİZ ASYA SESİMİZ ASYA’DA!

Yazımızı, yine Ahmet Kutsi Tecer’in şiirinin üçüncü kıtası ile bitirelim:

“Orda bir ses var, uzakta,

O ses bizim sesimizdir.

Duymasak da tınmasak da

O ses bizim sesimizdir.”

Sesimize, öz kıtamıza sahip çıkalım!

Dipnotlar:

Atatürk’ün Bütün Eserleri, c.12, 3. basım, Kaynak Yayınları, İstanbul, Mart 2015, s.297; Hâkimiyeti Milliye, 5 Mart 1922.

https://www.globaltimes.cn/page/202502/1328057.shtml

http://en.qstheory.cn/2025-02/08/c_1068669.htm