Türkiye FinTek Görünümü Çalışması Aralık 2024
Teknolojik gelişmelerin finans sektöründeki uygulamalarından doğan alt sektör olarak FinTek sektörü hızla büyüyor. McKinsey adlı araştırma şirketinin çalışmasına göre 2023-2028 döneminde fintek sektörünün gelirleri geleneksel bankacılık sektörü gelirlerinin yaklaşık 3 kat daha hızlı artmış olacak. Boston Consulting Group’un araştırmasına göre ise FinTek sektörünün yıllık gelirinin 2030’a dek 1,5 trilyon dolara ulaşacak ve dünya çapındaki tüm bankacılık değerlemelerinin yaklaşık yüzde 25’ini oluşturacakmış. FinTek’lerin finansal hizmetler sektörünün kutup yıldızı olduğunu savlayanlar bile var.
Küresel ölçekte riskler birçok kesimin gelişmesinde baskı yaratsa da FinTek sektöründe gelişmeler süregelmektedir. Yeni girişimleri izleyen Startups.watch’un 2024 yılı 3.çeyrek raporuna göre ükemizde en çok yatırım yapılan sektörlerden biri FinTek olmuş. FinTek girişimleri 182,3 milyon dolar yatırım alarak tüm zamanların en yüksek yatırım miktarına ulaşmış.
CUMHURBAŞKANLIĞI FİNANS OFİSİ TÜRKİYE FİNTEK GÖRÜNÜMÜ ÇALIŞMASI
Geçtiğimiz günlerde bu çalışmanın Aralık 2024 ayına ait olanı yayınlandı. Bu rapordaki kimi bilgileri paylaşalım. Ayrıntılı bilgi için bkz. Dipnot 1.
l Ülkemizdeki FinTek şirketlerinin sayısı 2024’te 19 adet artışla 901’e ulaşmış.
l Startups.watch’a göre bu 901 şirketin 731’i aktif, 170’i pasif konumda bulunuyor.
l FinTeklerin yaptığı yatırımların büyüklüğü 4 milyon dolar olmuştur.
l FinTeklerin yaptığı satın almalar ise 2024’te 447 milyon dolar olmuştur.
DİKEYLERİNE GÖRE FİNTEKLERİN SAYILARI
Dikeylerine göre FinTeklerin sayılarına bakılırsa ödeme şirketleri ilk sırada yer alıyor. Çizelgeye topluca bir bakalım.
KURULUŞ YILLARINA GÖRE FİNTEK DİKEYLERİ
Kuruluş yıllarına göre FinTek dikeylerindeki ilk 5 sıralamasında son yılda ilk sırayı Borsa, yatırım FinTek’lerinin alması, kitle fonlaması FinTek’lerinin ilk 5 çizelgesine girmesi dikkat çekiyor. Toplu çizelgeye bir bakalım.
YA 2025?
Uzmanların ve sektör temsilcilerinin 2025’te FinTek sektörüne ilişkin beklentilerinde öne çıkan hususlara bakıldığında şunlar vurgulanıyor:
l Kapsayıcı finansal çözümler geliyor, işbirlikleri sektöre yön verecek (Insha Ventrures Gn. Md. H.S. Bayansar)
l Açık bankacılık ve servis bankacılığı finans sektörü ile FinTekler arasında daha güçlü bir işbirliği sağlayacak, bu da finansal hizmetlerin demokratikleşmesine katkı sunacak (UPT Gn.Md. M. Kastan).
l Özellikle yapay zekâ ve düzenleme teknolojileri tabanlı yatırımlar öne çıkacak (Figopara Üst yöneticisi K.Bahar).
Bunlara ben de ‘yeşil fintek’ başlığını ekleyeyim. Bunu da başka bir yazıda ele alalım.
SONSÖZ
Yeni bir finansal mimari oluşumu kaizen (sürekli gelişme) ilkesiyle süregeliyor. Şirketler ve bireyler için tek seçenek var: Uyum! Niye mi Değişmeyen tek şey değişimdir. Burada kritik soru şu: Değişerek gelişmek mi, yoksa değişerek gerileşmek mi? İleri yapay zeka ile natürel (organik) geri zekâ arasındaki kısır ikilemden kurtulmak için bir yol var mı? Elbette! Vizyoner değer temelli liderlik ile bir yol bulunur. Öyle olmayan şirket ya da toplum liderlerine ne demeli? Ya bir yol bul ya da yolu aç!
Dipnotlar
(1):https://www.cbfo.gov.tr/sites/default/files/2024-12/fintech-snapshot-v4.1-turkish.pdf