Türkiye’nin ihracatı yerinde sayıyor

Temmuz ayına ilişkin dış ticaret verileri açıklandı ve tablo aynı. Üstelik dış ticaret açığı son 43 ayın rekorunu kırarak 8 milyar 843 milyon dolara yükseldi. Bu, açığın yüzde 82.5 artması demek. Diğer sıkıntılı durum ihracatın ithalatı karşılama oranının 2016 Temmuz ayında %67 iken, 2017 Temmuz ayında %58.8'e düşmesi.

İHRACAT ARTMIYOR

2007 yılında 107.2 milyar dolar olan ihracatımız 2014 yılında en yüksek tutara ulaşıp 157.6 milyar dolara yükseliyor. 2007-2011 arası 150 milyar doların altında. 2012-2014 arası 150-160 milyar dolar arası, 2015’te 143.8 milyar dolar, 2016 yılında 142.5 milyar dolar, 2017 Ocak-Temmuz döneminde ise 90 milyar dolar olarak gerçekleşmiş durumda.
Bu gidişle 2023 yılında 500 milyar dolar ihracat hedefinin yanına yaklaşmak mümkün olamayacak.

İHRACATIMIZIN PROFİLİ

2007’den itibaren rakamları incelediğimizde ihracatımızın yarısına yakınını AB ülkelerine yapmışız.
Bu ülkelerden sonra en çok ihracat yaptığımız ülkeler yüzde 20’ler oranında Yakın ve Ortadoğu ülkeleri.
Temmuz ayında yine en fazla ihracat yapılan ülke Almanya olmuş. Almanya'ya yapılan ihracat 2017 Temmuz ayında 1 milyar 215 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 98 milyon dolar ile Birleşik Arap Emirlikleri, 811 milyon dolar ile İngiltere ve 773 milyon dolar ile Irak takip ediyor.
Almanya’ya son 10 yılda yaptığımız ihracat toplam ihracatımızın yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyor.
2007 yılından beri ihracatımızda ilk 5 sırada Almanya, İngiltere, Irak, İtalya ve ABD var.
Çin ihracat yaptığımız ilk 20 ülke arasında 19. sırada. 2007 yılından 2016 yılına kadar 10 yılda bu ülkeye 22.8 milyar dolar ihracat yapmışız. Bu yılda ortalama 2.3 milyar dolar bir ihracat demek.
Rusya ihracat yaptığımız ilk 20 ülke içinde yok.

KOMŞULARIMIZLA İHRACAT

En fazla ihracat yaptığımız ilk 20 ülke içinde sınırımız olan komşularımızdan 3 ülke var.Birinci sırayı Irak alıyor. Son 10 yılda toplam 76 milyar dolar ihracat yapmışız. İkinci sırayı İran alıyor. Bu ülkeye de son on yılda toplam 39 milyar dolar ihracat gerçekleşmiş. Üçüncü sırada Bulgaristan var. Bu ülkeye yaptığımız ihracat ise 18.5 milyar dolar.

DIŞ TİCARET HACMİ

İhracat ve ithalatımızın toplamını ifade eden dış ticaret hacmi 400 milyar dolarları geçemedi henüz.
400 milyar doların üstünde dış borcu olan bir ülkenin dış ticaret hacmi bu seviyelerde değilse durum tehlikeli demektir. İhracat gelirimiz ise dış borcumuzun üçte biri.
Üstelik ihracatımızın ithalatı karşılama oranı yüzde 80-90’lara çıkamıyor. Aşağıdaki grafikten de görüleceği üzere belli bir düzeyde sabit gidiyor.



İHRACATSIZ BÜYÜME KALİTESİZDİR

Bir ülkenin kaliteli büyümesi için yüksek teknolojik ve katma değer yaratan ürünler ihraç etmesi şarttır. Biz 150 milyar dolar ihracatta patinaj yapıyoruz. Bu durumda dış borcumuzu döviz kazancımız olmadan nasıl ödeyeceğiz? Turizm gelirlerimiz de yerlerde sürünüyor. Dünyayı doyuracak ülkeyiz ama yabancılar bizi besliyor.
Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz ki ekonomimiz iyi mi, kötü mü sorusunun cevabı “biz küresel ekonomiye ne satıyor ve ne kadar gelir elde ediyoruz” da gizli.