Yarası olanın gocunduğu zamanlar mı?

Om ve Huu sesleri arasında, Bahamalar’dayız bir haftalığına. Om, misafiri olduğumuz Yoga merkezindeki tüm ritüel törenlerinde sabah akşam, yemekten önce ve sonra sürekli tekrarlanan ve bizim Huu’muza benzeyen anlamdaki bir kelime.

Biz de, buradaki bir haftamızda Yunus Emre ve Mevlana Rumi’nin şiirleri ve müzikleri ile, onların Om seslerine Huu’larımız katmaktayız.Yani bir bakıma “hak” anlamına gelen, birbirine eşdeğer iki hitap, Yoga merkezinin bulunduğu Paradise Island (Cennet Adası) semalarında, bir haftalığına karışmış oluyor şimdilik. Biz gidince Om devam ederken, Huu bizimle birlikte memlekete dönecek.

Ama bu yazıdaki asıl amacımız, Omlar ve Huular değil. ABD’nin en meşhur şehri Miami’den sadece 150 kilometre uzaktaki Bahamalar devletinde, son birkaç senede gözümüze takılanlardan bir tahlil yapıp, “ABD, Çin Halk Cumhuriyetinden neden bu kadar korkmakta ve elinden geleni ardına koymamakta” sorusunun cevabına birazcık da olsa katkıda bulunmak.

KARAYİPLER’İN DEĞİŞEN TERCİHLERİ

Karayipler Denizi son 200 senedir ABD’nin yüzme havuzu gibidir desek yalan olmaz. Haiti konusundaki son yıllardaki gelişmeler, Küba ile 1960’lardan beri yaşanan problemleri de katarsak, ABD’nin Karayip Denizinde mutlak bir varlığı ve etkisi olduğu açıktır. Fidel Kastro ve Che Guevara’nın Küba’yı Amerikan etkisinden kurtarmasına rağmen, ABD bu denizlerde istediği gibi at koşturabilmişti.

Ama, her imparatorluğun bir de “son kullanma tarihi vardır” tezine çok ta uyan bir şekilde, ABD’ye sadece 150 kilometre uzaklarda olan Karayip adalarında, oldukça dikkat çekici hareketlilik var son yirmi senedir. Yani ABD’nin Palm Beach şehri ile Bahamalar adasının en yakın bölgesi arasındaki uzaklık, bizim İstanbul’un Sakarya’ya olan uzaklığı kadar. Yani tabiri caiz ise “burnunun dibinde”.

Bundan dolayı da hazır Bahamalar’ın başşehri Nassau’daki Cennet Adasında iken, Çin Halk Cumhuriyeti’nii Karayiplerdeki varlığının, ABD’nin dünya çapındaki Çin karşıtı saldırganlığını kısmen de olsa açıklayabileceğini düşündük.

BU DEFA PATRON OLARAK BURDALAR

1997’de Çin ile Bahamalar arasında siyasi ilişki kurulduğundan beri, Bahamalar’ın Çin’e ve Avrasya’ya yönelmesi bir süreklilik göstermekte. Kültürel ilişkiler bir yana, Çin’in Bahamalar’daki ekonomik varlığı çok dikkat çekici boyutlarda. Bunu daha 3 gün önce indiğimiz Nassau Havaalanından gelirken, şoförümüz Bahamalı Kim anlatmıştı.

Üzerinde hiçbir delik veya arıza, bulunmayan Nassau Havaalanı otoyolu, Çin mühendisleri ve işçileri tarafından yapılmış! Yakınlarda bulunan Ulusal Spor Stadyumu da Bahamalar hükümetine Çin Halk Cumhuriyeti’nin bir hediyesi olarak inşa edilmiş ve devredilmiş. Havaalanından sadece 10 dakika uzaktaki BahaMar tatil köyü Çinli firmalar ve işçiler tarafından birkaç sene önceki ziyaretimizde inşa halindeydi.

Şimdi ise her günü dolu olan, Karayiplerin en büyük ve en ihtişamlı tatil köyü halinde. Şoförümüz Kim, Çin’in BahaMar’daki sahipliğine karşı, keskin bir Amerikan mücadelesi olduğunu da sözlerine eklemişti. Belli ki mücadele taksi şoförlerinin kulağına gidecek kadar açıkça yapılmaktaydı.

BahaMar’a ek olarak, Nassau’nun tam orasındaki Kolonyal Hilton tatil köyünde de Çin varlığı tam olarak var. Florida’nın sadece 150 kilometre uzağındaki olan Grand Bahamalar adasındaki Freeport limanı da Çinlilerin 3 milyar dolarlık yatırımı ile bitirilmiş ve hizmete girmiş.

ABD’NİN DİBİNDE ÇİN ETKİSİ ARTARKEN

Çin Halk Cumhuriyeti ekonomik ilişkilere ek olarak, Bahamalar ile kültürel, bilimsel ve askeri ilişkilerini de oldukça ileri seviyeye getirmiş durumda. Bahamalar Ordusuna yapılan 1,2 milyar dolarlık askeri yardım bunların en önemlisi. Halihazırda, yaklaşık 150 Bahamalı öğrenci, Çin üniversitelerinde Çin bursu ile bilim tahsil etmekte.

İki ülke, iş birliği projelerinde istikrarlı bir ilerleme kaydediyor ve kültürel, eğitimsel, askeri ve diğer alanlarda daha yakın değişimler yaşıyor. Çin Devlet İnşaat Mühendislik Şirketi tarafından yüklenici sermayeyle sözleşme yapılan Cable Beach tatil köyünün inşaatı, istikrarlı bir ilerleme kaydetmekte.

Geçtiğimiz son yıllarda, Çin’in Henan Kültür ve Sanat Topluluğu Bahamalar’da performanslar sergiledi ve Bahamalar’ın bağımsızlığının 40. yıl dönümü kutlamalarına katıldı. Bahamalı Junkanoo performans topluluğu da Çin’e iki kez geldi.

Bahamalar, çeşitli eğitim programları ve atölyeler için personel gruplarını Çin’e gönderdi. Çin bursu ve Konfuçyüs Enstitüsü programları sorunsuz bir şekilde ilerledi. Son yıllarda, Bahamalar Savunma Kuvvetleri Komutanı Roderick Bowe, Çin’deki Karayipler ve Güney Pasifik Ülkelerinden Üst Düzey Savunma Yetkilileri Forumu’na katıldı.

TÜM KARAYİPLERDE ESEN ÇİN RÜZGÂRI

Tüm bu dostane ilişkiler sayesinde Bahamalar Devleti daha başından beri, Çin’in bir parçası olan Tayvan’ı ayrı bir devlet olarak tanımamakta. Bu da yanı başındaki ABD devinin tüm itirazlarına rağmen olabilmekte!

Bahamalar, Karayiplerde Çin Halk Cumhuriyeti’nin yakın ilişkiler geliştirdiği tek devlet de değil. Jamaika da Çin ile demiryolu ve otoyolları projelerinde çok yakın ilişkiler geliştirdi.

Çin, 2005 ile 2022 arasında, Karayiplerdeki altı ülkeye 10 milyar dolarlık ekonomik yatırımlar yaparak bu ülkelerle ilişkilerini son derece istikrarlı hale getirdi. Bu yatırımlar turizm, ulaşım, metalurji, tarım ve enerji sektörlerine yoğunlaştırıldı.

İşte bu ülkeler ve Çin’in yatırım miktarları: Jamaika: 3.16 milyar dolar, Guyana: 3.01 milyar dolar, Trinidad and Tobago: 2.28 milyar dolar, Antigua and Barbuda: 1 milyar dolar, Küba: 740 milyon dolar ve Bahamalar: 350 milyon dolar.

Karayip adalarındaki Çin lehine olan gelişmelere bir de kendi gözlerimizle gördüğümüz Latin Amerikan ülkelerindeki Çin varlığını ekleyince, neden oluyor da özellikle Biden önderliğindeki NeoCon savaş ekibi, son güçleri ile Çin’i kuşatıp kolunu kanadını kırmaya çalışmaktalar sorusuna kolaylıkla cevap bulabiliyoruz.

DÜNYAYI NEDEN ATEŞE ATIYORLAR, BÖYLECE ANLAŞILABİLİR

Uruguay, Şili, Arjantin ve Bolivya’daki konser turumuz Covid sayesinde yarıda kesilmemiş olsaydı, büyük ihtimalle gitmek üzere hazırlandığımız Kolombiya ve Meksika’da da aynı şeylere şahit olacaktık. Bu Latin Amerika ülkelerinin sokakları ve caddeleri, Çin yapımı, adını hiç duymadığımız markalardan 50 kişilik otobüsler, 18 tekerli dev TIR’lar ve binek arabaları ile dolup taşmaktaydı.

Yani artık Amerikan Ford, Chevrolet veya Chrysler markaları, giderek Latin yollarından silinmekte. Bu gözle görülür maddi değişikliklere, siyasi ve kültürel anlamdaki değişiklikleri de eklediğiniz zaman, BRİCS ve Avrasya gerçeğinin sadece Asya’da değil, ABD’nin burnunun dibindeki topraklarda da son süratle egemen hale geleceği kolaylıkla anlaşılabilir.

O nedenle, Çin’in dünyanın kendisine en uzak köşelerinde dahi yavaşça varlık göstermesini engellemek için, ABD’nin ve basındaki savaş çığırtkanı NeoCon ekibin, ellerinden geldiği kadar ve miktarda, dünyanın her tarafında mevcut durumlarını korumaya çalışmaktalar.

Bu gelişmeler de yeni Başkan Trump ve ekibinin ABD’nin mevcut durumunu iyi tahlil ederek ortaya attıkları “MAGA yani Amerika’yı Yeniden Büyük Yapalım” sloganı ve politikalarının ne anlama gelebileceğini tahmin etmemize ipucu sağlamaktadır.