22 Kasım 2024 Cuma
İstanbul 17°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Petrol boru hattı niye kapatılmıyor?

İsmet Özçelik

İsmet Özçelik

Gazete Yazarı

A+ A-

Barzani yönetiminin İsrail ve ABD desteğiyle gerçekleştirdiği “bağımsızlık referandumu” taşları yerinden oynattı. Herkes işin ciddiyetini gördü. İran, Irak, Türkiye aralarındaki anlaşmazlıkları ikinci plana atarak bir araya geldi.
Rusya ve Çin de bu birlikteliğe destek verdi.

ASKERİ DAYANIŞMA

İran’dan sonra Irak’la da askeri buluşma sağlandı. Önce Irak Genelkurmay Başkanı Türkiye geldi. Arkasından Irak askerleri ile Türk askerleri Irak sınırında buluştu. Ortak tatbikat gerçekleştirildi. Birlik küçük, ama mesaj büyük.
Bölge ilişkileri doğru rotaya girmiş durumda.

SIRADA SURİYE VAR

Bölgede gerilim artıyor. Silahlar çekildi. Bir tarafta ABD, İsrail, KDP, KYB, PKK/PYD, diğer tarafta Türkiye, Rusya, İran, Irak Merkezi Yönetimi, Suriye. Çin ve Asya ülkeleri de bu cephede.
İran’la ve Irak’la iş tamam. Şimdi sırada Suriye ile de “askeri işbirliği” var. Başka yolu da yok!

İÇERDE VE DIŞARDA BİRLİK

Yaşadığımız olaylar hem içerde, hem dışarıda birlik sağladı. Komşularımızla omuz omuzayız. İçerde de durum aynı. Bir iki çatlak ses dışında iktidar, muhalefet bir arada. CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu’nun, “Türkiye milli bir duruş sergiledi, parlamento da bu duruşun arkasında durdu” açıklaması önemli. Çözüm için “İran ve Irak’la birlikte hareket edilmesini” istemesi de doğru.

AMAN DİKKAT!

Şu aralar, “Referandum hemen bağımsızlık anlamına gelmiyor” sözleri çok kullanılmaya başlandı. Referanduma tepkiler hafifletilmeye çalışılıyor. ABD’den de benzer açıklamalar geldi. Pentagon Sözcüsü Robert Manning de tepkileri yatıştırmak için aynı gerekçeleri sıraladı.
ABD’nin planı belli. “Referandum sonuçlarını” sopa olarak kullanacak. Ankara, Bağdat, Tahran, “Bağımsız Kürdistan”la terbiye edilmeye çalışılacak.

KAYGILAR

İçerde ve dışarıda gelişmeler olumlu. Ama bazı kaygılar da yok değil. İran Türkiye’ye göre daha kararlı bir tutum sergiliyor. Türkiye sanki biraz yavaş gibi..!
Türkiye hızlı hareket etmezse, kararlı ve caydırıcı olmazsa bundan düşman yararlanacak.
Zaten istenilen de bu. Futboldaki gibi oyun yavaşlatılarak, referandum sonuçları kabul ettirilmeye çalışılıyor. ABD, İngiltere ve İsrail’in, Barzani’ye verdiği taktik de bu.

HER ŞEY BİR PLAN DAHİLİNDE

Daha önce de yazdım. Her şey bir plan dahilinde yürüyor. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin referandum kararı öyle aniden alınmış bir karar değil.
İngiliz istihbaratına yakın düşünce kuruluşu Chatham House mesaisinin önemli bir bölümünü bölgeye ayırmış durumda. ABD ile birlikte çalışıyor. 2014-2015’te Chatham House’da görev yapanlar, “Kürt meselesinde Türkiye’nin istemediği gelişmeler olacak” demişlerdi.
IŞİD’in bölgeye sokulmasının asıl amaçlarından birinin bu olduğunu ifade etmişlerdi. Amaca yaklaştıkça IŞİD’in bölgeden çekileceğini vurgulamışlardı. Biz bunu Aydınlık’ta dile getirdik. İlgilileri uyardık.
Ama ne yazık ki zamanında müdahale edilmedi. Bu günlere geldik.

PETROL BORU HATTI

Bir sürü hata yapıldı. Şimdi bunların muhasebesi ile uğraşacak değiliz. Önemli olan bugün! Atılması gereken adımlar konusunda ayak süründüğü izlenimi var. Hükümetin bunu dikkate alması gerekiyor.
Şu anda Irak Anayasasına göre Irak Merkezi Hükümetinin denetiminde olması gereken Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattını Barzani kullanıyor. Irak’ın petrolleri kaçak olarak Türkiye üzerinden satılıyor. Barzani’nin tek gelir kaynağı da bu.
Bu satırları yazarken ilgililere sordum. Petrol sevkiyatı sürüyor.
Peki Barzani’ye çalışan boru hattı referandum öncesi niye kapatılmadı? Hâlâ niye açık?
Herkes bu sorunun yanıtını merak ediyor. Yanıt bulunamayınca da tahminler öne çıkıyor.
Bunlar da Türkiye’ye ve mücadeleye zarar veriyor.

İÇ EDİLEN PETROL

Bu arada, Irak Merkezi Yönetimi ile Barzani arasında petrol satış rakamları tartışması yaşandı. Irak Başbakanı İbadi Barzani yönetiminin Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattından günde 900 bin varil sattığını söyledi.
Barzani yönetimi itiraz etti. “900 değil 600 bin varil” dedi.
Bölgeyi yakından takip eden yetkililere aradaki farkı sordum. Güldüler.
Barzani’nin petrolün önemli bir bölümünü “iç ettiğini” ima ettiler.
Ne beklenirdi ki?