Şeker pancarında rekolte düştü, üretici endişeli

Türkiye'de şeker fabrikalarının özelleştirilmesinin ardından şeker pancarı üreticileri ilk kez tarlalara girip, pancar sökümüne başladı. Fabrikaların alım kampanyalarını sürdürdüğü bölgelerde, üreticiler zorlu şartlarda söktükleri ürünlerini traktör ve kamyonlarla fabrikalara götürülüp teslim ediyor. Kırklareli'nin Babaeski ilçesi Alpullu beldesinde özelleştirilen Alpullu Şeker Fabrikası'nda da şeker alımları hızla sürüyor. Trakyalı şeker pancarı üreticisi geçen yıl 130 bin ton ekim yaparken, bu yıl 30 bine kadar düştü. Üreticiler, olumsuz hava şartları nedeniyle de büyük ürün kaybının yaşandığını belirterek, maliyetlerini karşılayamadıklarını söyledi.

Babaeski Ziraat Odası Başkanı Şahin Arslan, Mart ayından itibaren ekimi yapılan pancarın aşırı yağışlar nedeniyle verim kaybına neden olduğunu belirterek, ayrıca şeker fabrikasının özelleşmesi nedeniyle yaşanan tedirginliklerden üreticinin pancar ekmediğini söyledi. Alpullu Şeker Fabrikası'nın henüz şeni sahiplerine teslim edilmediğini ve devlet üzerinden alım yaptığını söyleyen Arslan, şunları söyledi:

"Geçen yılki rekolteyle, bu yılki rekolte arasında dağlar kadar fark olacağını görüyoruz. Çünkü resmi kayıtlara göre 6 bin dekar civarında sözleşmeli üretim yapılacak bunun karşılığında da 40 bin ton gibi bir pancar üretimi söz konusu. Bu 40 bin ton pancarı şeker fabrikasının işlemesi rantal olmayacağını hepimiz biliyoruz. Bu arada belirsizlik meydana geldi. Çiftçinin kaygıları bu yönden haklılar. Ama bunun önlenmesi ve ileriki yıllarda pancar üretiminin artırılması için bu özelleştirilen fabrikanın yetkilileri üreticimize açıklamalar yapması gerekir. Örneğin eskiden devlet üretimi yaparken pancar üreticisine hayvanlarına yem olarak kullanılması için yüzde 30 küspe olarak verilirdi. Bundan sonraki süreçte üreticiye bunun parayla verileceği söyleniyor. Bu belirsizliklerin giderilmesi gerekiyor. Önceden sözleşme yaptıktaki süreçte çiftçinin ihtiyacı olan bütün girdi maliyetlerin karşılanması noktasında garanti olması lazım ki, pancar ekimleri artsın. Şu an pancar alımları başladı. Fabrikamız faaliyette. Geçen yıla karşılaştırdığımızda 130-135 bin ton üretim gerçekleşti. Ancak bu yıl birden düşmesi, üreticimizin kaygılarından kaynaklı."

ŞEKER ÜRETİMİ 13 BİN TONDAN 2 BİN TONA DÜŞECEK

Şeker İş Sendikası Alpullu Şube Başkanı Orhan Saltık, Alpullu Şeker Fabrikası'nın geçen yıl 120-130 bin ton pancar işlediğini belirterek, "Fakat bu sene hava şartlarından dolayı verimlerde düşük. Ekim yağışlardan dolayı olmadı. Toplamda 5 bin 600 dekar ekim oldu, bunların toplamında da fabrikamızın bu sene işleyeceği tahmini, 30-35 bin ton. Dekar başına beklediğimiz verimleri alamadık. Geçen yıl dekar başına fabrika ortalaması 7-8 tondu, bu sene ortalamamız 4 tona düştü. Ve şeker oranları geçtiğimiz yıla göre çok düşük. Geçen yıl rekolte 13-14 geliyordu kalite ölçek değerimiz bu yıl, 9-10 geliyor. Bu da çiftçinin alacağı parayı etkiliyor. Geçen yıl 190 lira ton başına ödeme varken bu sene 145 liraya düştü. Önümüzdeki sene üretici bu pancarı bu fiyatlarla nasıl ekecek? Bizim Alpulu Şeker Fabrikası geçen yıl 13 bin ton şeker üretimi yaptı. Bu yıl 2 bin ton şeker elde ederiz" dedi.

'FABRİKA ÖZELLİŞTİ BU SENE 'SON' DİYORLAR'

Babaeski ilçesine bağlı Pancarköy'de pancar ekiciliği yapan Sabri Saltık, "Pancarda durum işler acısı. İlkbaharda fazla yağışlar olumsuz etkiledi, bizi, ürünümüz seyrek çıktı. İlaçlama yaptık ama randıman yok. Bir de söylentiler var şimdi şeker oranı düşük, fiyatta düşük olacakmış diye. Sonuçlar iyi değil, mazot, gübre pahalı. Fabrika özelleşti bu sene son diyorlar. Satılmasın. En iyi kazanç yine pancarda. Bu tarladan 200 kilo buğday aldık zarardı yani tümüyle zarar. Pancar nispeten kendini kurtarıyor" dedi.

Pancar fiyatlarının çok düşük olduğunu söyleyen Büyükmandıra Beldesi'nden üretici Süleyman Akbalık, "Pancar fiyatlarımızın bu sene düşük olma nedeni pancar şeker oranın düşük olması. Yılbaşında kampanya bittikten sonra teslim ettiğimiz pancarın parasını alacağız. Özelleştirme sonrası onların bizden ekmemiz için verdiği liste iyi değil. Önümüzdeki yıl pancar ekmeyi ben ve benim gibi çok sayıda üretici düşünmüyor" diye konuştu.