ŞİÖ'den 'hava savunma sistemleri' çıkışı

Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te gerçekleşen ŞİÖ 19. Liderler Zirvesi sonunda imzalanan deklarasyonda “ŞİÖ ülkeleri olarak belli ülkeler ya da gruplarca tek taraflı ve sınırsız olarak füze savunma sistemlerinin konuşlanma noktalarının artırılmasının, uluslarası güvenliğe zarar verdiğini ve dünyadaki durumu istikrarsızlaştırdığını bir kez daha vurguluyoruz. Başka ülkelerin güvenlikleri pahasına, kendi güvenliğini sağlama girişimleri kabul edilemez” ifadeleri kullanıldı.

‘NÜKLEER SİLAHSIZLANMAYA YÖNELİK İŞBİRLİĞİMİZ SÜRECEK’

Deklarasyonda ŞİÖ üyeleri silahsızlanma, nükleer silahların kontrolü ve yayılmasını önleme, nükleer enerjinin barışçıl yolla kullanılması, nükleer silahların yaygınlaşmasının önlenmesi prosedürlerine yönelik bölgesel tehditlerin siyasi-diplomatik biçimde ele alınması konusunda işbirliğine devam edeceklerini ifade etti.

Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması’na (NPT) taraf olan ŞİÖ üyesi ülkeler, anlaşmanın hükümlerine sıkı bir şekilde uyulması, anlaşmada belirtilen amaç ve prensiplerin kapsamlı ve dengeli bir şekilde desteklenmesi, uluslararası nükleer silahların yayılmasını önmele prosedürlerinin güçlendirilmesi ve uluslararası istikrarı etkileyen tüm faktörler göz önünde bulundurularak nükleer silahsızlanma sürecinin sürdürülmesinin yanı sıra nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanılması konusunda eşit ve ortak çıkarlara dayalı işbirliğinin teşvik edilmesini savunduklarını da aktardı.

Uzayın her türlü silahtan arındırılması ve barışçıl biçimde kullanılmasını öngören mevcut hukuki prosedürlerin sıkı bir şekilde uygulanmasının çok önemli olduğunu vurgulayan ŞİÖ üyeleri, Birleşmiş Milletler uzmanlarının uzayda silah yarışını ve uzaya silah konuşlandırılmasını önlemeye yönelik çalışmalarını olumlu değerlendirdiklerini kaydetti.

‘TERÖRLE MÜCADELEYE KARŞI ORTAK TATBİKATLAR SÜRECEK’

Savunma ve güvenlik alanında işbirliğini arttıracaklarını belirten ŞİÖ üyeleri, terörle mücadele alanında ortak tatbikatlarına devam edeceklerini de bildirdi.

‘TERÖR BAHANESİ İLE İÇİŞLERİNE MÜDAHALE KABUL EDİLEMEZ’

Terörle mücadele bahanesi ile başka ülkelerin içişlerine karışılması ile terör örgütleri ve aşırıcı grupların kötü amaçlarla kullanılmasının kabul edilemez olduğu vurgulanan deklarasyonda şu ifadelere de yer verildi:

“Modern uluslararası sistemin etkili ve sorumlu bir tarafı olan ŞİÖ, uluslararası ve bölgesel krizlerin çözümüne siyasi ve diplomatik yollarla müdahil olarak barış ve güvenliğin sağlanması alanındaki katılımını arttıracak. Bu sırada eşitlik prensibi, devletlerin bağımsızlık, toprak bütünlüğü ve iç işlerine karışmama ilkesi gözetilecek, güç kullanımı veya güç kullanımına yönelik tehditlerden kaçınılacak. Terör ve aşırıcılık eylemlerinin hiçbir açıklaması olamayacağını vurgulayan ŞİÖ üyeleri, terör ve terör ideolojisi ile mücadele alanında kapsamlı tedbirler alınmasını, terör ve aşırıcılığa katkısı olan faktörlerin tespit ve imha edilmesini önemli buluyor.”

‘SURİYE’DEKİ KRİZİN ÇÖZÜMÜ İÇİN DİYALOGDAN BAŞKA ALTERNATİF YOK’

ŞİÖ ülkeleri deklarasyonda Suriye’deki krize yönelik egemenlik, bağımsızlık ve toprak bütünlüğünün güvence altına alınmasına dayalı diyalog dışında başka bir alternatif çözüm yolu bulunmadığını da vurguladı.

KUŞAK-YOL EKONOMİK İLİŞKİLERİ İVMELENDİRECEK

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ŞİÖ toplantısında bir araya geldi. İki lider, Kuşak Yol Projesi'nde ekonomi alanındaki işbirliğini geliştireceğini vurguladı.
İran Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, Şangay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Devlet Başkanları Zirvesi'ne katılmak için Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'e giden Hasan Ruhani, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile görüştü. Görüşmede, Çin ile ilişkilerin İran için "stratejik" olduğunu belirten Ruhani, "ABD hükümeti, Asya kıtasında ve dünyada tahakküm kurabilmek hedefiyle İran, Çin ve diğer ülkelere yönelik baskılar uyguluyor. ABD'nin tek taraflı politikalarına karşı İran ve Çin'in kararlı duruşu hem Asya hem dünya için önemlidir" ifadelerini kullandı.
İran'ın Çin tarafından sürdürülen "Kuşak ve Yol" projesine de değinen Ruhani, bu projede önemli rol oynamaya hazır olduklarını belirtti. Tahran'ın Pekin'le enerji alanındaki işbirliğini sürdürmek ve altyapı projelerinde birlikte çalışmak istediğini de vurgulayan Ruhani, Çin'in İran'ın güneydeki bölgelerine ve limanlarına yatırımlarını da memnuniyetle karşıladıklarını kaydetti.
Çin Devlet Başkanı Xi ise İran ile stratejik ilişkileri sürdüreceklerini ifade ederek, "ABD'nin nükleer anlaşmadan tek taraflı çekilmesi bölgedeki gerginliğin temel faktörüdür" açıklamasında bulundu. İran ile bölgesel ve uluslararası işbirliğini geliştirmeye devam edeceklerini vurgulayan Çin Devlet Başkanı, terörle ve organize suçlarla mücadele alanındaki işbirliğini de artıracaklarını söyledi. Xi, İran'ın Kuşak ve Yol projesine desteğinden memnuniyet duyduğunu dile getirdi.