Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yapmak yasal mı?
- Önümüzde 1 Mayıs, 19 Mayıs gibi günler var. Birçok işyerinde bugünlerde tatil yapılmıyor, işe gitmeyen işçiden yevmiye kesiliyor. Bu durumda ne yapılabilir?
Değerli okurlar, yarın 1 Mayıs. Bu nedenle kıdem tazminatı dizimize kısa bir ara veriyoruz.
2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun’un 1’inci maddesine göre Cumhuriyetimizin ilan edildiği 29 Ekim günü ulusal bayramdır.
Aynı Kanun’un 2’nci maddesine göre, resmi bayramlar (23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı, 30 Ağustos Zafer Bayramı), dini bayramlar (Ramazan ve Kurban bayramları), 1 Ocak (yılbaşı), 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü, genel tatil günleridir.
29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, özel işyerleri için de resmi daireler ve kuruluşlar için de tatil günüdür, bu günde tüm işyerlerinin kapanması zorunludur. Ancak, nitelikleri gereği sürekli görev yapması gereken kuruluşların özel yasalarındaki hükümler saklıdır.
Resmi ve dini bayramlar ile 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü ve 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü, resmi daire ve kuruluşlar tatil edilir. Sözünü ettiğimiz günlerde özel işyerlerinin tatil edilmesi zorunluluğu yoktur.
4857 sayılı İş Kanunu ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma konusunun iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile düzenlenebileceğini; sözleşmelerde bu konuda hüküm bulunmaması durumunda, çalışma için işçinin onayının alınması gerektiği öngörülmüştür. İşçi, bu onayı vermezse, çalışmaya zorlanamaz.
4857 sayılı İş Kanunu kapsamında çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmasalar bile o güne ait ücretleri tam olarak ödenir. İşçiler söz konusu günlerde çalışırlarsa, çalışılan her bir gün için ayrıca bir günlük ücret ödenir. Yani çalışılan ulusal bayram ve genel tatil günleri için işçiye 2 günlük ücret ödenir. Dolayısıyla, yevmiye kesilmesi hukuka aykırıdır. İşveren işçiye ücretini hiç ödememişse veya eksik ödemişse idari para cezasına çarptırılır. Bu ceza 2018 yılında ücretin ödenmediği veya eksik ödendiği her bir ay ve her bir işçi için 191 TL’dir. Durumun Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmesi gerekli ve yeterlidir.