2021'e hangi gelişmeler damga vurdu? Bir bakışta bu yıl yaşananlar

İklim değişikliği de artık daha fazla gündem olurken meydana gelen doğal afetlerin sayısı ve şiddetindeki artış önlem alınmaması halinde faturanın ne kadar yüksek olabileceğini gösterdi.

İşte 2021 yılının öne çıkan olayları ve önemli gelişmeleri:

OCAK

2015 yılında genel seçimlerde AK Parti'den milletvekili aday adayı olan Prof. Dr. Melih Bulu, Boğaziçi Üniversitesi'ne rektör olarak atandı. Boğaziçili öğrenciler ve öğretim üyeleri "kayyum rektör istemiyoruz" diyerek karara tepki gösterdi.

Atama kararına karşı protestolar aylarca sürdü. Çok sayıda öğrenci göz altına alındı, akademisyenler görevden uzaklaştırıldı.

Bulu, 15 Temmuz'da Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile görevden alındı.

ABD'DE KONGRE BASKINI VE BİDEN'IN YEMİN TÖRENİ

Amerika Birleşik Devletleri'nde başkanlık seçimlerini kaybeden Donald Trump seçimlere hile karıştırıldığı iddialarını 2021 yılı başına kadar sürdürürken taraftarları da 6 Ocak'ta başkent Washington DC'de düzenlenen bir gösteri sonrası Kongre binasına yürüyerek zorla içeriye girdi.

Trump olayların büyümesi sonrası taraftarlarına "eve dön" çağrısında bulundu. Baskın sonrasında yurt için ve yurt dışından çok sayıda tepki gelirken ilerleyen aylarda davalar açıldı. Trump hakkında da azil süreci ikinci defa açıldı ve dava Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Senato'dan döndü.

Seçimleri kazanan Joe Biden ise koronavirüs önlemleri altında yapılan bir törenle yemin ederek görevine başladı. Burada da 151 yıl sonra bir ilk yaşandı ve Trump devir teslim törenine katılmadı.

KATAR'A AMBARGO KALKTI

Körfez ülkeleri tarafından teröre destek verdiği gerekçesiyle Katar'a uygulanan ambargo Suudi Arabistan'ın kara, deniz ve hava sınırlarını açmasıyla son buldu.

Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Mısır 2019 haziranından itibaren Katar ile olan kara, hava ve deniz sınırlarını kapatmış, bu ülkeyle ekonomik ilişkilerini kesmişti.

TÜRKSAT 5A SPACEX'LE UZAYA GÖNDERİLDİ

Türkiye'nin 5'inci nesil haberleşme uydusu Türksat 5A, ABD'nin Florida eyaletinde bulunan Cape Canaveral Üssü'nden fırlatıldı.

Türksat 5A, Space X firmasına ait Falcon 9 roketi ile uzaya gönderildi.

ŞUBAT

NİJERYA'DA KAÇIRILAN TÜRK GEMİCİLER SERBEST BIRAKILDI

Nijerya açıklarında 23 Ocak tarihinde saldırıya uğrayarak kaçırılan ve yaklaşık 3 hafta sonra serbest bırakılan 15 Türk gemici güvenlik güçlerinin kontrolünde başkent Abuja'da Türk Büyükelçiliği'ne ulaştı.

Lagos'tan Güney Afrika'nın Cape Town kentine ilerleyen gemideki 19 kişilik mürettebattan 15'i kaçırılmış, Azerbaycan uyruklu 1 kişi öldürülmüştü. Gemi, 3 mürettebatla Gabon'un Port-Gentil Limanı'na hareket etmiş, baskından kurtulan 3 Türk denizci ise 30 Ocak'ta Türkiye'ye getirilmişti.

NASA'NIN KEŞİF ARACI MARS'A BAŞARIYLA İNDİ

Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi'nin (NASA) Perseverance adlı keşif aracı 7 ay süren 480 milyon kilometrelik yolculuğun ardından Mars'a indi.

NASA'nın sosyal medya hesabından canlı yayınladığı tarihi inişte saatte 21 bin kilometre hızla kızıl gezegene yaklaşan araç, dev bir paraşüt sayesinde yavaşlatıldı.

MART

COVİD-19'LA GEÇEN BİR YIL

Türkiye'de ilk Covid-19 vakası görülmesinin üzerinden bir yıl geçti. İlk vakanın ortaya çıkmasının ardından hızla ülke çapında tedbirler alınmaya başladı. Sınırlar kapatıldı. Uçak seferleri iptal edildi. Eğitim ve öğretime ara verildi. İlk dalga sonrasında genel önlemler yerine kısmi tedbirler tercih edildi.

MERKEZ BANKASI BAŞKANI NACİ AĞBAL ATANDIKTAN 4 AY SONRA GÖREVDEN ALINDI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yaklaşık 4 ay önce göreve getirdiği Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal'ın yerine Şahap Kavcıoğlu'nu atadı. Böylelikle Merkez Bankası Başkanı koltuğunda yaklaşık 21 ay içinde üçüncü değişiklik yapılmış oldu.

TÜRKİYE İSTANBUL SÖZLEŞMESİ'NDEN ÇEKİLDİ

Türkiye, ilk imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi'nden çekildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, Bakanlar Kurulu Kararı ile 2011'de onaylanan "Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi" feshedildi.

NİSAN

CUMHURBAŞKANLIĞI KÜLLİYESİNDE KOLTUK KRİZİ

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile AB Konseyi Başkanı Charles Michel'in Ankara'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşme yapacakları salonda Avrupa Komisyonu Başkanı'na yer gösterilmedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Michel, toplantı salonundaki tekli koltuklara otururken, Leyen bir süre ayakta kaldı ve daha sonra üçlü koltuğa oturdu. Leyen’in karşısındaki üçlü koltukta da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yer aldı.

ABD'DEN 'ERMENİ SOYKIRIMI' AÇIKLAMASI

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden, 1915 olaylarını 'Ermeni Soykırımı' olarak tanımladı.

Biden, 24 Nisan'da yaptığı yazılı açıklamada, "Amerikan halkı, 106 yıl önce bugün başlayan soykırımda hayatını kaybeden tüm Ermenileri onurlandırıyor" ifadelerini kullandı.

Biden’den önceki ABD başkanları, bir NATO müttefiki ve Ortadoğu'nun önemli bir gücü olan Türkiye ile ilişkilerin bozulmaması amacıyla 24 Nisan’da, 1915 olayları için “Ermeni soykırımı” yerine, “felaket” veya “tarihin karanlık dönemi” gibi ifadeler kullanmayı tercih ediyordu.

MAYIS

İSRAİL'DEN GAZZE'YE HAVA SALDIRISI

İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda 66'sı çocuk, 39'u kadın toplam 248 Filistinli hayatını kaybetti, bin 900 kişi de yaralandı. İsrail tarafında 13 kişi yaşamını yitirdi.

Gazze'deki Bayındırlık ve İskan Bakanlığının verdiği bilgilere göre, İsrail'in 11 gün süren saldırıları nedeniyle 1800 konut tamamen yıkıldı, 16 bin 800 konut ise kısmen hasar gördü.

Çatışmalar Mısır'ın ara buluculuğunda İsrail ile Hamas liderliğindeki Gazze merkezli Filistinli grupların arasında varılan ateşkesle sonlandırıldı.

AB'DE AŞI PASAPORTU KARARI

Avrupa Birliği (AB), aşı pasaportu olarak bilinen "AB Dijital Covid Sertifikası" üzerinde anlaşma sağladı. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB Komisyonu, AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu (AP) arasında yürütülen müzakerelerde uzlaşıya varıldığını açıkladı.

AB Dijital Covid Sertifikası ilk olarak planlanan 'dijital yeşil sertifika'dan farklı olarak kart halinde taşınabiliyor ve üzerinde QR kodu bulunuyor.

HAZİRAN

EL SALVADOR, BİTCOİN'İ YASALLAŞTIRAN İLK ÜLKE OLDU

Orta Amerika ülkesi El Salvador kabul ettiği bir yasa tasarısıyla dünyanın en popüler kripto parası Bitcoin'i resmi para birimi olarak kabul eden ilk ülke oldu.

Kongre'de Bitcoin'in günlük hayatta yapılan alışverişlerde kabul edilip edilmemesi yasa tasarısı oylamaya sunuldu. Yapılan oylamada 62 Kongre üyesi "evet" derken, 22 üye olumsuz görüş bildirdi.

Ülkenin 39 yaşındaki Cumhurbaşkanı Nayib Bukele bu gelişme üzerine sosyal medya hesabında, "Bitcoin yasası geçerli çoğunlukla kabul edildi. Bu tarihi bir gün." ifadelerini kullandı

REİS'İ İRAN'IN YENİ CUMHURBAŞKANI OLDU

İran Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi ülkenin sekizinci cumhurbaşkanı seçildi.

TEMMUZ

ÇİFTLİK BANK'IN KURUCUSU BREZİLYA'DA TÜRK MAKAMLARINA TESLİM OLDU

Çiftlik Bank davasında binlerce kişiyi dolandırarak saadet zinciri kurmakla suçlanan firari sanık Mehmet Aydın Türkiye'ye getirildi.

Hakkındaki iddialar sonrası Uruguay'a kaçan Çiftlik Bank'ın sahibi Mehmet Aydın, Brezilya'da Türkiye'ye teslim oldu.

"Tosuncuk" lakaplı Aydın, INTERPOL tarafından kırmızı bültenle aranıyordu.

EURO 2020'DE ŞAMPİYON İTALYA

Avrupa Futbol Şampiyonası'nda (Euro 2020) kupanın sahibi penaltılarla İngiltere'yi 3-2 yenen İtalya oldu. İtalya normal süresi 1-1 biten maç sonrası penaltılarla kupaya uzandı.

İtalya bu sonuçla Avrupa Futbol Şampiyonası'nda 2'inci kez şampiyonluk yaşarken, yenilmezlik serisini de 35 maça çıkardı. İngiltere ise bu turnuvada ilk kez final oynarken, Avrupa Futbol Şampiyonası tarihindeki en büyük başarısını elde etti.

TOKYO OLİMPİYATLARI'NDA İL ALTIN METE GAZOZ'DAN

2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları'nda final maçında milli okçu Mete Gazoz, İtalyan Mauro Nespoli'yi yenerek olimpiyat şampiyonu oldu.

Klasik yay bireysel kategoride mücadele eden Mete Gazoz'un şampiyonluğu ile Türkiye olimpiyat tarihinde ilk kez okçulukta altın madalya kazandı.

AĞUSTOS

BOKS'TA İLK ALTIN BUSENAZ SÜRMENELİ'NİN

2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları'nda boksta kadınlar 69 kiloda Busenaz Sürmeneli, altın madalya kazandı.

Böylece, Türkiye boksta, olimpiyat tarihindeki ilk altın madalyasını Tokyo 2020'de elde etti.

Türkiye, böylece olimpiyatlarda Mete Gazoz'un okçulukta altın madalya almasının ardından ikinci altın madalyasını kazandı.

KARADENİZ BÖLGESİNİ SELLER VURDU

Karadeniz Bölgesi'nde devam eden aşırı yağışlar sonucu meydana gelen sel ve toprak kayması sebebiyle Kastamonu'da 60, Sinop'ta 9, Bartın'da 1 kişi hayatını kaybetti.

TALİBAN AFGANİSTAN'DA YÖNETİMDE

Afganistan'da Amerika Birleşik Devletleri'nin askerlerini çekmeye başlamasıyla ülkenin büyük bir kısmını hızla kontrol altına alan Taliban son olarak başkent Kabil'e de girerek yönetime geçti. Afgan ordusunun ciddi bir direnişi ile karşılaşmayan Taliban Kabil'in eteklerine ulaştığında Devlet Başkanı Eşref Gani ülkeyi terk etti. ABD ve batılı ülkeler askerleri ve vatandaşlarını tahliye etme yarışına girdi.

ORMAN YANGINLARI

Kuzey yarımkürede yüzyılın en sıcak yazlarından biri yaşanırken dünyanın bir çok noktasında da orman yangınları çıktı. Özellikle Türkiye, Yunanistan, İtalya, Fransa ve Cezayir'de çıkan yangınlarda binlerce dönüm orman küle döndü. Çok sayıda kişi de hayatını kaybetti. ABD'nin Kaliforniya eyaletinde de tarihinin en büyük ikinci yangını çıktı.

EYLÜL

'FİLENİN SULTANLARI' AVRUPA ÜÇÜNCÜSÜ

2021 Avrupa Şampiyonası'nın üçüncülük maçında Hollanda'yı 3-0 yenen Türkiye A Milli Kadın Voleybol Takımı bronz madalyanın sahibi oldu.

A Milli Voleybol Takımı Sırbistan, Romanya, Hırvatistan ve Bulgaristan'ın ortaklaşa düzenlediği şampiyonadaki ilk maçında Romanya'yı 3-1, Ukrayna'yı set vermeden 3-0, 8'li finallerde Çekya'yı 3-1- ve, çeyrek finalde ise Polonya'yı yine set vermeden 3-0 yenmişti.

KANARYA ADALARI'NDA YANARDAĞ PATLAMASI

İspanya'nın güneybatısındaki Kanarya Adaları grubundan La Palma Adası'nda 50 yıllık bir aranın ardından tekrar aktif hale gelen Cumbre Vieja Yanardağı yaklaşık 3 ay boyunca lav, kül ve volkanik gaz püskürttü. Ada tarihinde görülen en uzun süreli volkanik aktivite sırasında çok sayıda deprem de meydana geldi.

MERKEZ BANKASI FAİZLERİ DÜŞÜRMEYE BAŞLADI

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yüzde 19 olan faizleri eylül ayından itibaren kademeli olarak düşürmeye başladı ve yılı yüzde 14 ile tamamladı. Merkez Bankası'nın kararları Türk Lirası'ndaki değer kaybını da tetikledi. Döviz kurları rekor seviyelere çıkmaya başladı.

ALMANYA'DA SEÇİMİ SOSYAL DEMOKRATLAR KAZANDI

Almanya'da 20. dönem Federal Meclisi'ni (Bundestag) belirlemek için yapılan genel seçimlerde Sosyal Demokratlar oyların yüzde 25,9'unu, Hristiyan Demokratlar Birliği yüzde 24,1'ini aldı.

Böylece Almanya tarihinde ilk defa birinci gelen parti yüzde 31'den daha düşük oy almış oldu.

Geçen seçimde 14 olan Türkiye kökenli milletvekili sayısı bu seçimde 18'e yükseldi.

EKİM

TÜRKİYE 'GRİ LİSTE'YE ALINDI

Fransa'nın başkenti Paris'te üç günlük toplantılarının ardından bir açıklamada bulunan Uluslararası Mali Eylem Görev Gücü, Türkiye'yi 'kara para aklama' ve 'terörizmin finansmanı' ile mücadele konusunda 'yeterince çaba göstermeyen' ülkelerin bulunduğu 'gri liste'ye aldıklarını duyurdu.

Hazine ve Maliye Bakanlığı karara tepki göstererek, "Yapılan uyumluluk çalışmalarına rağmen ülkemizin gri listeye alınması hak edilmeyen bir sonuç ortaya çıkarmıştır" ifadelerini kullandı.

BÜYÜKELÇİLERLE OSMAN KAVALA KRİZİ

10 ülkenin Ankara büyükelçilikleri tarafından yapılan açıklamada, "Osman Kavala’nın tutuklanmasının üzerinden dört yıl geçti. Davanın, farklı dosyaların birleştirilmesi ve beraat kararından sonra yeni davaların yaratılması yoluyla sürekli geciktirilmesi, Türk yargı sisteminde demokrasiye saygıyı, hukuk devleti ve şeffaflık ilkelerini gölgelemektedir" ifadeleri kullanıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan bu büyükelçilerin 'istenmeyen kişi' ilan edilmeleri için Dışişleri Bakanına talimat verdiğini söyledi.

KASIM

COP26:KÖMÜR KULLANIMINU BIRAKMA, ORMAN KAYBINI DURDURMA SÖZÜ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 'güvenlik eksikliği' nedeniyle katılmadığı İskoçya'nın Glasgow kentinde yapılan 26. Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı'nda (COP26) 100'den fazla lider orman kaybının durdurulması için önemli bir adım attı.

Ayrıca 40'tan fazla ülke ve 150'yi aşkın kuruluş 2030'dan itibaren aşamalı olarak enerji santrallerinde kömür kullanımını ve bu alana finansal destek vermeyi bırakacağını açıkladı.

OMİCRON VARYANTI TESPİT EDİLDİ

Güney Afrika'da bilim insanları mutasyona uğramış yeni bir Covid-19 varyantı tespit ettiklerini açıkladı.

Virolog Tulio de Oliveira, düzenlediği basın toplantısında "Maalesef, şu an Güney Afrika'da endişelere sebep olan yeni bir varyant tespit ettik." dedi. Oliveira, B.1.1.529 koduyla numaralandırılan varyantın "çok sayıda farklı mutasyon barındırdığını" söyledi. Daha sonrasında yapılan çalışmalar Omicron varyantının bulaşıcılığının çok yüksek olmasına rağmen sebep olduğu hastalığının şiddetinin düşük olduğunu gösterdi.

ARALIK

ALMANYA'DA MERKEL DÖNEMİ KAPANDI: BAŞBAKAN SCHOLZ GÖREVİ ALDI

Almanya Federal Meclisi'ndeki oylamada Sosyal Demokrat Parti Milletvekili ve Maliye Bakanı Olaf Scholz, ilk turda başbakan seçildi. Başbakan Scholz, yemin töreninin ardından Angela Merkel'den görevi devraldı.

Federal Meclis Başkanı Baerbel Bas başkanlığında toplanan Federal Meclis’te yapılan gizli oylamada, Scholz, ilk turda oylamaya katılan 707 milletvekilinden 395'inin oyunu aldı.

2005’te başbakan seçilen Merkel, Almanya tarihinde 16 yıl 16 gün ile Helmut Kohl’dan sonra en uzun süre Başbakanlık yapan ikinci kişi oldu.